Thế giới 24h

Azerbaijan và Armenia ký thỏa thuận hòa bình do Mỹ làm trung gian

Huy Hoàng (theo WH, Reuters, NYT) 09/08/2025 08:27

(CLO) Azerbaijan và Armenia đã ký một thỏa thuận hòa bình vào thứ Sáu (8/8) do Tổng thống Mỹ Donald Trump làm trung gian, qua đó hai nước sẽ thúc đẩy quan hệ kinh tế sau nhiều thập kỷ xung đột và hướng tới bình thường hóa hoàn toàn quan hệ.

Thỏa thuận hòa bình giữa hai quốc gia ở Nam Kavkaz này sẽ là một thành tựu quan trọng đối với chính quyền ông Trump. "Đó là một thời gian dài - 35 năm - họ đã chiến đấu và giờ họ là bạn, và họ sẽ là bạn trong một thời gian dài", ông Trump phát biểu tại buổi lễ ký kết tại Nhà Trắng, cùng với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan.

Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev và Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan trong sự kiện ký kết ba bên tại Nhà Trắng vào ngày 8 tháng 8 năm 2025. Ảnh: Nhà Trắng

Armenia và Azerbaijan đã bất hòa từ cuối những năm 1980 khi Nagorno-Karabakh, một vùng núi của Azerbaijan nhưng lại là nơi phần lớn dân tộc Armenia sinh sống, tách khỏi Azerbaijan với sự hỗ trợ của Armenia.

Azerbaijan đã giành lại quyền kiểm soát hoàn toàn khu vực này vào năm 2023, khiến gần như toàn bộ 100.000 người Armenia trong vùng lãnh thổ này phải chạy trốn sang Armenia.

Ông Trump cho biết hai nước đã cam kết ngừng giao tranh, mở rộng quan hệ ngoại giao và tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ của nhau.

Thỏa thuận bao gồm quyền phát triển độc quyền của Mỹ đối với hành lang vận chuyển chiến lược qua Nam Kavkaz mà Nhà Trắng cho biết sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu năng lượng và các nguồn tài nguyên khác nhiều hơn.

Ông Trump cho biết Mỹ đã ký các thỏa thuận riêng với từng nước để mở rộng hợp tác về năng lượng, thương mại và công nghệ, bao gồm cả trí tuệ nhân tạo. Ông cho biết các hạn chế về hợp tác quốc phòng giữa Azerbaijan và Mỹ cũng đã được dỡ bỏ.

Cả hai nhà lãnh đạo Azerbaijan và Armenia đều ca ngợi Tổng thống Trump vì đã giúp chấm dứt xung đột và cho biết họ sẽ đề cử ông cho giải Nobel Hòa bình.

Ông Trump đã cố gắng thể hiện mình là một nhà kiến tạo hòa bình toàn cầu trong những tháng đầu nhiệm kỳ thứ hai. Ông đã giúp làm trung gian cho lệnh ngừng bắn giữa Campuchia và Thái Lan, ký kết các thỏa thuận hòa bình giữa Rwanda và CHDC Congo, cũng như giữa Pakistan và Ấn Độ.

Tổng thống Mỹ còn đang nỗ lực đàm phán chấm dứt cuộc chiến Nga - Ukraine, khi sẽ gặp Tổng thống Vladimir Putin tại Alaska vào ngày 15/8 tới.

Huy Hoàng (theo WH, Reuters, NYT)