Rừng cộng đồng ở Gia Lai liên tục bị tàn phá: Chưa có chế tài xử lý rõ ràng
(CLO) Thời gian qua, từng cánh rừng tự nhiên được giao cho các cộng đồng làng ở Gia Lai liên tục bị tàn phá, triệt hạ. Cũng vì chưa có quy định xử lý rõ ràng tổ chức được giao rừng nên tình trạng này liên tục tái diễn, từng cánh rừng dần biến mất trong sự bất lực của chủ rừng.
Liên quan đến thực trạng phá rừng làm nương rẫy ở Gia Lai, báo Nhà báo và Công luận đã phản ánh rõ qua loạt bài viết: Xót xa những cánh rừng ở Gia Lai liên tục bị “cạo trọc, đốt sạch”; Gia Lai: Từng vạt rừng tự nhiên tiếp tục bị “phá trắng” ở Mang Yang.
Theo đó, từng cánh rừng tự nhiên trên địa bàn xã Kon Chiêng (huyện Mang Yang) liên tục bị xâm hại nghiêm trọng trong một thời gian dài. Diện tích rừng bị phá phần lớn đều nằm sát rẫy của bà con. Chính vì vậy người dân đã triệt hạ hàng loạt cây rừng, đốt cháy với mục đích lấn chiếm đất làm nương rẫy.
Từng vạt rừng tự nhiên ở Kon Chiêng liên tục bị xâm hại nghiêm trọng
Ngay sau khi báo chí phản ánh, UBND tỉnh Gia Lai đã có văn bản chỉ đạo các đơn vị liên quan điều tra, xử lý nghiêm các vụ phá rừng trái pháp luật xảy ra trên địa bàn xã Kon Chiêng.
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã phối hợp với Chi cục Kiểm lâm, UBND huyện Mang Yang và các đơn vị liên quan thành lập đoàn vào tận hiện trường kiểm tra, xác định diện tích rừng bị thiệt hại.
Ông Nguyễn Thành Vĩnh – Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Mang Yang cho biết: “Sau khi báo chí phản ánh, đơn vị đã phối hợp kiểm tra, đo đếm diện tích rừng bị xâm hại. Theo đó, có 4 vị trí rừng bị phá với diện tích 8.200m2. Những diện tích bị phá đều đã được giao lại cho các cộng đồng làng. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến rừng bị xâm hại, tuy nhiên ở trường hợp này rõ ràng thấy được sự chủ quan của UBND xã sau khi giao rừng cho cộng đồng”.
Để có đất làm nương rẫy, người dân vô tư triệt hạ cây rừng
Cũng theo ông Vĩnh, sau khi kiểm tra hiện trường, Hạt cũng đã làm việc với xã và mời 4 cộng đồng làng được giao rừng lên làm việc. Bên cạnh đó, đơn vị cũng đã phối hợp với xã trực tiếp xuống 2 cộng đồng làng (nơi xảy ra các điểm phá rừng) họp tuyên truyền làm biên bản cam kết đối với từng hộ dân.
“Ngoài việc xử lý những người vi phạm, hiện tại chúng tôi cũng đang vướng ở việc xử lý các cộng đồng làng được giao khoán rừng. Bởi lẽ, trong quyết định giao rừng không nói rõ vấn đề này. Cá nhân vi phạm thì rõ ràng sẽ bị xử lý, tuy nhiên đối với cộng đồng làng phải xử lý như thế nào khi cộng đồng làng lại là các ông thôn trưởng. Ở trường hợp này, thôn trưởng họ không vi phạm ngược lại còn tổ chức tuyên truyền nhiều lần, vậy thì xử lý ai?”, ông Vĩnh cho hay.
Bằng đủ mọi thủ đoạn, từng cánh rừng tự nhiên dần biến mất nhường chỗ cho những rẫy mì, rẫy bắp mọc lên
Theo ông Võ Đình Huy - Chủ tịch UBND xã Kon Chiêng, năm 2023 đơn vị đã giao toàn bộ hơn 4.000 ha cho cộng đồng 4 làng quản lý và bảo vệ. Các cộng đồng làng rất có ý thức trong việc bảo vệ rừng, tuy nhiên cũng còn một vài cá nhân chưa có ý thức tốt.
Đặc biệt, người dân còn e ngại, sợ va chạm nên bao che cho các đối tượng trong làng vi phạm về lâm luật. Dù đã phát hiện hành vi vi phạm nhưng người làng vẫn cố tình che dấu hoặc báo cáo khi sự việc đã được cơ quan chức năng phát hiện.
Cũng vì chưa có quy định xử lý rõ ràng tổ chức được giao rừng nên tình trạng phá rừng liên tục tái diễn
“Nguyên nhân xảy ra tình trạng trên một phần do nhiều diện tích rừng cộng đồng được giao manh mún, gần nương rẫy canh tác lâu năm nên người dân lén lút cơi nới làm nương rẫy. Một số đối tượng có đất rẫy gần rừng lấy lý do thiếu đất sản xuất và cố tình cơi nới, lấn chiếm thêm.
Ngoài ra, cộng đồng làng mới giao rừng quản lý, nên các tổ quản lý, người dân trong làng chưa có kinh nghiệm trong việc phối hợp với chính quyền xã xử lý các vụ việc xảy ra”, ông Huy lý giải.
Hiện lực lượng chức năng đã xác định được một số đối tượng liên quan đến vụ phá rừng tại Mang Yang
Liên quan đến các vụ phá rừng trái pháp luật trên, UBND xã Kon Chiêng đã xác định được một số đối tượng. Hiện Hạt Kiểm lâm huyện Mang Yang đang tích cực phối hợp với UBND xã xác lập hồ sơ, điều tra, xác minh để xử lý theo quy định của pháp luật.
“Chúng tôi xác định sẽ xử lý nghiêm vụ việc này. Nhằm kịp thời ngăn chặn hành vi vi phạm lâm luật, Hạt Kiểm lâm đang phối hợp với UBND xã tổ chức tuyên truyền nhiều đợt, liên tục và tổ chức ký cam kết đối với từng hộ nhận khoán. Hiện đơn vị đang phối hợp với Công an xã mời các đối tượng nghi vấn lên làm việc, nếu các đối tượng nhận chúng tôi sẽ tiến hành lập biên bản để xử lý đúng theo quy định pháp luật. Biết rằng người dân cũng khổ, cũng nghèo nhưng đã vi phạm thì phải xử lý…”, ông Vĩnh nhấn mạnh.
Bài và ảnh: Trần Hiền