Nhận lời mời của Tỉnh ủy, UBND và Sở VH-TT&DL tỉnh Thanh Hóa, tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương sẽ chính thức viết kịch bản và tổng đạo diễn dàn dựng Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa. Chương trình sẽ diễn ra tại quảng trường Lam Sơn, thành phố Thanh Hóa vào hồi 20 giờ ngày 8 tháng 5 năm 2019 và được truyền hình trực tiếp trên VTV và Đài PTTH Thanh Hóa.

Với kinh nghiệm viết kịch bản và dàn dựng cho hơn 50 lễ hội và sự kiện văn hóa, nghệ thuật, giải trí tại Việt Nam và quốc tế, tiêu biểu như các chương trình Lễ Kỷ niệm 220 năm chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa, Lễ Kỷ niệm 310 năm Biên Hòa – Đồng Nai, Kỷ niệm 700 năm Thuận Hóa – Phú Xuân và gần đây nhất là Lễ Kỷ niệm 1050 năm Nhà nước Đại Cồ Việt – Hoa Lư, Ninh Bình, tác giả đạo diễn Lê Quý Dương cho biết: “Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa là một chương trình đặc biệt khó nhưng rất thú vị”.

Thứ nhất là mốc thời gian 990 năm chỉ xác định sự hình thành tên gọi Thanh Hóa cho một vùng đất có tiến trình lịch sử hàng triệu năm gắn với sự xuất hiện của người Việt cổ. Bởi vậy chỉ riêng việc thể hiện lịch sử 990 năm Thanh Hóa trong một chương trình Lễ Kỷ niệm 90 phút sao cho đầy đủ, tinh tế, không thiếu, không thừa đã là một thách thức lớn đối với bất cứ tác giả, đạo diễn nào. Hơn thế, Lễ Kỷ niệm 990 năm không thể chỉ nhắc tới giai đoạn lịch sử từ khi xuất hiện tên gọi Thanh Hóa đến nay mà còn cần phải nhắc tới cả cội nguồn lịch sử ở Thanh Hóa từ trước đó rất nhiều, để làm nổi bật ý nghĩa to lớn của sự xuất hiện tên gọi Thanh Hóa trong bức tranh toàn cảnh của một vùng đất địa linh nhân kiệt.   

Thứ hai, chỉ riêng quãng thời gian 990 năm (1029 – 2019) từ khi tên gọi Thanh Hóa hình thành, văn hóa và lịch sử của Thanh Hóa đã là cả một kho tàng khổng lồ, trải qua nhiều triều đại gắn liền với dòng chảy của lịch sử dân tộc. Từ nhà Lý, nhà Trần, nhà Hồ, nhà Hậu Lê, nhà Trịnh, nhà Nguyễn tới thời đại Hồ Chí Minh với hai cuộc kháng chiến thần thánh chống Pháp và chống Mỹ, thời kỳ hàn gắn các vết thương chiến tranh, tới thời kỳ đổi mới hội nhập và phát triển, Thanh Hóa đã thực sự trở thành “vùng đất căn bản” của nước Đại Việt hôm qua, của Tổ quốc Việt Nam hôm nay. Chương trình đặt ra yêu cầu to lớn là phải đảm bảo được chiều dài của lịch sử, chiều sâu của văn hóa trong công tác xây dựng kịch bản và dàn dựng chương trình.

Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo, UBND và Sở VH-TT&DL tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức một hội đồng cố vấn bao gồm các nhà nghiên cứu lịch sử hàng đầu của Việt Nam đến từ Viện Sử học và Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam và Thanh Hóa để trao đổi, bàn luận và phản biện với một tinh thần hết sức khách quan và khoa học. Tên chương trình “Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa” cũng được cân nhắc và nghiên cứu thấu đáo trong tương quan hình thành và phát triển của các miền đất khác trên địa bàn cả nước, trước khi được chính thức quyết định.

Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương đã đưa ra chủ đề “Tỏa sáng cùng non sông đất nước” cho chương trình với nội hàm nhân văn và triết học sâu sắc. Trong lịch sử hàng nghìn năm nói chung và lịch sử 990 năm tên gọi Thanh Hóa nói riêng, xứ Thanh đã là cái nôi phát tiết và sinh dưỡng nhiều anh hùng và danh nhân của dân tộc. Chính những con người này, cùng với nhân dân xứ Thanh đã tỏa sáng cùng non sông đất nước, đạt được nhiều thành tựu to lớn làm giàu có thêm những trang quốc sử huy hoàng. Chủ đề của chương trình nhấn mạnh vào khía cạnh xứ Thanh tuy là “vùng đất căn bản” nhưng không tồn tại tách biệt đơn lẻ mà tỏa sáng và hòa chung cùng hào khí của cả non sông đất nước, tạo nên một tinh thần Việt Nam, sức mạnh Việt Nam như hôm nay.

Chương trình Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa huy động một lực lượng nghệ sỹ diễn viên hùng hậu với hơn 500 người. Các nghệ sỹ hàng đầu Việt Nam trong các lĩnh vực đã được Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương mời tham gia sáng tạo và biểu diễn trong chương trình. Tiêu biểu như: NSND Hương Thơm, NSND Trương Hải Thọ, Nhạc sỹ NSƯT Thế Việt, NSND Trần Bình (Đạo diễn dàn dựng các trường đoạn), NSƯT Mạnh Tiến (Giám đốc Âm nhạc), Họa sỹ Phạm Duy Phương (Xây dựng ý tưởng thiết kế sân khấu), NSƯT Nguyễn Đạt Tăng (Thực hiện Sân khấu). NSƯT Trọng Tấn, NSƯT Anh Thơ, NSƯT Huyền Trang, NSƯT Lê Anh Dũng thể hiện các ca khúc chính của chương trình. Các biên đạo múa Thiên Lãng, Thanh Hải, Tùng Dương, Nguyễn Thùy, đến từ TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội và Thanh Hóa. Tham gia biểu diễn có Nhà hát Nghệ thuật Đương đại Việt Nam, Nhà hát Nghệ thuật Truyền thống Thanh Hóa, Nhà hát Lam Sơn, Đại học VH-TT&DL Thanh Hóa, Đại học Hồng Đức, CLB Tuồng Thăng Long Hà Nội và các võ sinh võ cổ truyền Việt Nam.

Một đội ngũ kỹ thuật chuyên nghiệp đã được huy động tham gia thực hiện chương trình với hệ thống âm thanh, ánh sáng của Công ty Trần Linh, hệ thống màn hình LED của Công ty ShowTech, Hệ thống hình ảnh video thiết kế bởi Công ty Motix và hệ thống pháo kỹ xảo sân khấu của Công ty Việt Giang sẽ từ TP.HCM đến Thanh Hóa thực hiện chương trình. Toàn bộ sân khấu và décor trang trí được thực hiện bới NSƯT Đạt Tăng, nghệ nhân Nguyễn Đỗ Thành và các nghệ nhân điêu khắc của Hà Nội và TP.HCM. Đặc biệt, các chuyên gia pháo hoa kỹ xảo của Singapore sẽ phối hợp với Tổng đạo diễn và nghệ nhân Thanh Minh cùng Công ty Việt Giang thiết kế kỹ thuật pháo hoa mở màn độc đáo, tương tác với video, múa và nghệ thuật âm nhạc trống đồng. Chương trình Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa sẽ được Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương dàn dựng trên không gian sân khấu quảng trường Lam Sơn thành phố Thanh Hóa với chiều dài hơn 100m phục vụ trên 20.000 khán giả tham dự chương trình trực tiếp và hàng triệu khán giả theo dõi qua sóng truyền hình trực tiếp.

Tổng thể không gian sân khấu là sự kết hợp giữa mỹ thuật sắp đặt tĩnh và động với kỹ thuật hiện đại. Một mặt trống đồng lớn đường kính 15m được thiết kế giữa trung tâm sân khấu, tôn vinh Thần trống Đồng hiện còn được thờ ở đền Đồng Cổ, ngôi đền lâu đời nhất trên xứ Thanh.

Toàn bộ chương trình được biểu tượng hóa thành câu chuyên kể của Thần Đồng Cổ. Từ mặt trống đồng trung tâm mở ra hai phía là các di tích văn hóa lịch sử xưa và các công trình hiện đại hôm nay như đền Đồng Cổ, Thành Nhà Hồ, Tượng đài Lê Lợi (bên trái), Mô hình biểu tượng của tỉnh, Cầu Hàm Rồng và các khu công nghiệp hiện đại (bên phải). Bao quanh sân khấu là 27 cột đuốc sừng sững tượng trưng cho 27 đơn vị hành chính của Thanh Hóa. Từ chủ đề “Tỏa sáng cùng non sông đất nước”, Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương phát triển chương trình trên ba chương với 09 trường đoạn liên tục và liền mạch gồm: Địa linh nhân kiệt – Truyền thống anh hùng – Khát vọng thịnh vượng. Chương I: Địa linh nhân kiệt với các trường đoạn: Cội nguồn xứ sở - Hội thề Đồng cổ - Gọi tên quê hương. Chương II: Truyền thống anh hùng với các trường đoạn: Bài ca giữ nước – Kỳ tích Hàm Rồng – Tỏa sáng cùng non sông đất nước. Chương III: Khát vọng thịnh vượng với các trường đoạn: Nghị lực vươn lên – Đổi mới phát triển – Khát vọng thịnh vượng.

Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương áp dụng phương pháp dàn dựng tổng thể kết hợp nhiều loại hình nghệ thuật trong sự gắn kết chặt chẽ giữa truyền thống và hiện đại với mong muốn tạo cho chương trình tính hấp dẫn, đa dạng với nhiều yếu tố bất ngờ, hướng tới phục vụ đông đảo các tầng lớp khán giả. Nghệ thuật tuồng, chèo cổ, trống đồng, ngâm vịnh được kết hợp các thể văn tế, cáo sẽ được đan xen với ca, múa, nhạc với việc ứng dụng mỹ thuật sắp đặt tĩnh và động, kỹ thuật cơ học sân khấu, âm thanh, ánh sáng, pháo kỹ xảo và nghệ thuật trình chiếu video hiện đại tạo nên một bức tranh đa sắc màu cho chương trình. Đặc biệt hơn 2.970 ống pháo hoa kỹ xảo sân khấu được chia thành ba lần trong chương trình, mỗi lần 990 ống tượng trưng cho Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa sẽ tạo điểm nhấn tỏa sáng rực rỡ cho chủ đề của chương trình.

Với nền tảng của một tác giả kịch bản và đạo diễn sân khấu có tiếng tăm, Lê Quý Dương đã viết kịch bản và tổng đạo diễn dàn dựng các lễ hội sự kiện sử thi và hiện đại quy mô quốc gia và quốc tế tại Việt Nam với hàng loạt các chương trình nổi tiếng như: Festival Huế, Festival Biển Nha Trang, Festival Dừa Bến Tre, Festival Lúa gạo Sóc Trăng, Festival Đờn ca Tài tử Nam bộ, Bạc Liêu, Festival Cà Phê Buôn Ma Thuột, Festival Gốm Bình Dương, Festival Di sản Hội An Quảng Nam, Festival Pháo Hoa Đà Nẵng và nhiều chương trình Lễ Kỷ niệm lớn khác của đất nước. Các chương trình của Lê Quý Dương để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả với tính hoành tráng, sang trọng với nhiều sáng tạo mới lạ, kết hợp nhuần nhuyễn giữa các giá trị văn hóa truyền thống bản địa và kỹ thuật hiện đại, tạo nên tính đặc sắc, độc đáo và không lặp lại.

Lê Quý Dương cũng là tác giả và đạo diễn đã đặt nền móng cho sân khấu thực cảnh tại Việt Nam qua các chương trình “Đêm Hoàng Cung” lấy toàn bộ thực cảnh của Đại Nội Huế để dàn dựng tại các kỳ Festival Huế từ 2006 đến 2014, chương trình “Huyền Thoại Sông Hương” lấy thực cảnh 15km trên sông hương để dàn dựng tại Festival Huế 2008 và 2010. Lê Quý Dương lập 6 kỷ lục Việt Nam trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật và tổ chức các chương trình sự kiện lớn, được giới truyền thông mệnh danh là “Vua lễ hội” trong nhiều năm qua.

Hiện nay, Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương là Ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội Sân khấu Thế giới – ITI – UNESCO và là Chủ tịch của Diễn đàn Festival Quốc tế với hơn 100 quốc gia thành viên. Trả lời câu hỏi điều gì thú vị nhất được cảm nhận từ Lễ Kỷ niệm 990 năm Thanh Hóa sắp tới, Tác giả kịch bản – Tổng đạo diễn Lê Quý Dương cho biết: “Điều thú vị nhất chính là lịch sử và văn hóa. Tôi cảm thấy chúng ta sẽ chỉ là loài ký sinh sống bám vào đất nếu không hiểu những gì đã từng sống, từng diễn ra trên những vùng đất nơi chúng ta sinh thành. Chính sự hiểu biết về lịch sử và văn hóa hôm qua đang mở ra cho hiện tại của chúng ta những bài học to lớn để đi tới tương lai vững vàng. Tôi thấy càng ngày càng cần có nhiều những chương trình sự kiện về truyền thống văn hóa và lịch sử của dân tộc trên mọi miền của đất nước để các thế hệ hôm nay nhận thức sâu sắc tổ tiên nòi giống và các thế hệ cha ông của chúng ta đã sống, đã chiến đấu và dựng xây đất nước này như thế nào. Chương trình này là cơ hội vô cùng ý nghĩa cho chính tôi được học hỏi và chiêm ngưỡng một dân tộc Việt Nam lạc quan, cần cù, chịu khó, anh hùng, bất khuất đến nhường nào".

Tử Hưng