Phải di dời các trạm BOT đã dừng thu phí để bảo đảm an toàn

Mất an toàn giao thông, mỹ quan đô thị

Những năm qua, hệ thống các trạm thu phí BOT (xây dựng - vận hành - chuyển giao) đã đóng vai trò quan trọng, huy động nguồn vốn xã hội hóa để phát triển hạ tầng giao thông trên cả nước.

Cùng với sự thay đổi chính sách, một số dự án BOT đã dừng thu phí do hoàn vốn xong hoặc theo quyết định của cơ quan chức năng.

Đáng nói là sau khi dừng thu phí, nhiều trạm BOT vẫn để nguyên cabin, nhà điều hành, dải phân cách và hệ thống phụ trợ giữa đường. Điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến an toàn giao thông, mỹ quan đô thị và việc di chuyển thông suốt người dân.

Có thể kể đến như trạm thu phí bờ Đậu (tỉnh Thái Nguyên), trạm thu phí BOT Quốc lộ 51 (TP. Hồ Chí Minh), trạm thu phí BOT T2 trên Quốc lộ 91 (TP. Cần Thơ),...

Hầu hết các trạm BOT đều được thiết kế với hệ thống làn xe thu phí, barie, nhà điều hành và các đảo giao thông nhằm kiểm soát phương tiện qua lại. Khi trạm còn hoạt động, việc bố trí này là cần thiết để phục vụ công tác thu phí.

Nhưng khi trạm ngừng thu, các hạng mục này trở nên thừa thãi, tạo ra các điểm thắt cổ chai trên tuyến đường. Điều này làm giảm tốc độ lưu thông, gây ùn tắc cục bộ; đặc biệt vào giờ cao điểm hoặc các dịp lễ, Tết khi lưu lượng phương tiện gia tăng đột biến.

Anh Thiện, một lái xe tải chở nông sản chia sẻ, cứ hễ cứ đến trạm T2 thì bắt buộc lái xe phải nhẹ chân ga để né xe máy. Trước đây trạm hoạt động thì có người phân luồng làn dành cho xe máy và xe tải nhưng giờ trạm bị bỏ phế nên xe máy cứ thích là chạy lung tung.

Do nhiều năm không khai thác và duy tu nên mặt đường ngay tại trạm bị sụt lún, các phương tiện lưu thông qua lại vấp phải hạn chế mất thăng bằng. Chưa kể, hạ tầng trạm bị bỏ hoang cũng khiến mất mỹ quan đô thị.

Không thể chậm trễ

Liên quan đến việc chưa tháo dỡ trạm thu phí T2, Bộ Giao thông Vận tải (trước đây) và nay là Bộ Xây dựng đã có thông tin trình Chính phủ xem xét thông qua đề án xử lý khó khăn, vướng mắc tại một số dự án BOT giao thông. Trong đó có dự án xây dựng công trình cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 đoạn Km14+00 đến Km50+889 theo hình thức hợp đồng BOT.

Sau khi được cấp có thẩm quyền thông qua giải pháp xử lý khó khăn vướng mắc của dự án, Bộ Xây dựng sẽ chỉ đạo Cục Đường bộ Việt Nam, các cơ quan, đơn vị liên quan phối hợp nhà đầu tư thực hiện tháo dỡ ngay trạm thu phí T2 trên Quốc lộ 91 theo quy định, để bảo đảm thuận lợi, an toàn cho người dân tham gia giao thông.

Trao đổi với PV, một chuyên gia giao thông cho rằng, thay vì để trạm BOT cũ tồn tại một cách lãng phí, Nhà nước có thể tận dụng vị trí này làm các điểm dừng nghỉ, trạm kiểm tra tải trọng, trạm cứu hộ hoặc các cơ sở hạ tầng phụ trợ khác phục vụ người đi đường.

Cách làm này vừa tránh bỏ phí tài sản, vừa nâng cao hiệu quả khai thác tuyến đường. Tuy nhiên nếu vị trí trạm không phù hợp cho các công năng mới, giải pháp tối ưu vẫn là tháo dỡ hoàn toàn, mở rộng làn đường để bảo đảm lưu thông.

Bài toán di dời trạm BOT cũng là để rà soát lại toàn bộ quá trình đầu tư, khai thác và kết thúc dự án. Cần công khai, minh bạch thông tin về thời gian thu phí, số thu thực tế, chi phí tháo dỡ để người dân giám sát. Có như vậy, dư luận mới đồng thuận, tránh những tranh cãi như từng xảy ra với một số dự án BOT trong thời gian trước đây.

Trước bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh phát triển mạng lưới đường bộ cao tốc và hiện đại hóa hệ thống Quốc lộ, việc xử lý dứt điểm các trạm BOT đã dừng thu phí cần được coi là nhiệm vụ ưu tiên.

Một con đường chỉ thực sự hoàn thiện khi nó đảm bảo lưu thông an toàn, thuận lợi, không còn những “nút thắt” không đáng có.

Người dân đóng phí khi sử dụng đường BOT để được hưởng dịch vụ hạ tầng tốt hơn, lưu thông nhanh hơn. Khi đã kết thúc giai đoạn thu phí, tuyến đường cần được trả lại đúng công năng của nó đó là lưu thông thông suốt, không còn rào cản hay bất kỳ trở ngại nào.