Hiện chỉ có 6% ngân hàng hiện chưa tính đến việc xây dựng một chiến lược chuyển đổi số tổng thể (Ảnh TL)

Sự tham gia sâu rộng của các Fintech

Công nghệ số đang thay đổi cơ bản cách thức các ngân hàng thiết kế, tiếp thị, cung ứng các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng - tài chính. Đặc biệt, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0) đang tạo điều kiện cho các ngân hàng, các đơn vị cung cấp dịch vụ trên thế giới ứng dụng nhiều hơn các công nghệ tiên tiến trong cung cấp các sản phẩm dịch vụ tài chính sáng tạo như trí tuệ thông minh nhân tạo (AI), học máy (ML), phân tích dữ liệu nâng cao, công nghệ sổ cái phân tán (DLT), điện toán đám mây và các giao diện lập trình ứng dụng (APIs). Một nhân tố nữa góp phần tạo nên cách mạng trong ngành tài chính số, chính là sự tham gia sâu rộng của các Fintech.

Về vấn đề này, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cũng cho rằng, nhìn chung phát triển dịch vụ ngân hàng trên nền tảng số, công nghệ số có thể giúp các ngân hàng đổi mới toàn diện từ quy trình cung ứng sản phẩm dịch vụ theo hướng tối ưu, tự động hóa, minh bạch cho đến cải tiến hệ thống tiếp cận khách hàng/kênh phân phối trực tuyến - đa kênh/đa thiết bị; hay mở rộng danh mục sản phẩm, dịch vụ có thể cung ứng trực tuyến; cung ứng dịch vụ với phạm vi khách hàng rộng lớn hơn không giới hạn không gian, thời gian với chi phí thấp hơn.

Bên cạnh đó, khai phá tối đa tiềm năng các công nghệ số cũng góp phần tích cực thúc đẩy tài chính toàn diện ở nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam; giúp những nước này có thể cung cấp dịch vụ tài chính phù hợp và thuận tiện cho đông đảo người dân, đặc biệt đối với người có thu nhập thấp và dễ bị tổn thương, người dân nông thôn, vùng sâu, vùng xa, nâng cao cơ hội tiếp cận tài chính, góp phần tạo cơ hội sinh kế cho những người dân liên quan, luân chuyển dòng vốn đầu tư và tiết kiệm trong xã hội, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Nói về việc triển khai ngân hàng số, Vụ trưởng Vụ Thanh toán (NHNN) Phạm Tiến Dũng nhấn mạnh, phải đồng thời thực hiện cả hai mục tiêu: nâng cao trải nghiệm khách hàng và nâng cao chất lượng dịch vụ của ngân hàng, nếu chỉ nói một khía cạnh thì là chưa đủ. Nhắc tới tiêu chí 3-1-0 đối với quá trình chuyển đổi số, ông Dũng cho biết: 3 là cung cấp một dịch vụ online với trải nghiệm tốt để khách hàng tiếp cận được món vay và đăng ký trong 3 phút; 1 là trong 1 giây hệ thống tự động trả lời đồng ý hay không cho giải ngân món vay đó. Và 0 là không có con người nào can thiệp vào quá trình xử lý này. “Nếu thực hiện được ba con số đó, thì sẽ trở thành ngân hàng số hoàn chỉnh”, ông Dũng chia sẻ.

Vai trò của dữ liệu trong chuyển đổi ngân hàng số cũng là vấn đề luôn được đặt ra (Ảnh TL) 

Dữ liệu - năng lượng cho quá trình tái tạo số

Vai trò của dữ liệu trong chuyển đổi ngân hàng số cũng là vấn đề luôn được đặt ra. Ông Lê Nhân Tâm cho rằng,  một hệ thống sẽ không thông minh nếu không có nhiều dữ liệu. “Chúng ta cần đặt câu hỏi chúng ta đang có dữ liệu gì, chúng ta dùng năng lực tính toán nào trong tương lai? Cần thu thập gì, lưu trữ gì, tổ chức ra sao để sẵn sàng đáp ứng khi chuyển đổi? Vì không phải chỉ bỏ tiền ra mua một hệ thống phân tích big data về là có thể chạy được. Các mô hình phân tích dữ liệu lớn chỉ cung cấp phương pháp phân tích, còn dữ liệu không thể ngay lập tức có được mà cần quá trình tích luỹ”, ông chia sẻ.

Đại diện IBM cũng khẳng định, cần khai phá các giá trị mới từ dữ liệu ngân hàng đang sở hữu để tạo ra các dịch vụ có giá trị mới. Bên cạnh đó tận dụng tối đa giá trị dữ liệu công cộng và dữ liệu chuyên ngành khác để đem lại giá trị mới khi kết hợp với dữ liệu ngân hàng. Đồng thời xem xét lại cách quản lý dữ liệu để có thể quản lý được các loại hình dữ liệu mới.

Nhận định “chuyển đổi số không phải dự án công nghệ thông tin mà cần thay đổi về tính toàn vẹn dữ liệu”, ông Il Dong Kwon cho hay dữ liệu và công cụ phân tích có thể được sử dụng để gia tăng giá trị trong toàn bộ chuỗi hoạt động dịch vụ tài chính hoàn chỉnh.

Lấy trọng tâm là chu kỳ nhu cầu của khách hàng trong cuộc sống, đại diện Oliver Wyman đưa ra một số tình huống minh họa như: marketing theo địa điểm dựa trên dữ liệu giao dịch thẻ tín dụng, các ứng dụng Chatbot trong bán hàng hỗ trợ giao dịch và các yêu cầu dịch vụ. Hay như góc nhìn 360 độ về khách hàng cho các căn hộ quản lý khách hàng - công cụ tư vấn thông minh, mô hình phê duyệt sử dụng AI, hoặc quản lý thu nợ và gian lận…

Như vậy, có thể thấy các ngân hàng khi chuyển đổi số phải đi cùng với chiến lược về dữ liệu gồm: định nghĩa mô hình vận hành dữ liệu, mô hình tổ chức thu thập dữ liệu, xây dựng dần chính sách quản trị, chia sẻ dữ liệu, tiêu chuẩn hoá dữ liệu từ đó hình thành ứng dụng nghiệp vụ trên nền tảng áp dụng các công nghệ mới.

Nguyễn Mạnh