Phóng viên ở Gaza đối mặt với nạn đói và nguy cơ bị tấn công

Cuối tháng 7, bốn hãng tin quốc tế lớn, trong đó có AFP, AP và Reuters, đã cùng lên tiếng kêu gọi Israel cho phép phóng viên ra vào Gaza và đảm bảo nguồn cung thực phẩm cho người dân.

Hiệp hội nhà báo của AFP cũng bày tỏ lo ngại sâu sắc về tình trạng thiếu lương thực trầm trọng của các phóng viên tự do. Một tuyên bố đầy ám ảnh của họ viết: “Chúng tôi chưa từng chứng kiến một đồng nghiệp nào chết đói. Nguy cơ biết tin họ qua đời bất cứ lúc nào là điều không thể chịu đựng được”.

Phil Chetwynd, Giám đốc Tin tức Toàn cầu của AFP, cho biết hãng hiện duy trì một nhóm khoảng 8 – 9 phóng viên, nhiếp ảnh gia và quay phim tự do ở Gaza. Nhân viên chính thức của AFP đã được rút khỏi đây từ tháng 4/2024 sau nhiều tháng đưa tin trong bối cảnh bom đạn. Tất cả nhân viên đều an toàn nhưng hơn 50 người thân của họ thiệt mạng, nhà cửa bị phá hủy, một số nghi do bị nhắm mục tiêu trực tiếp.

Chetwynd cho biết các cộng tác viên ở Gaza vừa phải thu thập tin tức, vừa vật lộn để nuôi sống gia đình. Nhiều người sụt 20 – 30 kg, thường xuyên bị chóng mặt, suy nhược, thậm chí có ngày không thể đứng dậy. Phương tiện đi lại gần như không có, nhiều khi phải đi bộ tới 25 km trong điều kiện nóng bức và thiếu nước. Giá thực phẩm tăng vọt, có lúc 1 pound đường (0,45 kg) lên tới 80 – 90 euro (khoảng 2,4 – 2,7 triệu đồng).

Ông Chetwynd cũng bày tỏ phẫn nộ trước các cáo buộc nhằm bôi nhọ uy tín của các nhà báo Palestine. Theo ông, những người này đã làm việc theo tiêu chuẩn đạo đức của AFP suốt hàng chục năm và giành được nhiều giải thưởng danh giá. Ông khẳng định: “Có một chiến dịch bôi nhọ và làm suy yếu nhiều nhà báo giỏi, chăm chỉ và có đạo đức ở Gaza, và bạn không thấy điều đó ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới”.

Việc các nhà báo chụp ảnh với các thành viên của Hamas không có nghĩa là họ có liên hệ với khủng bố. Hamas đã điều hành Gaza trong hơn 20 năm, và việc một nhà báo tiếp xúc với chính quyền địa phương là điều cần thiết để tác nghiệp, tương tự như cách các phóng viên ở Afghanistan phải liên lạc với Taliban.

Ông Chetwynd cảnh báo rằng thời đại mà phóng viên có thể tin rằng mình sẽ được đối xử tôn trọng và trung lập đã qua. “Một số mối đe dọa lớn nhất đến từ trên không. Chúng đến từ công nghệ máy bay không người lái. Chúng đến từ trí tuệ nhân tạo. Chúng đến từ những thứ đang di chuyển quá nhanh xung quanh chúng ta và gần như không thể chống lại”.

Ông chỉ trích việc thiếu tiếng nói mạnh mẽ từ các chính phủ để bảo vệ các nhà báo và kêu gọi Israel mở cửa Gaza cho phóng viên quốc tế. Theo ông, việc cấm các nhà báo vào Gaza là điều chưa từng có tiền lệ, và luận điểm về sự an toàn là không chính xác.

“Chúng tôi muốn hiểu những gì đang xảy ra ở Gaza. Tất nhiên, họ nên cho phép các nhà báo vào, và họ nên làm điều đó ngay lập tức”, ông Chetwynd khẳng định.