Quá trình rút lại thuế quan của ông Donald Trump

Quyết định đột ngột được đưa ra giữa lúc áp lực chính trị và kinh tế gia tăng – mà nguyên nhân lớn nhất đến từ thị trường trái phiếu Mỹ đang lao dốc.

Ông Trump ban đầu thể hiện sự cứng rắn, bất chấp hàng loạt chỉ trích từ các nghị sĩ Cộng hòa, giới doanh nghiệp và các cố vấn thân cận. Nhưng sau đợt bán tháo trái phiếu kho bạc mạnh mẽ khiến lợi suất tăng vọt – một tín hiệu bất thường trong giai đoạn bất ổn kinh tế – ông đã buộc phải xuống nước.

Theo ba nguồn tin am hiểu, Bộ Tài chính Mỹ, đặc biệt là Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent, đã bày tỏ lo ngại trực tiếp với ông Trump vào sáng 9/4, nhấn mạnh rủi ro nghiêm trọng nếu chiến lược thuế quan “ăn miếng trả miếng” tiếp tục được duy trì. Các quan chức Nhà Trắng cho biết đợt bán tháo trái phiếu đêm hôm trước được xem là điểm bùng nổ, đẩy ông Trump đến quyết định hoãn thuế.

Trong khi đó, các CEO lớn – bao gồm cả những người từng thân thiết với ông Trump – cũng đồng loạt gọi điện tới chánh văn phòng Susie Wiles và các cố vấn cấp cao để cảnh báo về hệ lụy nếu thị trường tiếp tục lao dốc.

Cùng lúc, ông chủ JPMorgan Chase, Jamie Dimon, lên tiếng trên truyền hình rằng suy thoái là "kết quả có thể xảy ra" nếu chiến tranh thương mại không được kiểm soát. Ông Trump dường như đã theo dõi tất cả.

Sáng 9/4, ông Trump vẫn chưa đưa ra quyết định. Nhưng đến chiều, ông thông báo tạm hoãn thuế quan và thừa nhận với báo chí: "Thị trường trái phiếu rất phức tạp, tôi đã theo dõi nó. Và đúng vậy, tôi thấy đêm qua mọi người hơi lo lắng".

Thông báo được đưa ra từ Phòng Bầu dục, với sự có mặt của ông Bessent và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick – hai người trước đây từng phản đối gay gắt kế hoạch thuế quan. Ông Trump mô tả văn bản thông báo là “viết từ trái tim”.

Đáng chú ý, ngay cả Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cũng tỏ ra bất ngờ khi hay tin hoãn thuế giữa lúc đang điều trần tại Quốc hội.

Ông Bessent trấn an rằng đây không phải là sự lùi bước mà chỉ là một phần trong chiến lược đưa các nước khác vào bàn đàm phán, nhưng động thái đảo ngược vẫn phản ánh sự sợ hãi ngày càng lớn trong nội bộ chính quyền ông Trump trước nguy cơ thị trường tài chính Mỹ rơi vào khủng hoảng.

Nhà Trắng trong ngày 9/4 trở thành chiến trường thông tin, khi nhiều quan chức chỉ biết đến quyết định của ông Trump qua bài đăng trên mạng xã hội Truth Social. Ngay cả đồng minh trong giới tài chính – những người thường ủng hộ chính sách cứng rắn với Trung Quốc – cũng bắt đầu nghi ngờ sự ổn định trong chiến lược của ông.

Ông Trump nói: "Đây là mức tăng lớn nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán. Khá tốt đấy". Nhưng ông không đề cập đến khoản lỗ khổng lồ hàng nghìn tỷ USD chỉ trong vài ngày trước đó.