Sân chơi xếp hạng tín nhiệm: 'Cuộc đua ngầm' giữa các ông lớn tài chính
(CLO) Hơn 10 năm sau khi thị trường xếp hạng tín nhiệm được mở ra, danh sách những cái tên thống lĩnh sân chơi đang dần lộ diện. Đằng sau mỗi công ty là các tập đoàn tài chính khổng lồ trong nước và quốc tế, tạo nên một “cuộc đua ngầm” giữa nhóm ngân hàng – chứng khoán và tổ chức ngoại.
Saigon Ratings và FiinRatings chiếm lĩnh thị phần, thế lực Moody’s và SSI đang ngầm tăng tốc
Tính đến tháng 7/2025, Việt Nam chính thức có năm công ty xếp hạng tín nhiệm được cấp phép gồm Saigon Ratings, FiinRatings, VIS Ratings, S&I Ratings và Thiên Minh Rating. Thị phần đang phân hóa mạnh mẽ khi Saigon Ratings dẫn đầu về số lần xếp hạng với 136 thương vụ, FiinRatings xếp sau với 103 lần, còn các “tân binh” như VIS và S&I mới chỉ ghi nhận chưa đến 20 lần.
Cơ cấu sở hữu hé lộ sự áp đảo của nhóm tài chính nội địa. Saigon Ratings được kiểm soát bởi ông Phùng Xuân Minh cùng các pháp nhân Sài Gòn Phát Thịnh. FiinRatings gần như toàn bộ thuộc về FiinGroup Việt Nam. VIS Ratings lại có sự hiện diện đậm nét của Moody’s nắm 49%, đi kèm các đại gia tài chính như VNDirect, Dragon Capital, ACBS, VPS. S&I Ratings có sự chi phối của SSI và nhóm cổ đông liên quan tới ông Nguyễn Duy Hưng. Duy nhất Thiên Minh Rating sở hữu mô hình cổ đông nhỏ lẻ từ hệ sinh thái TVS.
Thị trường xếp hạng tín nhiệm phân hóa theo sở hữu: Big4 quốc tế bành trướng, nhóm nội địa tạo thế áp đảo
Về vốn điều lệ, VIS Ratings dẫn đầu với 103 tỷ đồng, Saigon Ratings xếp thứ hai với 50 tỷ đồng, S&I Ratings giữ 30 tỷ đồng. FiinRatings và Thiên Minh Rating lần lượt sở hữu 25 tỷ và 21,5 tỷ đồng.
Cùng có mặt Big4 toàn cầu nhưng mô hình hoạt động lại rất khác biệt. FiinRatings thiên về sự bảo trợ kỹ thuật từ S&P Global Ratings, còn VIS Rating chịu ảnh hưởng sâu sắc từ Moody’s với quyền truy cập dữ liệu toàn cầu và mạng lưới phân tích tín dụng chuyên sâu.
Dữ liệu hiện tại cho thấy thị trường đang dịch chuyển theo hai trục chính. Một bên là nhóm nội địa với khả năng bao phủ thị trường mạnh mẽ, sở hữu dữ liệu doanh nghiệp Việt Nam tốt nhất. Một bên là dòng vốn ngoại với ưu thế mạng lưới toàn cầu, tiếp cận chuẩn mực quốc tế, đặc biệt trong các thương vụ trái phiếu xanh và tài chính bền vững.