Những hình ảnh tuyệt đẹp về thiên hà Andromeda hé lộ bí ẩn vật chất tối và hố đen
(CLO) NASA vừa công bố loạt hình ảnh mới tuyệt đẹp về thiên hà Andromeda, mang đến những hiểu biết sâu sắc về thiên hà xoắn ốc gần nhất với Dải Ngân hà và cách Trái đất của chúng ta khoảng 2,5 triệu năm ánh sáng này.
Bằng cách kết hợp dữ liệu từ các kính thiên văn hàng đầu như Chandra (NASA), XMM-Newton (ESA), GALEX (NASA, đã ngừng hoạt động), Spitzer và các kính viễn vọng mặt đất, các nhà khoa học đã tạo ra hình ảnh đa bước sóng tiết lộ cấu trúc phức tạp và các quá trình năng lượng ẩn giấu trong Andromeda.
Những hình ảnh này không chỉ cho thấy các hoạt động năng lượng cao tại trung tâm thiên hà – nơi có hố đen siêu lớn – mà còn làm sáng tỏ môi trường giữa các vì sao cùng nhiều vật thể nhỏ, dày đặc nằm rải rác.
Vật chất tối và những khám phá mới về hố đen siêu lớn
Một điểm nhấn trong dữ liệu mới là các quan sát tia X chi tiết từ Chandra, giúp các nhà thiên văn theo dõi hoạt động của hố đen siêu lớn nằm ở trung tâm Andromeda.
Đặc biệt, một vụ bùng phát tia X vào năm 2013 đã cung cấp bằng chứng về vật chất bị hút vào hố đen và cách nó phát ra bức xạ năng lượng cao. Những hiện tượng này đóng vai trò then chốt trong việc tìm hiểu ảnh hưởng của hố đen đối với sự phát triển của thiên hà.
Ngoài ra, nghiên cứu mới còn tiếp nối di sản của Tiến sĩ Vera Rubin – người đã sử dụng dữ liệu của Andromeda để chứng minh sự tồn tại của vật chất tối, một thành phần bí ẩn và chưa thể quan sát trực tiếp nhưng chiếm phần lớn khối lượng trong vũ trụ.
Các quan sát hiện tại càng củng cố vai trò trung tâm của vật chất tối trong việc duy trì cấu trúc thiên hà và giúp chúng ta tiến gần hơn đến việc giải mã những bí ẩn lớn nhất của vũ trụ hiện đại.
Khi dữ liệu thiên hà trở thành âm nhạc
NASA đã chuyển đổi dữ liệu đa bước sóng của thiên hà Andromeda thành âm thanh. Mỗi bước sóng ánh sáng, từ tia X đến sóng vô tuyến, được ánh xạ thành một dải nốt nhạc riêng biệt. Âm thanh có cao độ khác nhau tùy theo vị trí dữ liệu, trong khi độ sáng của từng nguồn quyết định âm lượng. Kết quả là một bản “bản nhạc vũ trụ” độc đáo, nơi người nghe có thể cảm nhận thiên hà bằng giác quan hoàn toàn mới.
Không chỉ là hình thức thể hiện nghệ thuật, âm thanh hóa còn là cách tiếp cận mới nhằm giúp công chúng tiếp cận những dữ liệu thiên văn phức tạp theo cách dễ hiểu và giàu cảm xúc hơn.
Qua đó, NASA đang mở rộng cánh cửa khám phá vũ trụ cho nhiều đối tượng, đặc biệt là những người có thể gặp rào cản trong việc tiếp nhận thông tin hình ảnh. Dự án này cũng gợi mở tiềm năng phát triển các phương pháp mới để hiểu vũ trụ thông qua âm thanh.