Được xem là tiền đề trong việc triển khai thực hiện Chương trình xây dựng Nông thôn mới, năm 2019 là năm TP Thanh Hóa đã tập trung, quyết liệt trong chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm đạt mục tiêu kế hoạch đề ra. Ban chỉ đạo xây dựng thành phố đã bám sát kế hoạch của tỉnh để chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện.

Bắt đầu từ năm 2012, thực hiện Nghị quyết số 05/NQ-CP của Chính phủ, TP Thanh Hóa được mở rộng địa giới hành chính, sáp nhập thêm 19 xã, thị trấn lân cận thuộc các huyện Hoằng Hóa, Thiệu Hóa, Đông Sơn và Quảng Xương. Việc tiếp nhận và triển khai nối tiếp Chương trình XDNTM đối với 17 xã (nay là 14 xã) mới sáp nhập phải thay đổi lại các quy hoạch phân khu để phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội, hạ tầng đô thị của thành phố hiện tại và trong tương lai. 

Tại thời điểm năm 2012, khi bắt đầu triển khai xây dựng nông thôn mới, thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn của thành phố Thanh Hóa chỉ đạt 21,8 triệu đồng/người/năm; hệ thống hạ tầng còn nhiều lạc hậu, nhất là các xã mới được sáp nhập từ các huyện Thiệu Hóa, Hoằng Hóa, Quảng Xương.

Vượt qua nhiều khó khăn, có nhiều cách làm sáng tạo, đến nay, các xã xây dựng nông thôn mới của thành phố Thanh Hóa đã khang trang, thay đổi diện mạo, đời sống người dân được nâng lên rõ rệt. Thành phố đã chú trọng phát triển các mô hình sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân.

Hoàn thành Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại 17 xã; ngày 15/10/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1385/QĐ-TTg công nhận thành phố Thành Hóa, tỉnh Thanh Hóa hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2019. Bộ mặt nông thôn có nhiều đổi mới, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên; hệ thống cơ sở hạ tầng phát triển, kinh tế xã hội từng bước đáp ứng được tiêu chí lên phường.

Với nhiều giải pháp linh hoạt, sáng tạo, từ thành phố đến cơ sở tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, phát huy, đề cao vai trò, trách nhiệm các tầng lớp nhân dân, cán bộ, đảng viên để cùng vào cuộc; thực hành tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, theo phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng thụ”.

Từ năm 2013 đến nay, toàn thành phố đã huy động được 4.073 tỷ đồng phục vụ XDNTM, trong đó: Ngân sách Trung ương 44 tỷ đồng, chiếm 1,08%; ngân sách tỉnh 73 tỷ đồng, chiếm 1,78%; ngân sách thành phố 330 tỷ đồng, chiếm 8,11%; ngân sách xã 712 tỷ đồng, chiếm 17,48%; nhân dân tham gia đóng góp tiền mặt, ngày công lao động, hiến đất, chỉnh trang nhà ở, vườn tạp với giá trị 2.557 tỷ đồng, chiếm 62,78%.

Đặc biệt, có nhiều hạng mục đầu tư về kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội cũng được quan tâm, chú trọng và phù hợp với các quy hoạch để sớm đô thị hóa tại các xã có điều kiện. TP Thanh Hóa đã đầu tư làm mới, nâng cấp, sửa chữa và mở rộng được hàng trăm km đường giao thông; kiên cố hóa 57,3 km kênh mương; đầu tư 12 công sở xã, 11 trung tâm văn hóa – thể thao xã, 5 sân vận động; xây dựng thêm hàng trăm phòng học và phòng chức năng của trường học các cấp, trạm y tế, nhà văn hóa thôn, bảo đảm theo tiêu chí Nông thôn mới, phục vụ hiệu quả các hoạt động kinh tế, văn hóa – xã hội, sản xuất và đời sống của nhân dân khu vực nông thôn.

Năm 2019, giá trị sản xuất của nông - lâm - thủy sản chiếm 3,3%; công nghiệp - xây dựng chiếm 64,5%; thương mại - dịch vụ chiếm 32,2%. Toàn thành phố đã chuyển đổi được 899,7 ha/1.700 ha đất sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả sang các loại cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao. Nhiều mô hình đã phát huy hiệu quả, như: Trồng nấm ở xã Thiệu Khánh, trồng cây ăn quả ở xã Đông Vinh, rau an toàn ở xã Quảng Cát, chăn nuôi lợn ở xã Đông Lĩnh...

Nhờ vậy, tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân ngành nông - lâm - thủy sản hàng năm giai đoạn 2012-2019 đạt 2,1%; sản lượng lương thực có hạt đạt 459,7 nghìn tấn.

Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm ngành công nghiệp - xây dựng giai đoạn 2012-2019 tăng 13,4%. Riêng năm 2019, tổng giá trị sản xuất đạt 69.291 tỷ đồng, tăng 1,9 lần so với năm 2012 (tăng 37.135 tỷ đồng); dịch vụ - thương mại phát triển cả về quy mô, loại hình và chất lượng, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của thành phố.

Tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân hàng năm ngành công nghiệp - xây dựng giai đoạn 2012-2019 tăng 13,4%. Riêng năm 2019, tổng giá trị sản xuất đạt 69.291 tỷ đồng, tăng 1,9 lần so với năm 2012 (tăng 37.135 tỷ đồng); dịch vụ - thương mại phát triển cả về quy mô, loại hình và chất lượng, đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của thành phố. 

Tổng kết sau 7 năm thực hiện Chương trình Xây dựng Nông thôn mới đã làm cho thành phố ngày càng khởi sắc. Nổi bật, kinh tế có sự tăng trưởng khá, tốc độ tăng giá trị sản xuất bình quân đạt 14,4%. Được thể hiện ở việc đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao, thu nhập bình quân đầu người của thành phố năm 2019 đạt 95,2 triệu đồng, gấp 2,8 lần so với năm 2012; trong đó, tại các xã XDNTM đạt 43,6 triệu đồng; tỷ lệ hộ nghèo sau khi về đích NTM giảm xuống còn 188/31.994 hộ dân, chiếm tỷ lệ 0,58%. Đây thực sự là những “quả ngọt” mà Thành phố Thanh Hóa gặt hái được sau nhiều năm triển khai Xây dựng Nông thôn mới.

Hà Anh