Nhật Bản tưởng niệm 80 năm ngày đầu hàng trong Thế chiến II

Thủ tướng Shigeru Ishiba cam kết đất nước sẽ không bao giờ quay lại con đường chiến tranh, đồng thời nhấn mạnh cần truyền lại ký ức “đau thương” cho các thế hệ mai sau khi những nhân chứng sống đang ngày càng ít đi.

Ông Ishiba trở thành lãnh đạo Nhật Bản đầu tiên kể từ năm 2012 sử dụng từ “hối hận” trong bài phát biểu tại lễ tưởng niệm. Dù vậy, ông không đề cập trực tiếp đến các cuộc xâm lược thời chiến hay những đau khổ mà Nhật Bản gây ra ở châu Á.

“Chúng ta không bao giờ nên lặp lại sự tàn phá của chiến tranh… Sự hối hận và bài học từ cuộc chiến đó một lần nữa phải được khắc sâu trong trái tim chúng ta”, ông nói.

Vào đúng buổi trưa, một phút mặc niệm được dành để tưởng nhớ thời khắc 80 năm trước, Nhật hoàng Hirohito tuyên bố đầu hàng qua sóng phát thanh. Nhật hoàng Naruhito và Hoàng hậu Masako tại lễ tưởng niệm cũng bày tỏ “lòng hối hận sâu sắc” và khẳng định thảm họa chiến tranh không bao giờ được phép tái diễn.

Lễ tưởng niệm có khoảng 3.400 người tham dự, chủ yếu là thân nhân của khoảng 3,1 triệu người Nhật thiệt mạng trong chiến tranh, bao gồm cả nạn nhân hai vụ Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki. Lần đầu tiên, những người sinh sau khi Thế chiến II kết thúc chiếm hơn một nửa số người tham dự lễ tưởng niệm.

Khác với các thủ tướng Nhật Bản trước đây, ông Ishiba không đưa ra tuyên bố đặc biệt nhân dịp kỷ niệm 80 năm, vốn từng được công bố vào các mốc 50, 60 và 70 năm và thường bị các nước châu Á từng chịu ảnh hưởng của Nhật Bản thời chiến theo dõi chặt chẽ.

Sau chiến tranh, Nhật Bản theo Hiến pháp từ bỏ chiến tranh, chỉ cho phép sử dụng vũ lực để tự vệ. Tuy nhiên, lịch sử chiến tranh vẫn là nguyên nhân gây căng thẳng với Trung Quốc và Hàn Quốc. Trong khi đó, Mỹ – từng là đối thủ trong chiến tranh – đã trở thành đồng minh an ninh thân cận nhất của Nhật Bản.

Tuần trước, tại lễ kỷ niệm 80 năm vụ ném bom nguyên tử, ông Ishiba kêu gọi hướng tới một thế giới không có chiến tranh và vũ khí hạt nhân.