Tại Phiên họp, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Lê Huy Vịnh thay mặt Chính phủ, Bộ Quốc phòng trình UBTVQH 02 Nghị quyết: Một là Nghị quyết của UBTVQH về thành lập, giải thể Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong Quân đội nhân dân (QĐND).

Hai là, Nghị quyết của UBTVQH bãi bỏ nghị quyết, một số điều của các nghị quyết của UBTVQH về thành lập, giải thể Cơ quan điều tra hình sự quân khu (ĐTHS) và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong QĐND.

Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, Thường trực Ủy ban Tư pháp nhận thấy việc ban hành nghị quyết của UBTVQH về thành lập, giải thể Cơ quan ĐTHS trong Quân đội nhân dân là cần thiết, bảo đảm phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng; đồng thời, phù hợp với quy định tại khoản 4 Điều 25 của Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự năm 2015 và đáp ứng yêu cầu trong thực tiễn hoạt động của Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong QĐND.

Tuy nhiên, Ủy ban Tư pháp nhận thấy nội dung sắp xếp, tổ chức lại Cơ quan ĐTHS trong Quân đội nhân dân đã được báo cáo và có kết luận của cấp có thẩm quyền từ tháng 9/2018, nhưng đến nay Chính phủ mới trình UBTVQH là còn chậm so với yêu cầu.

Về hồ sơ kèm theo Tờ trình và dự thảo các nghị quyết, Thường trực Ủy ban Tư pháp nhận thấy, cơ bản hồ sơ Tờ trình đã được chuẩn bị nghiêm túc, công phu, đủ điều kiện để trình UBTVQH xem xét, quyết định.

Về tên gọi của 02 nghị quyết, Thường trực Ủy ban Tư pháp nhất trí với tên gọi của Nghị quyết thứ nhất là “Nghị quyết về việc thành lập, giải thể các Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong Quân đội nhân dân”.

Thường trực Ủy ban Tư pháp đề nghị chỉnh sửa ngắn gọn và chính xác hơn tên Nghị quyết thứ hai, cụ thể: “Nghị quyết về việc bãi bỏ các quy định về thành lập Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong các nghị quyết của UBTVQH”.

Thường trực Ủy ban Tư pháp đã phối hợp với Thường trực Ủy ban pháp luật, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp chỉnh lý, hoàn thiện 02 dự thảo Nghị quyết nêu trên. Đồng thời, các cơ quan cũng thống nhất đề nghị thời điểm có hiệu lực thi hành của cả 02 Nghị quyết là ngày 01/11/2021 để Chính phủ có thời gian chuẩn bị các điều kiện cần thiết triển khai thực hiện.

Về đề nghị ban hành các nghị quyết theo trình tự thủ tục rút gọn, Thường trực Ủy ban Tư pháp nhất trí với đề nghị của Chính phủ về việc ban hành 02 Nghị quyết theo trình tự thủ tục rút gọn và ban hành đồng thời 02 Nghị quyết vào cùng thời điểm.

Phát biểu tại Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, cơ quan soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã có sự phối hợp với quy trình, trình tự chặt chẽ; chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng về 02 dự thảo Nghị quyết.

Theo nội dung của 02 dự thảo Nghị quyết, sẽ thành lập 22 Cơ quan ĐTHS quân khu và tương đương, trong đó có 21 Cơ quan là giữ nguyên, chỉ thành lập mới 01 Cơ quan ĐTHS cấp quân khu (trên cơ sở hợp nhất 10 cơ quan cũ).

Đối với Cơ quan cảnh sát hình sự khu vực, thành lập 63 Cơ quan, trong đó 62 Cơ quan cũ, thành lập 01 Cơ quan mới (trên cơ sở sáp nhập, hợp nhất 02 Cơ quan cũ); giải thể 02 Cơ quan ĐTHS khu vực. Sau khi sắp xếp, tổng số hệ thống sẽ giảm từ 98 Cơ quan xuống còn 86 Cơ quan (giảm được 12,25% số Cơ quan).

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng nêu rõ, để giảm được số lượng các Cơ quan này cần phải bãi bỏ một số quy định trong 04 Nghị quyết đã ban hành trước đây của UBTVQH. Đối với hình thức ban hành các nghị quyết, nghị quyết về thành lập, giải thể thuộc hình thức nghị quyết cá biệt; nghị quyết về bãi bỏ các nghị quyết cũ thuộc hình thức nghị quyết quy phạm pháp luật.

Tại Phiên họp, thống nhất với những nội dung trong các dự thảo Nghị quyết và những vấn đề bổ sung, 100% thành viên UBTVQH có mặt đã biểu quyết thông qua 02 dự thảo Nghị quyết, cụ thể: “Nghị quyết về việc thành lập, giải thể các Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong Quân đội nhân dân” và  “Nghị quyết về việc bãi bỏ các quy định về thành lập Cơ quan điều tra hình sự quân khu và tương đương, Cơ quan điều tra hình sự khu vực trong các nghị quyết của UBTVQH”.

Quốc Trần