Phát biểu kết luận Hội nghị tổng kết công tác Ngoại giao vắc xin (chiều 30/11), Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: Đến thời điểm này, Việt Nam đã kiểm soát được dịch COVID-19. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng cảm ơn, ghi nhận, biểu dương, đánh giá cao đóng góp của ngành Ngoại giao trong thực hiện ngoại giao vắc xin, đóng góp vào thành công của chiến lược vắc xin và kiểm soát dịch bệnh COVID-19.

6 nguyên nhân để thực hiện thành công hoạt động ngoại giao vắc xin

Thủ tướng nêu rõ, việc kiểm soát được dịch bệnh có những nguyên nhân chủ quan và khách quan nhưng quan trọng nhất là đã đề ra chiến lược vắc xin phù hợp, đúng đắn, hiệu quả. Đặc biệt, Thủ tướng chỉ rõ 6 nguyên nhân để thực hiện thành công hoạt động ngoại giao vắc xin.

Cụ thể, thứ nhất là thực hiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn tốt, đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của công đồng quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới. Đường lối đối ngoại đúng đắn đã giúp chúng ta tranh thủ được sự ủng hộ của bạn bè, đối tác quốc tế.

Nguyên nhân thứ hai là nhờ có sự lãnh đạo sáng suốt của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; cùng các quyết sách quan trọng của Nhà nước. Trong đó, có quyết định chuyển hướng kịp thời từ phòng chống dịch bằng các biện pháp hành chính sang phòng chống dịch bằng các biện pháp chuyên môn, khoa học.

Nguyên nhân thứ ba là lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp một cách quyết liệt, quyết đoán, trách nhiệm, "tinh thần là không câu nệ, không ngại ngùng gì cả, miễn là có vắc xin bằng mọi cách, mọi biện pháp như mua, vay, mượn, ứng trước… ở đâu có vắc xin cũng tiếp cận, không phân biệt châu lục, địa bàn, chế độ chính trị…"

Nguyên nhân thứ tư là sự tâm huyết, trách nhiệm của các đại sứ, trưởng đại diện, nhân viên các đại sứ quán, cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài, đã làm việc rất tận tụy, trách nhiệm không kể ngày đêm sớm tối trong tiếp cận vắc xin và thuốc, trang thiết bị y tế…, thu thập mọi thông tin, kinh nghiệm… để chuyển về nước.

Nguyên nhân thứ năm là sự chung tay, giúp đỡ chân thành, tận tình, tình cảm của bạn bè quốc tế và Việt Nam cũng thể hiện trách nhiệm, sự chân thành với cộng đồng quốc tế trong phòng chống dịch. "Có những nước đề nghị giữ kín thông tin việc hỗ trợ Việt Nam, bán vắc xin với giá thấp hơn, phân phối vắc xin nhiều hơn cho Việt Nam…", Thủ tướng cho biết.

Nguyên nhân thứ sáu là sự phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương trong thực hiện ngoại giao vắc xin.

6 bài học kinh nghiệm từ hoạt động ngoại giao vắc xin

Tại Hội nghị, Thủ tướng nêu rõ 6 bài học kinh nghiệm từ hoạt động ngoại giao vắc xin. Cụ thể, thứ nhất, kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa phương hóa, đa dạng hóa, là bạn tốt, đối tác tin cậy, thành viên có trách nhiệm của công đồng quốc tế, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới

Thứ hai là nắm chắc diễn biến tình hình, xuất phát từ tình hình thực tiễn để xác định nhiệm vụ, giải pháp phù hợp, hiệu quả.

Thứ ba là càng khó khăn, phức tạp, nhạy cảm thì cảng phải bình tĩnh, sáng suốt, kiên trì, kiên định chủ trương, đường lối, phương pháp, cách làm mà mình thấy là đúng, tất cả vì mục tiêu bảo vệ tính mạng và sức khỏe nhân dân. Thủ tướng lấy ví dụ, ở thời điểm đó, cũng có nhiều ý kiến khác nhau về việc mua vắc xin như xuất xứ vắc xin, giá vắc xin… nhưng Việt Nam vẫn xác định phải có được vắc xin bằng mọi cách, mọi biện pháp, nếu chập chờn thì tình hình sẽ rất phức tạp.

Bài học thứ tư, vận động cấp cao có ý nghĩa quyết định nhưng công tác tham mưu, tư vấn, vận động, tạo điều kiện và sự đeo bám, thúc đẩy quan hệ của các cơ quan đại diện ngoại giao và tinh thần, trách nhiệm của các đồng chí cấp dưới là hết sức quan trọng.

Bài học thứ năm là sự đoàn kết, thống nhất, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, nhân dân và doanh nghiệp, bởi có vắc xin mà không tiêm được thì cũng rất khó khăn.

Thứ sáu, ngoại giao vắc xin cho chúng ta có thêm những kinh nghiệm quý trong vận động ngoại giao và thực hiện ngoại giao kinh tế.

Về nhiệm vụ sắp tới, Thủ tướng nêu rõ, WHO dự báo đại dịch chưa kết thúc và tình hình dịch bệnh còn diễn biến phức tạp, virus có thể tiếp tục biến đổi và hiệu lực miễn dịch của vắc xin suy giảm theo thời gian, khoảng một nửa dân số thế giới chưa được tiêm vắc xin. Không thể lơ là, chủ quan, mất cảnh giác, tiếp tục nỗ lực chống dịch, ưu tiên kiểm soát dịch bệnh COVID-19 và các dịch bệnh khác.

Do đó, phải tiếp tục thúc đẩy ngoại giao vắc xin; Việt Nam đã chuẩn bị kinh phí để tiếp tục mua vắc xin và việc mua được vắc xin cũng là nhờ ngoại giao vắc xin. Cùng với đó, phải tiếp tục đẩy mạnh tiêm chủng, nhất là cho các đối tượng nguy cơ cao, các em học sinh và các đối tượng theo quy định của Bộ Y tế một cách an toàn, hoa học, hiệu quả. Đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao để làm chủ công nghệ sản xuất vắc xin.