Thanh Hóa: Giảm nghèo bền vững bằng nội lực và quyết tâm vươn lên

Huy động tổng lực, tập trung đầu tư có trọng tâm

Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025 tổng vốn đầu tư phát triển từ ngân sách Trung ương phân bổ cho Thanh Hóa đạt hơn 1.640 tỷ đồng, trong đó có trên 1.249 tỷ đồng dành cho 6 huyện nghèo và hơn 202 tỷ đồng hỗ trợ hai huyện Thường Xuân và Bá Thước trong lộ trình thoát nghèo. Đến nay, tiến độ giải ngân đạt trên 78,6%, phản ánh rõ sự chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện của địa phương.

Bên cạnh đó, Thanh Hóa chủ động huy động đa dạng các nguồn lực xã hội thông qua Quỹ “Vì người nghèo” và sự đóng góp tích cực của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân. Một trong những điểm sáng mang đậm tính nhân văn là việc hỗ trợ xây dựng 182 căn nhà cho đồng bào sinh sống trên sông, giúp họ ổn định cuộc sống trên đất liền.

Tỉnh luôn quán triệt phương châm sử dụng nguồn lực đúng trọng tâm, trọng điểm, tránh dàn trải, trùng lặp đối tượng và địa bàn. Các dự án ưu tiên tập trung vào phát triển giáo dục nghề nghiệp, giải quyết việc làm, xây dựng hạ tầng giao thông, xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo và hiện đại hóa hệ thống thông tin thị trường lao động. Đây được xem là những yếu tố then chốt, góp phần giúp người dân ổn định đời sống, nâng cao thu nhập, từng bước thoát nghèo và không tái nghèo.

Với sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị và nỗ lực vươn lên của người dân, công tác giảm nghèo tại Thanh Hóa đã đạt nhiều kết quả rõ nét. Nếu như đầu giai đoạn 2022–2025, tỷ lệ nghèo đa chiều toàn tỉnh là 68,4% (gồm 32,88% hộ nghèo và 35,52% hộ cận nghèo), thì đến cuối năm 2024, con số này giảm xuống còn 33,77% (11,88% hộ nghèo và 21,89% hộ cận nghèo), giảm tới 50,9% so với đầu năm 2022.

Thu nhập bình quân đầu người tại các huyện nghèo cũng ghi nhận sự cải thiện vượt bậc. Từ mức 30 triệu đồng/người/năm cuối năm 2023, dự kiến sẽ tăng lên 48 triệu đồng vào cuối năm 2025 – gấp 1,8 lần so với năm 2020. Kết quả này cho thấy hiệu quả rõ ràng của các chính sách hỗ trợ và quyết tâm tự vươn lên của người dân.

Đặc biệt, tinh thần tự lực, tự cường trong cộng đồng người nghèo đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhiều hộ gia đình chủ động học hỏi, ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, phát triển mô hình kinh tế hộ, hợp tác xã, chăn nuôi, trồng trọt theo hướng hàng hóa. Tư duy “không cam chịu đói nghèo, quyết tâm vươn lên làm giàu chính đáng” đang dần lan tỏa, trở thành động lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội ở cơ sở.

Chuyển biến toàn diện tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Một trong những dấu ấn nổi bật trong công tác giảm nghèo tại Thanh Hóa là những chuyển biến toàn diện tại các vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Tính đến giữa năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo trong nhóm đối tượng này giảm mạnh từ 15,33% năm 2023 xuống còn 8,6% năm 2024 – vượt xa mục tiêu đề ra là giảm 3%.

Cùng với đó, hạ tầng vùng miền núi được đầu tư đồng bộ, đồng đều: 100% xã có đường ô tô đến trung tâm xã được rải nhựa hoặc bê tông; 100% đồng bào dân tộc thiểu số được tiếp cận thông tin qua truyền hình và đài phát thanh; tỷ lệ trẻ em 5 tuổi đến trường mẫu giáo và học sinh tiểu học đạt 100%, học sinh THCS đạt 98,8%; 95% thôn, bản có nhà sinh hoạt cộng đồng.

Bên cạnh đầu tư hạ tầng, Thanh Hóa triển khai đồng bộ các chính sách hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo, cận nghèo. Người dân được tiếp cận nguồn vốn tín dụng ưu đãi, hỗ trợ về đất ở, đất sản xuất, nhà ở và nước sinh hoạt. Các dự án phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị đã giúp người dân mạnh dạn đổi mới cách nghĩ, cách làm, khai thác tốt tiềm năng, thế mạnh tại chỗ, từ đó nâng cao thu nhập một cách bền vững.

Năm 2025 là năm cuối của giai đoạn thực hiện Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững 2021–2025. Thanh Hóa đặt mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 1,5%/năm theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, với trọng tâm là các huyện còn nhiều khó khăn như Mường Lát, Quan Sơn, Quan Hóa và các xã đặc biệt khó khăn, bãi ngang ven biển.

Để hoàn thành mục tiêu đề ra, tỉnh tiếp tục đa dạng hóa nguồn vốn huy động, bố trí đủ vốn đối ứng 10% theo quy định, đồng thời tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đảm bảo minh bạch, hiệu quả trong quản lý và sử dụng nguồn lực.

Thanh Hóa cũng chú trọng nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ làm công tác giảm nghèo các cấp; triển khai các chương trình đào tạo, bồi dưỡng gắn với yêu cầu thực tiễn. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành Chương trình MTQG giảm nghèo được xác định là giải pháp đột phá trong bối cảnh mới, nhằm tối ưu hóa hiệu quả, minh bạch hóa quy trình, nâng cao chất lượng phục vụ người dân.

Những kết quả đạt được trong công tác giảm nghèo bền vững tại Thanh Hóa thời gian qua là minh chứng rõ ràng cho sự chỉ đạo sát sao của cấp ủy, chính quyền và ý chí vươn lên của người dân. Giảm nghèo không còn là nhiệm vụ đơn thuần mang tính hỗ trợ, mà trở thành chiến lược phát triển kinh tế - xã hội mang tính toàn diện, lâu dài, vì con người.

Với quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt và cách làm bài bản, khoa học, Thanh Hóa đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh, hạnh phúc – nơi không ai bị bỏ lại phía sau.