Ra mắt bộ sách tôn vinh danh họa Nam Sơn

Lễ ra mắt bộ sách "Nam Sơn (1899 - 1973) - Di sản Mỹ thuật Đông Dương qua tư liệu, lưu trữ và báo chí" vừa được tổ chức tại Hà Nội, nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Trường Mỹ thuật Đông Dương.

Bộ sách gồm 2 quyển, phát hành với ngôn ngữ Việt - Pháp - Anh. Đây là kết quả từ 25 năm nghiên cứu độc lập của nhà nghiên cứu Ngô Kim Khôi, cháu ngoại của họa sĩ Nam Sơn.

Sách quy tụ hơn 70 tác phẩm quý và 600 hình ảnh tư liệu từ các bảo tàng, bộ sưu tập cá nhân trong và ngoài nước. Tác phẩm không chỉ phục dựng hành trình nghệ thuật của Nam Sơn, mà còn mở ra một không gian lịch sử sống động, giàu cảm xúc và giá trị học thuật.

Năm 1925, khi Victor Tardieu thành lập Trường Mỹ thuật Đông Dương (École des Beaux-Arts de l'Indochine), ông đã đưa ra một lựa chọn táo bạo và đầy tầm nhìn: hợp tác với Nam Sơn - người được đào tạo tại Trường Mỹ thuật Paris (École des Beaux-Arts de Paris) - thay vì với một họa sĩ phương Tây.

Hành động chưa từng có này đã đưa Nam Sơn trở thành người đồng sáng lập Trường Mỹ thuật Đông Dương, thổi vào ngôi trường một tiếng nói Việt Nam đích thực và đầy tự chủ ngay từ những ngày đầu thành lập.

Hơn cả một người thầy, Nam Sơn là nghệ nhân của cuộc đối thoại giữa truyền thống và hiện đại. Kết hợp tinh tế các kỹ thuật châu Âu (sơn dầu), hội họa hàn lâm với nghệ thuật truyền thống Việt Nam (tranh lụa, sơn mài) ông đã tạo nên một bản sắc nghệ thuật sáng tạo, được truyền tải đến học trò với tinh thần hào phóng, khai sáng.

Các tác phẩm của Nam Sơn được lưu giữ tại các bảo tàng lớn của Việt Nam và được các nhà sưu tập đánh giá cao, thể hiện phong cách độc đáo này. Bằng việc đặt nền móng cho Trường Mỹ thuật Đông Dương, Nam Sơn đã mở ra một con đường nghệ thuật tại Việt Nam, vừa hội nhập với thế giới, vừa giữ vững cội nguồn.

Tác giả Ngô Kim Khôi đã chọn thể thức sách đơn giản: “Biên niên”- tựa như một “catalogue raisonné” (vựng tập có lý luận) nhằm diễn đạt nội dung vừa có bề rộng vừa có bề sâu, hòa quyện không gian, thời gian bằng sự chính xác, sinh động của các con số và tư liệu theo những nhịp, những giai điệu ấm áp chất thơ tâm tình.

Cuốn sách không chỉ là một công trình biên khảo đồ sộ về danh họa Nam Sơn mà còn là một hành trình khơi dậy ký ức lịch sử, tôn vinh di sản mỹ thuật Việt Nam, khẳng định bản sắc nghệ thuật giao thoa Đông - Tây trong thế kỷ XX.