Quy đổi, cộng điểm mỗi trường một 'phách', cần minh bạch để trả lại công bằng

Điểm chuẩn “kịch trần” – thủ khoa cũng có nguy cơ trượt

Tại Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Quốc gia Hà Nội) và Trường Đại học Ngoại ngữ (Đại học Huế), hai ngành Sư phạm tiếng Anh và Sư phạm tiếng Trung đều có mức điểm chuẩn tuyệt đối 30.

Học viện Khoa học Quân sự cũng ghi nhận ngành Quan hệ quốc tế (dành cho nữ) đạt điểm chuẩn 30; trong khi tại Học viện Quân y, ngành Y khoa áp dụng cho thí sinh nữ miền Bắc cũng chạm ngưỡng này.

Điều đáng nói, với cách tính hiện nay, ngay cả thủ khoa khối D1 toàn quốc đạt 29,75 điểm, nếu không có điểm cộng hay ưu tiên, cũng không thể trúng tuyển vào những ngành trên.

Quy đổi điểm – mỗi trường một phách

Theo thầy Vũ Khắc Ngọc, chuyên gia giáo dục tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI, việc bỏ bớt các phương thức xét tuyển sớm và quy đổi tổ hợp về cùng một thang điểm chung đã góp phần tạo sự công bằng khi so sánh các ngành trong cùng một trường.

Tuy nhiên, giữa các trường lại nảy sinh bất cập. “Một thí sinh đạt 27 điểm thi THPT, sau quy đổi có thể chỉ còn 26,5 điểm ở trường này, nhưng lại thành 28 điểm ở trường khác. Sự khác biệt ấy khiến phụ huynh, học sinh rơi vào tình trạng ‘rối bời’ trước ma trận điểm chuẩn”, thầy Ngọc phân tích.

Chính cách quy đổi, cộng điểm riêng của từng trường đã khiến tuyển sinh trở thành “cuộc chơi” phức tạp, khó nắm bắt và đôi khi thiếu minh bạch.

Ngoài yếu tố kỹ thuật, chuyên gia cũng chỉ ra áp lực tài chính là một nguyên nhân quan trọng. Khi cơ chế tự chủ ngày càng rõ rệt, nhiều trường phải đảm bảo đủ chỉ tiêu tuyển sinh để duy trì nguồn thu trong bối cảnh học phí tăng, ngân sách nhà nước giảm hỗ trợ.

“Áp lực đó khiến không ít trường tìm cách ‘làm đẹp’ điểm chuẩn để tạo lợi thế cạnh tranh, thu hút thí sinh. Việc cộng điểm cho thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế, hay xây dựng công thức quy đổi riêng với nhân hệ số, cộng điểm… đã góp phần đẩy mặt bằng điểm chuẩn lên cao bất thường”, thầy Ngọc nói.

Điểm chuẩn, vốn chỉ là công cụ tham khảo, nay lại vô tình trở thành “thước đo chất lượng” khiến thí sinh và phụ huynh đặt niềm tin tuyệt đối, dẫn tới những lựa chọn thiếu thực tế.

Trước thực trạng này, thầy Ngọc cho rằng Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các trường cần siết chặt hơn trách nhiệm giải trình.

“Các trường phải công khai rõ công thức tính điểm, minh bạch trong từng bước xét tuyển. Bộ cũng cần ban hành bộ quy tắc chung, giới hạn quy đổi và cộng điểm để đảm bảo sự đồng nhất. Khi đó, thí sinh ở bất kỳ đâu cũng có thể tiếp cận thông tin công bằng và chính xác”, vị chuyên gia nhấn mạnh.

Điểm chuẩn 30 – một con số tưởng như vinh quang, nhưng lại phơi bày khoảng trống trong cơ chế tuyển sinh. Bài toán đặt ra không chỉ là chạm tới “ngưỡng trần”, mà quan trọng hơn là làm thế nào để hành trình vào đại học thực sự công bằng, minh bạch và nhân văn.