Phiếu thông tin học sinh gây tranh luận: Cần thiết hay đi quá giới hạn?

Điều khiến nhiều người bất ngờ là ngoài thông tin cơ bản, phiếu này còn yêu cầu kê khai chi tiết tình trạng nhà ở (mái ngói, mái tôn, mái bằng; số tầng) và cả những vật dụng trong gia đình như ti vi, máy tính, xe máy, ô tô.

Không ít phụ huynh gọi đây là mẫu phiếu “có một không hai”. Anh Nguyễn Văn Tiệp đặt câu hỏi: “Thông tin học sinh đã có trên hệ thống dữ liệu, tại sao nhà trường còn bắt phụ huynh khai thêm cả chuyện nhà mấy tầng, mái gì?”.

Phụ huynh Lương Hiền thì so sánh: “Con tôi từng học trường công, trường tư, cả trường quốc tế nhưng chưa từng gặp mẫu phiếu nào chi tiết như thế này. Thông tin đầu năm thường chỉ xoay quanh sức khỏe, bệnh lý hay sở thích của con, chứ không phải kê khai tài sản gia đình”.

Một số phụ huynh khác tỏ ra thông cảm, cho rằng mục đích có thể chỉ là để giáo viên nắm bắt tình hình, quan tâm và hỗ trợ học sinh khó khăn. Anh Bùi Tùng chia sẻ: “Trước đây, cô giáo chủ nhiệm con tôi cũng hỏi về mức sống của gia đình, phân loại nghèo, trung bình hay khá giả để lập danh sách hỗ trợ. Nhưng chưa bao giờ chi tiết đến mức hỏi tivi, xe máy. Tôi nghĩ mục đích là tốt, chỉ có điều cách làm hơi đi xa”.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng cách đặt câu hỏi dễ tạo cảm giác nhạy cảm, thậm chí là xâm phạm đời tư. Cô Nguyễn Thu Phượng (Hà Nội) thẳng thắn: “Là giáo viên, tôi cũng thấy khó hiểu. Việc yêu cầu phụ huynh khai mái nhà, số tầng, đi xe gì thì để làm gì? Thực sự cần một lời giải thích rõ ràng”.

Một số phụ huynh khác lại nhìn theo hướng tích cực: “Có thể giáo viên muốn hiểu thêm hoàn cảnh gia đình học sinh để gần gũi, đồng hành cùng các con tốt hơn. Nếu phiếu được bổ sung thêm chú thích về mục đích và câu hỏi về thói quen học tập, sinh hoạt thì sẽ hợp lý hơn. Cái gì mới cũng gây lạ lẫm, nhưng nếu chưa hợp lý thì góp ý để điều chỉnh, thay vì phản ứng quá gay gắt”.

Các chuyên gia giáo dục nhận định, việc nắm bắt hoàn cảnh học sinh là cần thiết để nhà trường có cơ sở hỗ trợ, đặc biệt với những em có điều kiện khó khăn. Song, vấn đề nằm ở cách thức thu thập thông tin: thiếu minh bạch về mục đích, thiếu giới hạn trong phạm vi, dễ khiến phụ huynh cảm thấy bị “soi mói đời tư”.

Trong bối cảnh dữ liệu cá nhân ngày càng nhạy cảm, việc đặt ra những câu hỏi quá chi tiết, như “nhà mấy tầng, có ô tô không”, rất dễ gây hiểu nhầm hoặc tạo ra tâm lý hoài nghi giữa phụ huynh và nhà trường.

Tranh luận quanh “phiếu thông tin học sinh kỳ lạ” không chỉ là câu chuyện ở một ngôi trường, mà còn phản ánh khoảng trống trong cách quản lý giáo dục: Làm thế nào để vừa nắm bắt được hoàn cảnh học sinh một cách sát sao, vừa đảm bảo sự tôn trọng và an toàn dữ liệu cá nhân?