Thế giới 24h

SpaceX chuẩn bị phóng cặp vệ tinh của NASA giúp dự báo bão Mặt trời

Hà Trang (theo NASA, ABC News) 23/07/2025 07:32

(CLO) SpaceX sẽ phóng tên lửa Falcon 9 vào thứ Tư theo giờ địa phương (23/7), trong nhiệm vụ đưa hai vệ tinh của NASA lên quỹ đạo để nghiên cứu nguy cơ từ bão Mặt trời ảnh hưởng đến Trái đất.

Cực quang phương Bắc từ lâu đã mê hoặc các nhà chiêm tinh học qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, hiện tượng thiên nhiên kỳ ảo này lại bắt nguồn từ những hạt tích điện từ Mặt trời – yếu tố có thể đe dọa nghiêm trọng đến hệ thống điện và thông tin liên lạc của Trái đất.

Thông thường, từ quyển – lá chắn từ trường bao quanh Trái đất – giúp ngăn chặn phần lớn các hạt nguy hiểm từ gió Mặt trời. Tuy nhiên, hai khu vực yếu nằm tại Bắc Cực và Nam Cực vẫn cho phép những hạt này xâm nhập sâu vào khí quyển.

Khi đó, từ trường của Trái đất và Mặt trời có thể tương tác và tái sắp xếp trong quá trình gọi là "kết nối lại từ trường", giải phóng năng lượng lớn. Những vụ phun trào năng lượng này không chỉ gây ra cực quang rực rỡ mà còn có thể làm gián đoạn vệ tinh, GPS và lưới điện.

Gần đây, Mặt trời hoạt động mạnh mẽ bất thường khi bước vào giai đoạn cực đại của chu kỳ 11 năm.

Để hiểu rõ hơn cơ chế này, NASA chuẩn bị phóng hai vệ tinh nghiên cứu thuộc sứ mệnh TRACERS (Tandem Reconnection and Cusp Electrodynamics Reconnaissance Satellites) bằng tên lửa SpaceX Falcon 9.

Nhiệm vụ TRACERS của NASA dự kiến sẽ được phóng từ Căn cứ Không gian Vandenberg ở California vào thứ Tư (23/7), sau 24 giờ trì hoãn do không phận bị đóng cửa.

Screenshot 2025-07-22 132959
Tàu vũ trụ TRACERS đang được trang bị thiết bị hỗ trợ. (Ảnh: Millennium Space Systems, NASA's Goddard Space Flight Center)

Hai vệ tinh sẽ bay gần nhau ở quỹ đạo thấp với vận tốc hơn 25.749,5 km/giờ, cách nhau chỉ 10 đến 120 giây. Theo giáo sư David Miles (Đại học Iowa), điều này cho phép các nhà khoa học quan sát gần như thời gian thực các biến động trong từ quyển.

Mỗi vệ tinh mang theo thiết bị chuyên đo lường ảnh hưởng của khí nóng và ion hóa từ Mặt trời đến từ quyển Trái đất. Joe Westlake, giám đốc ngành vật lý Heliophysics tại NASA, nhấn mạnh: “Những gì phân tích được từ TRACERS rất quan trọng cho việc dự báo và bảo vệ các hệ thống như GPS, liên lạc, lưới điện, tài sản không gian và an toàn của phi hành gia.”

Sứ mệnh này diễn ra trong bối cảnh gia tăng lo ngại về các trận bão Mặt trời từng gây mất điện, phá hủy vệ tinh và làm gián đoạn định vị GPS.

Theo Westlake, hiểu rõ Mặt trời và thời tiết vũ trụ là yếu tố sống còn đối với con người và các hệ thống hiện đại trên Trái đất.

TRACERS thuộc chương trình Small Explorers của NASA và được lên kế hoạch hoạt động trong một năm, nhưng có thể kéo dài nếu điều kiện cho phép.

    Nổi bật
        Mới nhất
        SpaceX chuẩn bị phóng cặp vệ tinh của NASA giúp dự báo bão Mặt trời
        • Mặc định

        POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO