Phát hiện 'nắp áp suất' magma bên trong siêu núi lửa Yellowstone

Các nhà khoa học đã phát hiện ra một lớp magma bên trong siêu núi lửa này, có thể giúp xác định thời điểm Yellowstone sẽ phun trào tiếp theo. Yellowstone phần lớn nằm trong Công viên quốc gia Yellowstone ở Mỹ.

Dù Yellowstone chưa ghi nhận một vụ phun trào lớn nào trong hàng trăm nghìn năm, hệ thống này vẫn đang hoạt động mạnh mẽ. Lớp nắp magma vừa được phát hiện nằm ở độ sâu khoảng 3,8 km dưới bề mặt.

Nó hoạt động như một chiếc nắp đậy, vừa giữ nhiệt và áp suất, vừa đủ xốp để cho phép áp suất thoát ra dần dần, giúp ngăn chặn nguy cơ nổ tung toàn bộ hệ thống.

Khám phá này giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về nguồn gốc của magma dưới Yellowstone, đồng thời cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về cấu trúc hệ thống núi lửa cổ đại này.

Yellowstone là một trong những hệ thống núi lửa lớn nhất thế giới, từng xảy ra ba vụ phun trào lớn trong vòng 2,1 triệu năm qua, lần gần nhất cách đây khoảng 640.000 năm, với phạm vi ảnh hưởng hơn 7.500 km².

Các nhà khoa học không kỳ vọng một vụ phun trào lớn sẽ xảy ra trong nhiều nghìn năm tới và cũng không chắc rằng nếu có phun trào, nó sẽ đạt mức độ thảm khốc như trước. Tuy vậy, việc dự đoán hoạt động núi lửa luôn tiềm ẩn nhiều thách thức, và Yellowstone vẫn còn nhiều điều chưa được khám phá.

Nhóm nghiên cứu đã tập trung vào khu vực đông bắc miệng núi lửa — nơi được cho là có nguy cơ phun trào cao hơn. Họ sử dụng các xe tải rung động nặng 24.000 kg để tạo ra những trận động đất nhỏ, từ đó đo đạc phản xạ của sóng địa chấn và xác định được độ sâu của hệ thống magma.

Dựa trên dữ liệu thu thập được, họ kết luận rằng lớp nắp này có thể gồm khoáng chất nóng chảy và các bong bóng nước siêu tới hạn trong một loại đá xốp. Các bong bóng này thường tích tụ, làm tăng áp suất trong hệ thống và có thể kích hoạt phun trào.

Tuy nhiên, tại Yellowstone, nhóm nghiên cứu nhận thấy các bong bóng có thể thoát ra qua nắp xốp, nhờ đó áp suất được giải phóng đều đặn. Họ ví hoạt động này giống như "nhịp thở chậm rãi và ổn định".