Những chén rượu đánh đổi cuộc đời
(CLO) Không biết tự lúc nào người Việt đã định hình tập tục: uống phải hết mình, “không say không về”. Và những chiếc xe rú ga từ quán nhậu, lạng lách, “diễn xiếc” trên đường, gây bao thảm họa đau thương…
Bi kịch từ 'văn hóa ép rượu'? Đã hơn 2 năm trôi qua, nhưng người dân thôn Ngọc Liễn, xã Đại Hà, huyện Kiến Thụy, Hải Phòng vẫn ngậm ngùi, xót xa khi nhắc đến cái chết tức tưởi của đôi bạn thân N.T.T.D và C.T.Q (đều SN 2003). Hai em học giỏi, rất ngoan ngoãn, vậy mà đột ngột ra đi chỉ vì tài xế say rượu lái xe gây tai nạn.
Nói về con, anh C.Đ.N, SN 1981, bố em Q lại đỏ hoe mắt: “Chúng tôi đều là công nhân, Q là con cả, dưới còn em gái, em trai nhỏ. Nhà nghèo lại đông em, nên Q hiểu chuyện, chăm giúp bố mẹ việc nhà lắm. Con học giỏi, 8 năm liền được học sinh giỏi, đang ở đội tuyển Văn và Sử của trường, chuẩn bị đi thi học sinh giỏi huyện thì bị tai nạn. D và Q thân nhau từ lớp 1 và học cùng nhau 9 năm liền, D là con cả, dưới còn hai em nhỏ. Các con ra đi, nỗi đau của chúng tôi chẳng bao giờ nguôi, các em của D và Q mất đi điểm tựa...”.

Người có bản lĩnh là biết cách từ chối chén rượu chứ không đo đếm bằng việc uống được bao nhiêu chén. Ảnh minh họa
Hai em D và Q mất đi trong vụ TNGT do một “ma men” cầm lái. Hôm ấy, khoảng 16h30 ngày 14/1/2018, Q và D đang đi bộ ở rìa đường thì bị xe ôtô bán tải Mazda màu trắng BKS 15C-263.52 do T.H.KH (35 tuổi, trú tại phường Vĩnh Niệm, Lê Chân, Hải Phòng, là giám đốc một doanh nghiệp vận tải) điều khiển, bất ngờ mất lái đâm văng xuống bờ mương tiêu nước vệ đường khiến cả hai em tử vong tại chỗ.
Chiếc xe sau đó rồ ga bỏ chạy hơn 2km, tới ngã tư đường mới xã Thụy Hương thì đâm tiếp vào xe tải BKS 29C-183.47 đang chạy ngược chiều và đâm vào xe taxi Nguyễn Gia BKS 15A-266.45 đang đỗ trên vỉa hè. Chiếc xe chỉ dừng lại khi túi khí bung.
Sau khi gây tai nạn, T.H.KH rời khỏi hiện trường và tới 20h30 cùng ngày tới cơ quan Công an trình diện. Kết quả đo nồng độ cồn của tài xế này là 0,47mg/lít khí thở, vượt quá mức quy định. Trưa đó, tài xế KH uống rượu say ở một đám giỗ, sau đó ra nghĩa trang nằm ngủ, được người dân gọi dậy thì lái xe đi và gây ra vụ tai nạn thương tâm trên.
Câu chuyện sử dụng bia rượu khi điều khiển phương tiện không phải bây giờ mới được nhắc đến. Rất nhiều biện pháp đã được đề ra để hạn chế tình trạng rượu bia như cấm công chức uống rượu bia trong giờ làm việc, đặt chốt Cảnh sát giao thông trước cửa quán bia để kiểm tra nồng độ cồn của người ra khỏi quán... Cùng với đó, nhiều chiến dịch “không uống rượu bia trước khi lái xe” cũng đã được phát động nhưng không đem lại hiệu quả cao. Nhiều ý kiến cho rằng một nguyên nhân lớn khiến tình trạng này không “thuyên giảm” là do chế tài xử lý còn quá nhẹ khiến tài xế nhờn luật.
“Phải xử thật nặng lái xe say xỉn” là mong muốn của nhiều người. Bên cạnh đó, không ít người nói tài xế có tội một thì những kẻ ép rượu anh ta trước đó có tội mười. Họ khích bác, ép uổng nhau "chén chú chén anh" để vui trong phút chốc mà không nghĩ có thể một lúc sau, mạng sống của một bà mẹ nghèo, ông bố đi làm thuê nuôi cả gia đình, cô cậu sinh viên tương lai đang phơi phới hay đứa trẻ vô tội nào đó... bị cướp đi.
Khi ấy, những câu "ân hận", "xin lỗi", "giá như" hay sự bù đắp bằng tiền bạc... không thể khỏa lấp nỗi mất mát quá lớn cho thân nhân người bị nạn.
Tai nạn giao thông ngày nào cũng xảy ra với nhiều mức độ và nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, đáng tiếc và ám ảnh nhất với nhiều người là các vụ tai nạn do tài xế say xỉn gây ra.
Theo ông Khuất Việt Hùng - Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, theo thống kê chưa đầy đủ, thời gian gần đây có tới 65-70% vụ tai nạn giao thông mà người điều khiển phương tiện liên quan vi phạm nồng độ cồn.
Trên các bàn nhậu, bàn tiệc, đặc biệt trong các dịp lễ, Tết, không khó bắt gặp cảnh tượng mời mọc, nài ép, thậm chí khích bác nhau uống bằng được.
Người được mời vì nể nang, ngại từ chối hay thậm chí không muốn khước từ, cứ thế dốc cạn chén này sang chén khác. Họ coi đó là thước đo khí chất, bản lĩnh hay tình cảm anh em, bạn bè.
Hình ảnh ép nhau uống rượu, bia quen đến mức nó đã trở thành thứ "văn hóa" xấu xí, kéo theo nguy cơ tai nạn giao thông, án mạng, bạo lực.
Quan trọng nhất vẫn là ý thức con ngườiTác hại của rượu, bia là không thể phủ nhận. Cũng không có gì bàn cãi khi say xỉn do tự nguyện uống hay bị ép đều là tội lỗi. Tuy nhiên, nhiều người cho rằng vấn đề không nằm ở bia rượu hay văn hóa ép nhau uống, mà do ý thức của mỗi người.
Bản thân từng rơi vào tình huống nguy hiểm do tài xế "ma men" gây tai nạn, chị Phương Thủy (29 tuổi, giáo viên) nói để thay đổi thói quen nhậu nhẹt hay ép rượu trên bàn tiệc trong một sớm một chiều là không thể. Tuy nhiên, ép là chuyện của người ta, còn uống hay không là lựa chọn của mình.
"Đàn ông bản lĩnh là biết cách từ chối chén rượu chứ không đo đếm bằng việc uống được bao nhiêu chén. Khi xảy ra chuyện đau lòng, đừng đổ rằng người khác ép, không ai đổ vào miệng mình cả", nữ giáo viên khẳng định.
Phạm Thành