Thị trường M&A như lò xo bị nén chờ cơ hội bật lên mạnh mẽ

Với chủ đề “Kích hoạt những cơ hội mới”, Diễn đàn M&A thường niên lần thứ 14 do Báo Đầu tư tổ chức, dưới sự bảo trợ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị GEM, TP HCM vào thứ Tư, ngày 23/11/2022.

Trong buổi họp báo cung cấp các thông tin chính thức về Diễn đàn (ngày 3/11/2022), ông Lê Trọng Minh - Tổng Biên tập Báo Đầu tư, Trưởng Ban tổ chức Diễn đàn M&A Việt Nam cho biết hoạt động M&A tại Việt Nam trong thời gian gần đây đang có những động thái đáng chú ý như sự sút giảm mạnh về giá trị của các thương vụ. “Song chúng ta cũng đang được chứng kiến một bức tranh khác”, Tổng Biên tập Lê Trọng Minh nói.

Theo ông Minh, thế giới đang có nhiều biến động. Nền kinh tế Việt Nam đang hồi phục mạnh mẽ sau đại dịch và thể hiện sức chống chịu khá vững vàng trước các tác động bên ngoài.

Nhu cầu phát triển trong bối cảnh mới của cộng đồng doanh nghiệp trong nước đòi hỏi sự bổ sung mạnh mẽ không chỉ ở phương diện nguồn vốn mà còn là các bí quyết công nghệ mới và kỹ năng quản trị hiện đại. Sự nổi lên của nhiều tập đoàn kinh tế tư nhân trong nước với tư cách là bên mua đang dần trở thành một đối trọng với những “thợ săn M&A” từ bên ngoài biên giới.

Sự bùng nổ của những hoạt động kinh tế mới, nhất là những lĩnh vực công nghệ đầy sáng tạo khiến những phương thức hợp tác truyền thống trở nên dường như kém hiệu quả hơn…

"Liệu một môi trường đầy biến động như hiện nay sẽ mang đến những điều kiện tốt để kích hoạt những cơ hội M&A mới? Phải chăng sự sút giảm về tổng giá trị các thương vụ M&A mà chúng ta đang thấy chỉ mang tính nhất thời, và đây chính là lúc để hoạt động M&A thể hiện tính ưu thế trong việc giúp các doanh nghiệp đạt được mục tiêu phát triển của mình, vì vậy thị trường M&A tại Việt Nam hiện chỉ đang như một chiếc lò xo bị nén chặt, chỉ chờ cơ hội bật lên mạnh mẽ?", ông Minh đặt câu hỏi.

Thông tin về thị trường M&A, ông Nguyễn Công Ái, Phó Tổng giám đốc KPMG Việt Nam cho biết thị trường M&A đang bị ảnh hưởng mạnh mẽ. Nhiều thương vụ M&A, trong đó có cả những thương vụ lớn, đang chưa thể triển khai như kế hoạch bởi còn gặp một số trở ngại.

Đại dịch Covid-19 làm gián đoạn quá trình gặp gỡ thương thảo hay nặng nề hơn là khiến thực trạng của doanh nghiệp, đặc biệt là năng lực tài chính cả bên mua và bên bán thay đổi ngoài dự đoán.

Kinh tế toàn cầu suy giảm, lạm phát gia tăng, nhiều nền kinh tế lớn đã bước vào suy thoái… và vẫn tiếp tục mạnh mà chưa thể đoán định tương lai, lại thêm cạnh tranh căng thẳng giữa các quốc gia lớn… Những yếu tố này không thể không ảnh hưởng đến toan tính của các bên tham gia thương vụ. Các giao dịch quy mô lớn chậm lại, thị trường M&A trên toàn cầu có thể phải trải qua cuộc suy thoái vào năm tới.

Theo dữ liệu từ KPMG, tính chung 10 tháng qua, tổng giá trị M&A ở Việt Nam ước đạt 5,7 tỷ USD, giảm khoảng 35,3% so với cùng kỳ năm 2021.

“Chỉ còn 2 tháng cuối năm, không chờ đợi thị trường sẽ tốt lên như năm 2021. Thực sự là không bi quan nhưng thấy rõ là tình hình rất khó khăn. Nhưng thị sang năm 2023 thị trường sẽ tốt lên. Hiện cũng đang có nhiều thương vụ đang được xem xét. Tương lai sẽ còn nhiều biến động”, ông Nguyễn Công Ái dự báo.

Theo ông Trần Ngọc Đức, Chủ tịch D. lion Group, xu thế M&A đang mở rộng hơn, không chỉ ở trong lĩnh vực truyền thống mà lan sang nhiều lĩnh vực ngành nghề mới khác, trong có công nghệ thông tin hay game blockchain…

Những thông tin từ cuộc họp báo cho thấy một trạng thái ngập ngừng ở cả phía mua và phía bán. Do nhiều khó khăn sau đại dịch và những biến động của thị trường thế giới những tháng qua rất mạnh và bất định, phía mua ngập ngừng trước những quyết định xuống tiền. Thị trường sụt giảm, giá giảm, phía bán cũng có phần tiếc nuối không bán từ lúc giá tốt hơn, nay bán liệu có bán mất tương lai vì hy vọng thị trường sẽ lên.

Tuy nhiên thị trường đang ở trong mùa đông và mùa đông này kéo dài bao lâu, từ góc nhìn của một quỹ đầu tư, Chủ tịch D. lion Group nói.

Còn dưới góc nhìn của chuyên gia tư vấn, Phó Tổng giám đốc KPMG - ông Nguyễn Công Ái cho rằng thị trường này đang là cơ hội cho người mua, là cơ hội cho nhà đầu tư có vốn sử dụng vốn.

Ở góc nhìn khác, đại diện Gamuda Việt Nam lại thấy rằng thị trường M&A tại Việt Nam và nhất là trong lĩnh vực bất động sản được dự báo vẫn sôi động, nhất là trong bối cảnh nguồn vốn trong nước bị thắt chặt, do sức ép về tài chính nhiều doanh nghiệp trong đó có nhiều doanh nghiệp bất động sản buộc phải tái cấu trúc, bán bớt tài sản, kêu gọi đầu tư…

Nhưng như nhiều ý kiến đã nêu tại cuộc họp báo, trong khó khăn, trong suy giảm vẫn luôn có cơ hội nhưng dòng vốn khó, pháp lý vướng, tương lai khó đoán định là những vẫn đề ảnh hưởng tới M&A.

Để kích hoạt những cơ hội mới, để lò xo nén bật lên mạnh mẽ, Diễn đàn M&A 2022 sẽ thảo luận về cơ hội, về các nút thắt cần thảo, thảo luận xem làm thế nào để tiếp tục thu hút dòng tiền từ các doanh nghiệp có tiềm lực tài chính mạnh và các quỹ đầu tư nước ngoài, đặc biệt là các quỹ đầu tư tư nhân, quỹ đầu tư mạo hiểm có lượng tiền dự trữ dồi dào đang tìm nơi rót vốn.