Khi một phụ nữ mắc Covid ngay trước Giáng sinh mặc dù đã được tiêm phòng và đeo khẩu trang y tế, cô đã cam chịu sự thật rằng con cô cũng sẽ mắc bệnh này. Họ đang sống trong một căn hộ nhỏ ở New York và cháu bé còn quá nhỏ để tiêm phòng. Nhưng sau 10 ngày, cô đã không lây bệnh cho con hoặc chồng. Và điều này khiến cô tự hỏi về những bí ẩn lây lan của Covid trong gia đình. 

Dưới đây là những gì các chuyên gia phải nói về sự lây lan Covid trong các gia đình trong bối cảnh hiện tại:

Omicron có nhiều khả năng lây lan trong gia đình hơn

Các ước tính cho thấy biến thể Omicron ban đầu có khả năng lây truyền cao hơn tới 4 lần so với các biến thể Covid trước đó. Biến thể phụ Omicron mới nhất (BA.2) có thể còn dễ lây lan hơn nữa.

Vào đầu tháng 12, các quan chức y tế Anh ước tính rằng nguy cơ lây lan Omicron trong một hộ gia đình cao gấp ba lần so với biến thể delta.

“Có rất nhiều bề mặt tiếp xúc nguy cơ cao có thể không được làm sạch thường xuyên. Bạn có thể tiếp xúc trực tiếp với nước bọt thường xuyên hơn, đặc biệt nếu bạn có con nhỏ. Có thể bạn không đeo khẩu trang ở nhà, vì vậy khi ngồi cạnh nhau trên sofa, bạn có thể dễ dàng trúng những giọt bắn của người thân”, ông Alex Huffman, một nhà khoa học về khí dung của Đại học Denver, giải thích.

Ông Huffman nói: “Nhưng, quan trọng nhất, khả năng bạn tiếp xúc với virus qua đường hô hấp ở nhà cao hơn nhiều. Rất nhiều điều đó liên quan đến hệ thống thông gió".

Ông nói: “Nhiều căn hộ và nhà ở có tỷ lệ trao đổi không khí khá thấp, vì vậy không khí không được làm mới thường xuyên và không khí mà người bị nhiễm bệnh hít thở ra có thể tích tụ virus với nồng độ khá cao".

Sự lây lan trong gia đình không phải không thể tránh khỏi

Điều này không có nghĩa là bạn không thể tránh khỏi bị nhiễm bệnh chỉ vì người khác trong gia đình bạn bị bệnh.

“Nói chung, ngay từ đầu đại dịch Covid, người ta đã phát hiện ra rằng khoảng từ 10 đến 20% số người phơi nhiễm trong gia đình sẽ nhiễm bệnh, và đó là trước khi có vắc-xin ”, Tiến sĩ Richard Martinello, phó giáo sư về các bệnh truyền nhiễm và nhi khoa tại Trường Y Yale cho hay. Các nghiên cứu khác đã nâng tỷ lệ này lên khoảng 25-30%.

Với Omicron, tỷ lệ đó có thể cao hơn. Nhưng một lần nữa, điều đó không có nghĩa là không thể tránh khỏi. Ông Martinello chỉ ra một nghiên cứu gần đây từ Đan Mạch cho thấy rằng với BA.2, chỉ hơn 40% số người tiếp xúc trong gia đình bị nhiễm bệnh. Với BA.1, tỷ lệ này khoảng 30%.

Phòng ngừa cơ bản tạo ra sự khác biệt lớn

Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng tới khả năng lây nhiễm trong các hộ gia đình, đó là một vấn đề khiến việc ước tính chính xác tỷ lệ lây truyền trở nên khó khăn.

Đầu tiên, một số người phát ra nhiều virus hơn những người khác. Ví dụ, những người bị suy giảm miễn dịch có xu hướng bị nhiễm trùng nặng hơn, kéo dài hơn. Điều đó có nghĩa là họ có khả năng lây nhiễm virus trong một thời gian dài hơn.

Bất kể hoàn cảnh cụ thể của gia đình, việc phòng ngừa có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong việc ngăn chặn sự lây lan tại nhà. Trong phạm vi có thể, bạn vẫn nên cách ly trong nhà riêng của mình. 

“Nếu người bệnh không thể được cách ly hoàn toàn, tôi khuyên bạn nên giữ khoảng cách càng nhiều càng tốt; đeo khẩu trang chất lượng cao N95; mở cửa sổ khi có thể; thêm một vài bộ lọc không khí di động; và giới hạn thời gian ở cùng tại các khu vực chung”, ông Huffman nói.

“Nếu có thể, hãy đảm bảo rằng bạn ăn uống ở những khu vực riêng biệt, nơi không khí có thể được thông thoáng hoặc lọc nhanh hơn vì bất cứ lúc nào khẩu trang được tháo ra, thì rủi ro cũng sẽ tăng lên”, chuyên gia này nhấn mạnh.