Robot chơi xúc xắc, dọn bát đũa và tự học làm việc nhà

Đó là AlphaBot 2 – sản phẩm của công ty AI² Robotics, trụ sở tại Thâm Quyến – vừa xuất hiện tại hội nghị Beyond Expo ở Macao, Trung Quốc.

Robot này có thể hiểu câu hỏi của con người như “muốn chơi xúc xắc không?”, rồi lập tức hành động: nhấn nút lăn xúc xắc, quay xúc xắc, quan sát kết quả và phản hồi tương tác. Tất cả những hành vi đó là nhờ trí tuệ nhân tạo tích hợp – cho phép robot không chỉ tiếp nhận lệnh mà còn cảm nhận, phân tích và học hỏi từ thế giới thực.

Yandong Guo – CEO của AI² Robotics – cho biết: “Trước đây, muốn robot làm gì, bạn phải lập trình. Còn giờ, bạn chỉ cần nói, nó sẽ hiểu”. Theo ông, AlphaBot 2 chỉ mất vài phút để học một hành vi mới. Chỉ cần 5 đến 10 ví dụ mẫu, robot đã có thể bắt chước được.

Sự nổi lên của AI tích hợp (embodied AI) – tức là AI có thể “nhập thân” vào thực thể vật lý như robot. Hàng loạt công ty lớn đang chạy đua trong lĩnh vực này, từ Tesla đến Figure AI ở California, với sự hậu thuẫn của các ông lớn như Microsoft và Nvidia.

Tại Trung Quốc, AI tích hợp không chỉ là sân chơi của doanh nghiệp mà còn nhận được hỗ trợ mạnh mẽ từ nhà nước: tài trợ, các trung tâm đổi mới và thậm chí là... trường đào tạo robot. Chỉ riêng Thâm Quyến đã có hơn 200 công ty theo đuổi lĩnh vực này.

AlphaBot 2 hiện đã có mặt trong nhiều ngành như công nghiệp, công nghệ sinh học và dịch vụ công. Tại nhà máy của hãng ô tô Dongfeng Liuzhou Motor, robot hỗ trợ bốc xếp vật liệu, kéo xe đẩy và dán nhãn kính chắn gió.

Nhưng tham vọng của Guo không dừng lại ở nhà máy. Ông hình dung tương lai nơi mỗi nhà đều có một robot giúp việc: “Bạn muốn uống trà, robot sẽ biết lấy túi trà, rót nước nóng và pha trà. Sau đó nó sẽ rửa bát luôn”.

Thực tế, ước mơ này vẫn còn xa. Robot giúp việc hiện nay vẫn đắt đỏ và chưa thể làm việc nhà đúng nghĩa. UBTech Robotics – một công ty niêm yết tại Hồng Kông – dự kiến sẽ bán robot bạn đồng hành giá 20.000 USD trong năm nay, nhưng thừa nhận còn lâu mới thay thế được lao động con người, do nếp sống mỗi gia đình quá phức tạp để huấn luyện AI chỉ với dữ liệu hiện có.

Tuy vậy, Morgan Stanley dự đoán sẽ có khoảng 80 triệu robot hình người trong các hộ gia đình vào năm 2050. Guo kỳ vọng giá robot của AI² sẽ giảm xuống tương đương một chiếc ô tô bình dân trong vòng 5 năm tới. Hiện tại, robot của một số công ty Trung Quốc đã có giá dưới 15.000 USD.

Dù vậy, vẫn còn những nỗi lo về an toàn – một robot nặng đổ vào người có thể gây thương tích – và quyền riêng tư, do robot gia đình có thể thu thập dữ liệu qua camera và micro. Guo khẳng định công ty đã tính đến những rủi ro này, và cho biết người tiêu dùng Trung Quốc đang rất quan tâm, thậm chí hào hứng với công nghệ robot hình người.

Theo giáo sư Harry Yang (Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông), phải mất 5–10 năm nữa, robot mới thực sự hữu ích trong gia đình. Trong thời gian gần, AI² Robotics dự kiến triển khai AlphaBot 2 tại các sân bay Trung Quốc từ quý III năm 2025 để sắp xếp xe đẩy hành lý. Trong 3 đến 5 năm tới, công ty cũng muốn đưa robot vào các viện dưỡng lão.