(CLO) Làng lụa Vạn Phúc (Hà Đông, Hà Nội) nổi tiếng bởi những tấm lụa đa dạng mẫu mã, họa tiết bắt mắt, tinh xảo, được dệt lên bởi đôi bàn tay khéo léo và óc sáng tạo tuyệt vời của những nghệ nhân, trong đó lụa Vân được xem là "hồn cốt" của làng nghề.
Làng lụa Hà Đông hay Làng lụa Vạn Phúc (thuộc phường Vạn Phúc, quận Hà Đông), là một làng nghề dệt lụa tơ tằm đẹp nổi tiếng lâu đời, cách trung tâm Hà Nội khoảng 10km. Lụa Vạn Phúc có nhiều mẫu hoa văn và thuộc loại lụa lâu đời bậc nhất Việt Nam. Lụa Vạn Phúc từng được chọn may trang phục cho quan lại trong triều đình ngày xưa.
Ngược thời gian về với “cội nguồn" làng lụa
Làng Vạn Phúc vốn có tên Vạn Bảo, do kị húy nhà Nguyễn nên đã đổi thành Vạn Phúc. Tương truyền, cách đây khoảng hơn 1.100 năm, bà A Lã Thị Nương là vợ của Cao Biền, thái thú Giao Chỉ, từng sống ở trang Vạn Bảo. Trong thời gian ở đây, bà đã dạy dân cách làm ăn và truyền nghề dệt lụa.
Sau khi mất, bà được dân làng tôn kính và phong làm Thành Hoàng làng. Trong miếu thờ bà ngày nay, vẫn còn lưu lại trang lịch sử được viết trên đá, cùng với đó là chiếc khung cửi cổ - chứng tích lịch sử của một làng nghề dệt lụa.
Trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm của lịch sử, lụa Vạn Phúc vẫn không ngừng được hoàn thiện và phát triển. Lụa Vạn Phúc từng được chọn để may trang phục trong triều đình và đặc biệt các sản phẩm tơ lụa của làng được ưa chuộng dưới triều nhà Nguyễn (1802 - 1945).
Trong giai đoạn cận và hiện đại, Lụa Vạn Phúc đã được giới thiệu lần đầu ra quốc tế, như tại hội chợ Marseille (năm 1931) và được người Pháp đánh giá là loại sản phẩm tinh xảo ở Đông Dương. Năm 1990, lụa Vạn Phúc xuất khẩu ra nhiều quốc gia trên thế giới.
Ngày nay, làng lụa Vạn Phúc mang dáng vẻ khang trang với những cửa hàng mọc lên san sát, con phố lụa luôn tấp nập du khách, kẻ mua, người bán, đông vui, nhộn nhịp.
“Trong làng có 14 nghệ nhân, 164 gia đình sản xuất và kinh doanh với khoảng 100 gian hàng giới thiệu sản phẩm. Chúng tôi đã và đang phát triển Vạn Phúc thành điểm du lịch làng nghề”, Nghệ nhân Phạm Khắc Hà, Chủ tịch Hiệp hội làng nghề Vạn Phúc, chia sẻ.
Lụa Vân - “Hồn cốt" làng lụa
Nói đến lụa Vạn Phúc, người ta thường nhắc tới lụa Vân. Đây là loại lụa mỏng có hoa nổi, hoa chìm. Hoa nổi trên mặt lụa thì bóng mịn, còn hoa chìm thì phải soi lên ánh sáng mới thấy được. Điều khiến lụa Vân lưu tiếng trong dân gian bởi các loại Vân lụa này rất tinh xảo. Nét hoa văn trên lụa Vân mềm mại, phóng khoáng mà dứt khoát, màu sắc biến ảo lung linh theo các góc nhìn khác nhau.
Đã có một thời, không chỉ người dân ở làng lụa Vạn Phúc, mà ngay cả với những người mê lụa truyền thống cũng phải ngậm ngùi nghĩ rằng lụa Vân - một thứ lụa đã trở thành “hồn cốt” của làng nghề truyền thống Vạn Phúc sẽ chỉ là ký ức. Tuy nhiên, với bàn tay cần mẫn và tình yêu của mình, nghệ nhân Nguyễn Thị Tâm - một người con sinh ra và lớn lên ở làng Vạn Phúc - đã làm hồi sinh thứ lụa quý giá đó, để làm đẹp thêm cho dáng vóc và tâm hồn con người Việt Nam. Điều quan trọng là nỗ lực của bà đã góp phần giữ lại được thứ sản phẩm quý giá mang thương hiệu của làng lụa.
Các chuyên gia đánh giá, lụa Vân làng Vạn Phúc thực sự là một trong những sản phẩm nghệ thuật độc đáo, vì làm qua nhiều công đoạn, chủ yếu là làm thủ công. Lụa Vân có đặc điểm nổi bật trông rất trong nhưng lại không bị già, không nhăn, rất thưa nhưng lại không bị mỏng. Mảnh vải lụa giơ lên trông như chiếc quạt giấy mà người ta thường thấy hàng vạn lỗ nhỏ nhưng không bao giờ bị rách. Có nhiều nơi làm lụa tìm đến Vạn Phúc để tìm hiểu làm lụa Vân nhưng không thể làm được.
Trên cả nước có nhiều làng nghề truyền thống dệt lụa, nhưng dường như chỉ có làng Vạn Phúc mới dệt được lụa Vân. Đến thời điểm hiện tại, tất cả các sản phẩm lụa Vạn Phúc vẫn được làm theo kiểu truyền thống xưa. Nếu có thay đổi, thì cũng chỉ cải tiến về các thiết bị để sản phẩm ngày càng đẹp và phù hợp với sự phát triển chung của xã hội. Đây cũng chính là nét đặc trưng của làng.
Chị Trần Thúy Hằng một du khách đến với làng chia sẻ: “Tôi đã nghe đến làng lụa Vạn Phúc từ rất lâu nhưng nay mới có dịp đến thăm, thực sự những tấm lụa nơi đây rất chất lượng và khiến tôi cảm thấy muốn mua ngay lập tức".
Làm nghề lâu năm, người dân làng lụa Vạn Phúc có những liên kết chặt chẽ với nhau như một dây chuyền sản xuất. Trong làng, cũng đã hình thành một số doanh nghiệp quy mô, nên các mặt hàng lụa cũng ngày càng phong phú.
Chị Hoàng Phương Nhi, một thợ ở xưởng dệt lụa tại Vạn Phúc, chia sẻ: "Người dân chúng tôi cảm thấy rất tự hào vì được sinh ra là một người dân trong làng có truyền thống lâu đời. Đây cũng là công việc chính giúp gia đình chúng tôi sinh sống và nó cũng mang nét đẹp đặc trưng mà đi đâu tôi cũng muốn kể".
Cho đến nay, Vạn Phúc có thể giữ được “hồn cốt" của làng lụa chính là nhờ vào sự đoàn kết của người dân, cùng nhau xây dựng và phát triển. Được truyền cảm hứng từ những thế hệ đi trước, không ít người trẻ tại làng lụa Vạn Phúc cũng đã tìm tòi, sáng tạo ra nhiều cách làm để phát triển nghề lụa tơ tằm, từ đó cải tiến chất lượng và nâng cao năng suất.
Thêm vào đó, tại làng lụa Vạn Phúc mỗi năm đều tổ chức hội thi sáng tạo mẫu mã cho sản phẩm lụa, từ đó gợi lên tình yêu nghề cho các bạn trẻ có hứng thú với nghề lụa. Đồng thời, nhằm giúp thế hệ trẻ có thể hấp thụ thêm các kiến thức về làng lụa, Vạn Phúc cũng đề nghị các trường học tổ chức các lớp thực địa để học sinh cấp một, cấp hai có thể tham quan phố Lụa và các cơ sở sản xuất kinh doanh, giúp các em “ngấm” được cái nghề ngay từ khi còn bé.
Ông Phạm Khắc Hà, Chủ tịch Hiệp hội Làng nghề Việt Nam, chia sẻ, đây là nghề truyền thống mà cha ông để lại, nay những người kế tiếp phải làm sao giúp đỡ nhân dân giữ được nghề truyền thống này, xứng tầm với tên của lụa Vạn Phúc.
(CLO) Điện Kremlin hôm thứ Sáu cho biết cuộc tấn công vào Ukraine bằng tên lửa đạn đạo siêu thanh mới phát triển là một thông điệp gửi tới phương Tây rằng Nga sẽ đáp trả gay gắt bất kỳ hành động "liều lĩnh" nào của phương Tây nhằm ủng hộ Ukraine.
(CLO) Số liệu thống kê cho thấy mỗi ngày, cảng hàng không quốc tế Nội Bài có gần 15.000 lượt xe thanh toán bằng tiền mặt, tài xế phải dừng xe trước trạm thu phí đầu vào lấy thẻ và trả tiền mặt tại cửa ra, dễ dẫn tới ùn tắc cục bộ.
(CLO) Một mỏ vàng khổng lồ với trữ lượng ước tính hơn 1.000 tấn đã được phát hiện ở miền nam Trung Quốc, hãng thông tấn Xinhua đưa tin, trích dẫn nguồn tin từ cục địa chất tỉnh Hồ Nam.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Để tiếp tục nâng cao chất lượng, đưa Giải thưởng Sách Quốc gia xứng tầm với vị thế là một giải thưởng cấp quốc gia, đồng thời tạo sự lan tỏa mạnh mẽ đến gần hơn với bạn đọc, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Điều lệ và Quy Giải thưởng mới với nhiều điểm mới. Thông tin này được đưa ra tại buổi họp báo do Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức sáng nay ngày 22/11 tại Hà Nội.
(CLO) Liên hoan nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ 3 tỉnh Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau là nơi các nghệ nhân gặp gỡ, giao lưu nhằm bảo tồn, phát triển phong trào đờn ca tài tử tại mỗi địa phương.
(CLO) Liên hoan ca múa nhạc toàn quốc được tổ chức định kỳ 3 năm một lần đã khẳng định là một thương hiệu quốc gia trong các liên hoan về nghệ thuật ca múa nhạc ở Việt Nam.
(CLO) Ngày 21/11, tại Đà Nẵng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam.
(CLO) Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM (Sở VH-TT) chỉ đạo các đơn vị phối hợp sắp xếp lại cơ sở vật chất để đảm bảo tổ chức các chương trình nghệ thuật, phục vụ chính trị và nhu cầu giải trí của người dân.
(CLO) Trưng bày “Câu chuyện từ những huy hiệu phản chiến” mang đến cho công chúng cái nhìn chân thực về “cuộc chiến” trong lòng nước Mỹ để phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam.
(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 20 năm khu Phố cổ Hà Nội đón nhận Bằng Di tích lịch sử Quốc gia, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức 20 hoạt động trưng bày, triển lãm và biểu diễn nghệ thuật đặc sắc để tôn vinh những giá trị di sản của mảnh đất Thăng Long xưa.