'Sao vàng trên ngòi bút' - 100 năm Báo chí Cách mạng Việt Nam: Vinh quang và trách nhiệm phụng sự

Trong không khí kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, bài phát biểu đã ôn lại chặng đường vẻ vang của nền báo chí nước nhà, đồng thời nhấn mạnh về vinh quang và trách nhiệm phụng sự của những người làm báo trong giai đoạn mới. Báo Nhà báo & Công luận trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu của ông Lê Quốc Minh tại buổi lễ:

Kính thưa đồng chí Phạm Minh Chính, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

Kính thưa đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương;

Kính thưa các đồng chí Uỷ viên Trung ương Đảng, Uỷ viên dự khuyết Trung ương Đảng, các đồng chí lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương;

Kính thưa các nhà báo lão thành, lãnh đạo các cơ quan báo chí, các cấp Hội Nhà báo;

Kính thưa các đồng chí và các bạn đồng nghiệp!

Cuối năm 1924, Nguyễn Ái Quốc đến Quảng Châu, trực tiếp chỉ đạo cách mạng Việt Nam, với quan điểm "...đi vào quần chúng, thức tỉnh họ, tổ chức họ, huấn luyện họ, đưa họ ra đấu tranh giành tự do độc lập". Từ chủ trương đó, ngày 21/6/1925, Báo Thanh Niên ra đời, khai sinh ra nền Báo chí cách mạng Việt Nam. Thời gian thấm thoát, đến nay, Báo chí cách mạng Việt Nam đã tròn 100 năm đi theo Đảng, theo Bác phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân.

100 năm - dấu mốc rất đỗi tự hào của những người làm báo! Từ 100 ấn bản của số báo Thanh Niên đầu tiên, với vị Tổng Biên tập vừa là phóng viên chủ lực, vừa tự tổ chức in ấn, phát hành, đến nay, chúng ta đã có một nền báo chí cách mạng hùng hậu, với hàng chục nghìn người làm báo trong cả nước đang ngày đêm duy trì nhịp chảy của hàng triệu dòng tin.

Ngày hôm nay, trong niềm vinh dự được có mặt vào thời khắc lịch sử của những người làm báo cách mạng Việt Nam, cùng ôn lại truyền thống vẻ vang của báo chí nước nhà và tôn vinh những nhà báo xuất sắc trong hoạt động nghề nghiệp, cho phép tôi thay mặt Hội Nhà báo Việt Nam, xin trân trọng cảm ơn đồng chí Phạm Minh Chính, Uỷ viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; cùng các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, của các ban, bộ, ngành Trung ương và địa phương đã luôn đánh giá cao, luôn quan tâm, tạo điều kiện cho ngành báo chí; xin gửi tới quý vị đại biểu, các nhà báo lão thành, thân nhân gia đình các nhà báo liệt sĩ, cùng toàn thể những người làm công tác báo chí lời chúc sức khỏe và thành công; và trong dịp này, xin được cùng 26.000 hội viên Hội Nhà báo Việt Nam thành kính tưởng nhớ và tri ân sâu sắc đến hơn 500 nhà báo liệt sĩ đã anh dũng hi sinh trên mọi miền đất nước trong kháng chiến cũng như trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cho đến tận hôm nay.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Chúng ta có một nền báo chí cách mạng thật đặc biệt. Nó được khai sinh ở nước ngoài bởi một nhà yêu nước vĩ đại; được thẩm thấu vào trong nước, cùng đặt nền móng cho Cách mạng Việt Nam, đi theo Đảng từ ngày chưa thành lập Đảng; cùng nảy nở trong lòng dân; cùng phát triển tại rừng sâu, nơi chiến trường, trong nhà tù đế quốc; cùng chung sức chung lòng bảo vệ quê hương; và cũng luôn luôn tự đổi mới mình để cùng góp phần phát triển đất nước.

Báo chí cách mạng Việt Nam ngày hôm nay luôn mang hơi thở của thực tiễn, phản ánh đậm nét mọi mặt của đời sống chính trị – kinh tế – văn hóa – xã hội – quốc phòng – an ninh; phản ánh trung thành và sáng tạo chủ trương, đường lối của Đảng, tuyên truyền, phản biện và xây dựng chính sách, pháp luật của Nhà nước; phản ánh tâm tư, nguyện vọng của mọi tầng lớp nhân dân; chia sẻ, kết nối, giao lưu và củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Để làm được những điều này, báo chí Việt Nam cần phải cổ vũ các nhà báo của chúng ta hướng đến sự kiên định về lý tưởng, sự sâu sắc về chuyên môn, sự đổi mới về tư duy, công nghệ, phương thức làm báo hiện đại, cùng với một trái tim nhân ái, nhân văn, một tinh thần xây dựng, để từ đó cho ra đời những tác phẩm báo chí có giá trị, có sức sống lâu bền. Đó cũng chính là ý nghĩa, là mục tiêu của Giải Báo chí Quốc gia.

Kể từ ngày Thủ tướng Chính phủ ký quyết định phê duyệt Đề án Giải Báo chí Quốc gia năm 2007 và giao cho Hội Nhà báo Việt Nam là cơ quan thường trực tổ chức giải, đến nay giải của chúng ta đã bước sang mùa thứ 19. Giải Báo chí Quốc gia tiếp tục khẳng định uy tín vững chắc, là giải thưởng nghề nghiệp danh giá nhất của những người làm báo Việt Nam.

Đặc biệt năm nay, trong không khí cả nước long trọng kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng, 80 năm Ngày thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, giới báo chí cả nước phấn khởi chào mừng kỷ niệm100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, 75 năm Ngày thành lập Hội Nhà báo Việt Nam, Giải Báo chí Quốc gia càng góp phần khẳng định và tôn vinh những đóng góp của các thế hệ người làm báo trong công cuộc giải phóng và xây dựng đất nước.

Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XIX là tấm gương phản ánh đời sống báo chí, phản ánh thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo, lao động và cống hiến của Đảng, Nhà nước và nhân dân trong năm 2024. Báo chí đã tuyên truyền kịp thời, đậm nét những sự kiện lớn, các vấn đề quan trọng của đất nước với những mảng đề tài nổi bật.

Công tác tuyển chọn từ hàng trăm nghìn tác phẩm báo in, phát thanh, truyền hình, báo điện tử, ảnh báo chí, sản phẩm báo chí đa phương tiện, báo chí sáng tạo từ các cấp Hội Nhà báo, các cơ quan báo chí trung ương và địa phương trong năm 2024 đã lọc ra gần 2000 tác phẩm chất lượng cao về dự Giải, trong đó 128 tác phẩm báo chí xuất sắc nhất trải qua hai vòng sơ khảo và chung khảo sẽ được vinh dự trao giải hôm nay.

Đó là những tác phẩm chính luận đầy trăn trở về tính Đảng trong đời sống báo chí; về những vấn đề đặt ra trong phát triển công nghiệp văn hóa; về tính khoa học và cấp thiết trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy; về thời cơ và thách thức trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Đó là những những chương trình phóng sự, ký sự, tọa đàm, phim tài liệu về ký ức chiến tranh hào hùng của Tổ quốc, có nước mắt, có vinh quang; về niềm tin và khát vọng vươn lên của đất nước; về những di sản văn hóa dân tộc đang rất cần được gìn giữ, bảo tồn.

Đó là những phản ánh, phóng sự điều tra, phản biện xã hội về thủ tục hành chính cồng kềnh, cản trở phát triển; về thất thoát, lãng phí tài sản công; về hủy hoại môi trường sinh thái; về những vi phạm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Đó còn là chân dung về những con người lao động, sản xuất đầy sáng tạo, hiệu quả; là những tấm gương vươn lên trong nghịch cảnh, gian lao. Và đặc biệt đó là tình người trong bão lũ, là tinh thần tương thân tương ái, yêu nước thương nòi, là tính nhân văn cao cả, cho đi không đòi hỏi, không để ai bị bỏ lại phía sau, trong một năm đất nước của chúng ta gánh chịu nhiều thiên tai, mất mát.

Kính thưa quý vị đại biểu!

Tiêu chí chọn và trao Giải Báo chí Quốc gia luôn nhất quán và xuyên suốt. Tác phẩm đoạt giải phải là những tác phẩm có giá trị, được đầu tư nghiên cứu công phu, cần mẫn; những tác phẩm có nắng gió và mồ hôi lao động của phóng viên; những phóng sự điều tra mang tính cảnh báo, những phản ánh mang tính xây dựng, những phản biện mang tính giải pháp, những tấm gương lan tỏa lòng nhân ái, nhân văn.

Hội đồng Giải Báo chí Quốc gia đồng thời cổ vũ và đánh giá cao những tác phẩm báo chí sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại, qua đó tác động rộng rãi và mạnh mẽ hơn đến công chúng báo chí.

Thành viên Hội đồng sơ khảo và chung khảo Giải Báo chí Quốc gia là những nhà báo giàu kinh nghiệm, nhiệt tình cống hiến và có uy tín cao, vững vàng về tư tưởng, tinh thông về nghề nghiệp. Với tinh thần trách nhiệm cao, thảo luận kỹ lưỡng và thẩm định chính xác, công tâm các tác phẩm dự Giải, các hội đồng đã lựa chọn được những tác phẩm xuất sắc nhất, có tính phát hiện, tính chân thực, tính chiến đấu cao; có nội dung giá trị, hình thức sáng tạo; có sức lan tỏa, tác động tích cực tới công chúng, để trao 13 Giải A, 27 Giải B, 49 Giải C và 39 Giải Khuyến khích cho 13 loại giải năm nay.

Thay mặt Hội đồng Giải Báo chí quốc gia, tôi xin trân trọng cảm ơn những kết quả lao động miệt mài, những kết tinh sáng tạo, kết tinh mồ hôi, trí óc của các tác giả dự giải và đoạt giải. Xin nhiệt liệt chúc mừng các bạn, và chúc mừng thành tích của đội ngũ những người làm báo chúng ta.

Kính thưa quý vị đại biểu, các bạn đồng nghiệp!

Biểu trưng Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam nói lên một điều: Chúng ta có sao vàng trên ngòi bút. Nhiệm vụ của báo chí cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng là phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân. Trên tinh thần đó, tôi xin tuyên bố khai mạc Lễ trao Giải Báo chí Quốc gia lần thứ XIX – năm 2024.

Thay mặt lãnh đạo Hội Nhà báo Việt Nam, tôi xin kính chúc các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các quý vị đại biểu, khách quý, các đồng nghiệp sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!