Thoát nghèo bền vững nhờ con giống tại Lâm Đồng

Chính sách hỗ trợ con giống vật nuôi phù hợp thực tế đạt hiệu quả thoát nghèo

Tại các xã vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, mô hình “hỗ trợ con giống kết hợp tập huấn kỹ thuật” đang phát huy hiệu quả rõ rệt. Điển hình là gia đình anh K’Diệp ở một xã vùng cao của Lâm Đồng. Trước đây, anh chỉ làm nương rẫy với thu nhập bấp bênh. Từ khi được hỗ trợ một cặp bò sinh sản, anh đầu tư chăm sóc, làm chuồng trại kiên cố và áp dụng kỹ thuật phòng bệnh. Sau 3 năm, đàn bò đã phát triển lên 5 con, mỗi năm mang lại nguồn thu nhập ổn định từ bán bê và phân chuồng. “Con giống chính là cái vốn đầu tiên giúp gia đình tôi thay đổi cuộc sống,” anh K’Diệp chia sẻ.

Không chỉ hỗ trợ giống, các địa phương còn chú trọng khâu hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, vệ sinh chuồng trại và phòng chống dịch bệnh. Nhiều nơi còn vận dụng hình thức “luân chuyển con giống” – khi hộ đầu tiên được hỗ trợ bò sinh sản, sau khi bò đẻ bê con thì bê con sẽ tiếp tục chuyển cho hộ khác trong cùng cộng đồng. Nhờ vậy, nguồn lực không chỉ dừng lại ở một hộ mà được lan tỏa rộng hơn.

Lãnh đạo ngành nông nghiệp Lâm Đồng cho biết, đến cuối năm 2024, toàn tỉnh đã có hàng ngàn hộ nghèo được cấp con giống thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia. Kết quả, khoảng 70% số hộ đã thoát nghèo, nhiều hộ còn vươn lên khá giả. Một số gia đình đã phát triển từ chăn nuôi nhỏ lẻ lên quy mô trang trại, vừa tăng thu nhập, vừa tạo việc làm cho lao động địa phương.

Hỗ trợ con giống không chỉ giúp người dân có tài sản cụ thể để phát triển kinh tế mà còn khơi dậy tinh thần tự lực, tự cường trong lao động sản xuất. Với định hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp bền vững gắn với giảm nghèo lâu dài, Lâm Đồng tiếp tục coi việc hỗ trợ sinh kế là giải pháp then chốt. Trong đó, chính sách hỗ trợ giống vật nuôi phù hợp thực tế, kết hợp tập huấn kỹ thuật và giám sát sử dụng đúng mục đích sẽ là “chìa khóa” giúp người dân ổn định cuộc sống, góp phần xây dựng nông thôn mới bền vững và văn minh.

Chương trình giảm nghèo đến đúng đối tượng, hỗ trợ đúng nhu cầu

Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đã từng bước phát huy hiệu quả tại nhiều vùng khó khăn của Tây Nguyên. Tại xã Quảng Tín, tỉnh Lâm Đồng một trong ba đơn vị hành chính còn lại sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính huyện Đắk R’lấp (nay thuộc tỉnh Lâm Đồng), chính sách hỗ trợ con giống đã trở thành điểm tựa quan trọng giúp nhiều hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo ổn định sản xuất, giảm bớt khó khăn, mở ra hướng phát triển bền vững.

Từ năm 2021 đến nay, thông qua Dự án 2 (đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo) và Tiểu dự án 1 (thuộc Dự án 3, hỗ trợ phát triển sản xuất, cải thiện dinh dưỡng), các địa phương trên địa bàn huyện Đắk R’lấp cũ đã triển khai 21 dự án nuôi bò lai sinh sản và 1 dự án nuôi heo hướng nạc. Tổng cộng hơn 400 hộ dân đã được thụ hưởng. Riêng tại xã Quảng Tín, hơn 130 hộ nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo đã được hỗ trợ bò sinh sản, heo giống cùng với các khóa tập huấn kỹ thuật chăn nuôi bài bản.

Gia đình ông Nguyễn Văn Bảnh, thôn 4, xã Quảng Tín từng sống trong cảnh khó khăn, thu nhập phụ thuộc vào hai sào rẫy trồng mì và bắp. Cuộc sống bấp bênh, không dám nghĩ đến chuyện tích lũy hay đầu tư lâu dài. Tuy nhiên, từ khi được chính quyền hỗ trợ một con bò cái sinh sản vào năm 2023, ông Bảnh có thêm hy vọng. “Tôi được hướng dẫn cách nuôi, tiêm phòng, làm chuồng. Giờ bò đã sinh bê, khỏe mạnh, tôi rất mừng. Có thêm con giống, tôi quyết tâm chăm lo tốt hơn để có thu nhập ổn định”, ông Bảnh chia sẻ.

Theo đại diện lãnh đạo xã hội xã Quảng Tín, các hộ dân sau khi được cấp giống đều phải ký cam kết chăm sóc và không được bán trong thời gian quy định. Bên cạnh đó, địa phương cũng phối hợp với các đơn vị chuyên môn tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng bệnh, cải tạo chuồng trại để đảm bảo vật nuôi phát triển tốt, sinh sản ổn định.

Quan trọng hơn, chương trình không chỉ trao tài sản mà còn trao niềm tin và động lực để người dân tự vươn lên. Trước đây chăn nuôi theo kiểu tự phát, bây giờ nhiều hộ đã quan tâm đến khâu kỹ thuật, vệ sinh môi trường và chủ động làm chuồng trại kiên cố.

Không chỉ dừng ở việc cấp phát con giống, chương trình giảm nghèo tại Quảng Tín còn được thực hiện chặt chẽ từ khâu khảo sát, xác định nhu cầu thực tế đến giám sát sau hỗ trợ. Nhờ đó, hạn chế tình trạng hỗ trợ tràn lan hoặc sai đối tượng, đồng thời khuyến khích người dân phát triển sản xuất đúng hướng.

Một số hộ sau khi nuôi bò sinh sản thành công đã bắt đầu mở rộng quy mô, trồng thêm cỏ để chủ động nguồn thức ăn, tận dụng phân bò để làm phân bón hữu cơ, tạo ra mô hình nông nghiệp khép kín. Không ít hộ liên kết với các tổ hội nghề nghiệp trong xã để học hỏi lẫn nhau, cùng chia sẻ kỹ thuật chăm sóc, phòng bệnh và liên kết đầu ra cho vật nuôi.

Cùng với xã Quảng Tín là xã Kiến Đức và xã Nhân Cơ cũng tiếp tục thực hiện các mô hình hỗ trợ sinh kế tương tự. Riêng tại xã Nhân Cơ, nhiều hộ dân được hỗ trợ bò đã ghi nhận kết quả tích cực với đàn bò phát triển ổn định, sinh sản đúng chu kỳ, một số hộ đã có nguồn thu từ bán bê con hoặc bò thương phẩm. Ở xã Kiến Đức, mô hình nuôi heo hướng nạc phù hợp với những hộ ít đất sản xuất, tận dụng được quy mô nhỏ và cho thu nhập nhanh hơn.