Tấm gương sáng của người chiến sĩ công an quên mình vì nhân dân

Xả thân vì sự yên bình của nhân dân

Thiếu tá Nguyễn Đức Thịnh (1956-2000), sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng tại thôn An Nhân, xã Yên Lương, huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định. Cha ông nguyên là Phó Trưởng công an xã Yên Lương trong kháng chiến chống Mỹ, từ nhỏ ông đã tỏ ra là một người hiếu học và có mơ ước sau này được làm một người chiến sĩ công an mẫu mực như cha mình. Thuở thiếu thời, chàng trai trẻ Nguyễn Đức Thịnh học rất giỏi, là một trong số ít những học sinh của xã Yên Lương được theo học tại trường THPT Tống Văn Trân, một ngôi trường có tiếng tại huyện Ý Yên lúc bấy giờ. Là con trai cả duy nhất trong gia đình có 4 anh em, ông sớm ý thức được trách nhiệm cũng như kỳ vọng của gia đình gửi gắm. Ông ngày đêm miệt mài học tập để theo đuổi ước mơ của mình.

Trời không phụ lòng người, những năm sau đó, ông đã đăng ký và trúng tuyển vào trường Trung cấp Công an, học tại Suối Hai, Hà Tây (nay là Hà Nội).

Năm 1977, ông ra trường và được nhận công tác tại công an quận Đống Đa, phụ trách mảng tư pháp. Cảm mến trước chàng chiến sĩ công an trẻ nhiệt huyết cống hiến cho lý tưởng, nắm chắc chuyên môn nghiệp vụ, Thứ trưởng Bộ Công an lúc bấy giờ là đồng chí Tâm Long đã nhận ông làm con nuôi. Ông kết hôn với người vợ đầu là một người con gái sinh ra tại Hà Nội. Mái ấm gia đình trở nên hạnh phúc hơn khi họ lần lượt có với nhau 2 người con: một trai, một gái. 

Giữa lúc cuộc sống đang êm ấm và sự nghiệp trên đà phát triển, một buổi sáng định mệnh năm 1982 đã ghi dấu một chiến công oanh liệt trong cuộc đời người chiến sĩ công an nhân dân của ông. Hôm đó, theo lịch thì không phải là ngày làm việc của đồng chí Nguyễn Đức Thịnh. Tuy nhiên, người đồng nghiệp của ông vì có việc đột xuất nên đồng chí Thịnh đã nhận lời giúp đỡ, trực cơ quan thay cho đồng nghiệp của mình. Tưởng chừng cũng như bao ngày làm việc thường lệ khác nhưng bỗng đâu có một thiếu niên hớt hải chạy vào đồn công an với vẻ mặt hoảng sợ tột độ, báo với các chiến sĩ rằng nhà bên cạnh, nơi cháu sinh sống đang bị một tên cướp vô cùng hung hãn đang đe doạ và trong tay hắn có lựu đạn. Không chần chừ, đồng chí Nguyễn Đức Thịnh vội cùng một đồng nghiệp của mình tên Hùng và vị tổ trưởng dân phố tên Bật lao ngay tới hiện trường.

Khi thấy có công an đến, tên cướp lạnh lùng rút chốt lựu đạn định ném vào trong nhà nơi gia đình đó đang ẩn nấp, hòng tẩu thoát. Trước tình thế vô cùng nguy hiểm, đồng chí Nguyễn Đức Thịnh không kịp suy nghĩ nhiều, vội lao vào giữ chặt trái lựu đạn trên tay tên cướp và dùng hết sức ôm chặt hắn lao ra ngoài nhằm bảo vệ tính mạng cho cả gia đình kia. Lựu đạn phát nổ, bản thân tên cướp thì thiệt mạng, thi thể không còn nguyên vẹn nhưng người chiến sĩ trẻ Nguyễn Đức Thịnh của chúng ta cũng bị thương nghiêm trọng tưởng chừng không thể cứu chữa được. Sức nổ của trái lựu đạn khiến đôi chân ông bị dập nát, khắp cơ thể bị mảnh văng găm đầy. Tuy nhiên, phép màu đã xảy ra, nhờ được đồng đội kịp thời đưa vào bệnh viện Việt Đức cùng với sự tận tình cứu chữa của các bác sĩ tại đây, ông đã giữ lại được mạng sống của mình nhưng phải chịu thương tật 71%. Bằng những phương pháp y học tốt nhất lúc bấy giờ, ông đã được các bác sĩ tái tạo, ghép lại xương chân, tuy nhiên, nó chỉ có thể giúp ông có được những bước đi tập tễnh chứ không thể giúp ông lấy lại được đôi chân rắn rỏi của một người chiến sĩ công an nhân dân như ngày nào.

Nhờ tấm gương quên mình vì nhân dân, ông được phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân cũng trong năm 1982. Câu chuyện ông ôm chặt tên cướp với trái lựu đạn trên tay để cứu cả một gia đình thoát nạn đã được lan truyền rộng rãi và trở thành một hình tượng đẹp của người công an nhân dân.

Những năm tháng sau đó, ông vẫn tiếp tục cống hiến cho ngành công an, mặc dù sức khoẻ của ông bị ảnh hưởng rất nhiều. Những mảnh lựu đạn còn găm trong đầu, trong cơ thể của ông chưa được lấy ra, vẫn thi nhau hành hạ ông mỗi khi trái gió, trở trời. Mặc dù được gia đình khuyên xin nghỉ chế độ sớm nhưng phải tận đến năm 1990, ông mới xin nghỉ hưu sớm với chế độ thương bệnh binh do sức khoẻ lúc này đã suy giảm trầm trọng.

Vì không muốn trở thành gánh nặng cho vợ con, người chiến sĩ Nguyễn Đức Thịnh đã ngậm ngùi chia tay người vợ trẻ để trở về quê hương sống một cuộc đời bình dị và thầm lặng bên người mẹ già và xóm làng an vui.

Mảnh đời thầm lặng

Năm 1990, đồng chí Nguyễn Đức Thịnh trở về quê hương với quân hàm Thiếu tá. Từ lâu, hành động xả thân vì nhân dân của ông đã được dân làng, chòm xóm truyền tai nhau và ông đã trở thành người hùng trong mắt họ. Họ tự hào về ông nhưng khi thấy ông trở về với đôi chân thương tật khập khiễng, một bên tay bị khoèo, mọi người cảm thấy thương ông hơn bao giờ hết. Đang từ một chiến sĩ công an rắn rỏi, phong thái tuấn tú thì giờ đây là một người có phần già hơn tuổi rất nhiều, không còn dáng vẻ uy nghiêm vốn có của ông nữa, thay vào đó là sự u sầu, nét mặt thường trầm ngâm mang nhiều tâm sự.

Cảm kích trước người anh hùng, cũng là cảm thương cho hoàn cảnh hiện tại của ông, bà Trương Thị Xạo, người cùng thôn An Nhân đã tình nguyện làm người vợ chăm lo, thuốc thang mỗi khi cơn đau hành hạ ông. Bà âm thầm chịu đựng cả những cơn cuồng nộ của ông trút xuống mỗi khi trái gió trở trời bởi vì bà biết vì sao ông như vậy, đó không phải là con người của ông, đó là những vết thương đang hành hạ thể xác và lý trí của ông. Bà Xạo tâm sự: " Bình thường, ông Thịnh là người sống rất tình cảm với anh em, dân làng. Sống có trách nhiệm với vợ con. Nhưng vì những di chứng của mảnh lựu đạn khiến có những lúc ông đổi tính, dễ nóng giận bất thường. Nhiều khi, tôi phải bế con chạy đấy. Nhưng sau lúc đó, ông lại bình thường và không nhớ chuyện gì đã xảy ra nữa. Những lúc như vậy, tôi càng thấy thương ông ấy".

Đối với chúng tôi, những thế hệ học sinh tiểu học ngày ấy được học tại ngôi trường làng tại thôn An Nhân, bởi vì nhà của đồng chí Nguyễn Đức Thịnh sát sau trường học nên không ai là không nhớ về ông, một người chiến sĩ công an về hưu với khuôn mặt hiền từ, luôn vận bộ quần áo công an cũ màu xanh rêu, với đôi dép rọ và những bước đi đặc trưng. Thi thoảng lũ trẻ con chúng tôi còn được ông cho xem đôi chân "không bình thường" của ông, nó khiến những đứa trẻ như chúng tôi ngày đó thích thú mà không biết rằng, đó là những vết thương cả về thể xác lẫn trong lòng khiến ông vô cùng khổ tâm.

Ông Nguyễn Đức Thịnh lấy bà Xạo và sinh được 2 người con trai, trong đó người con trai cả của ông bà đã không ngừng cố gắng học tập và rèn luyện để tiếp tục đi theo con đường của ông, cha, trở thành người chiến sĩ công an nhân dân. Và sự cố gắng đó cũng được đền đáp khi giờ đây, anh được khoác trên mình bộ quân phục màu xanh mà anh vẫn hằng mong ước. Trong ký ức của anh, cha mình mãi mãi là niềm tự hào và là tấm gương sáng để các con noi theo.

Cảm thông và chia sẻ với hoàn cảnh đau ốm, bệnh tật của ông cũng như gia cảnh khó khăn, năm 1997, Đảng ủy, Uỷ ban nhân dân xã Yên Lương phối hợp với Công an huyện Ý Yên đã cắt đất và xây dựng nên một ngôi nhà tình nghĩa để tri ân những cống hiến và đóng góp của ông cho lực lượng công an nhân dân thay cho mái nhà tranh dột nát mà ông và vợ con đang ở. Đây là nguồn động viên tinh thần lớn lao và kịp thời đối với gia đình ông bởi chỉ sau đó 3 năm, người chiến sĩ anh hùng Nguyễn Đức Thịnh của chúng ta đã vĩnh viễn không còn nữa.

Đã nhiều năm trôi qua, nhưng mỗi lần nhắc đến đồng chí Nguyễn Đức Thịnh, nhân dân xã Yên Lương đều rất tự hào bởi tấm gương sáng quên thân vì nhân dân của ông. Mong rằng, có thể một ngày nào đó trong tương lai, trên quê hương Ý Yên tươi đẹp biết đâu lại có con đường hoặc ngôi trường mang tên ông - người chiến sĩ trung kiên Nguyễn Đức Thịnh.

      Bài và ảnh: Nguyễn Ba