Thúc đẩy đại đoàn kết, nâng cao hiệu quả giám sát, phản biện xã hội của MTTQ trong xây dựng Đảng, chính quyền

Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Hà Thị Nga, Ủy viên Trung ương Đảng, cùng ông Vũ Văn Tiến, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Trưởng ban Tuyên giáo Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, đồng chủ trì tọa đàm.

Phát biểu khai mạc, bà Hà Thị Nga nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác nghiên cứu khoa học trong hoạt động của MTTQ Việt Nam, coi đây là nhiệm vụ nền tảng để nâng cao chất lượng tham mưu, góp phần làm rõ vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận trong hệ thống chính trị. Theo bà, thời gian qua, công tác nghiên cứu khoa học của Mặt trận đã được duy trì nền nếp, đạt nhiều kết quả tích cực, với các đề tài phong phú, từ vấn đề lý luận, pháp lý về đại đoàn kết toàn dân tộc, đến nghiên cứu về Hiến pháp, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, vai trò của tôn giáo, và hoạt động đối ngoại nhân dân trong tình hình mới.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Hà Thị Nga cũng chỉ rõ một số hạn chế như thiếu các công trình nghiên cứu lớn mang tầm quốc gia, chưa có nhiều đề tài mang tính chiến lược, còn yếu ở các lĩnh vực khoa học công nghệ và chuyển đổi số. Trong bối cảnh thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp từ ngày 1/7/2025, bà nhấn mạnh yêu cầu công tác nghiên cứu khoa học của Mặt trận phải có định hướng rõ ràng, toàn diện, chiến lược và gắn liền thực tiễn đổi mới tổ chức, phương thức hoạt động, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân.

Bà Hà Thị Nga đề nghị các cơ quan Mặt trận và tổ chức chính trị - xã hội xây dựng kế hoạch nghiên cứu khoa học hằng năm và 5 năm, với nhiệm vụ nghiên cứu, khảo sát cụ thể để đánh giá thực trạng, nhận diện vấn đề mới phát sinh, đề xuất giải pháp đổi mới toàn diện, phù hợp yêu cầu phát triển trong thời kỳ chuyển đổi số và hội nhập.

Tại tọa đàm, các đại biểu đã tập trung phân tích kết quả và tồn tại trong hoạt động nghiên cứu thời gian qua, đồng thời góp ý cho định hướng khoa học giai đoạn 2026–2030. Ông Tạ Văn Sỹ, nguyên Giám đốc Trung tâm Bồi dưỡng cán bộ và Nghiên cứu khoa học MTTQ Việt Nam, cho rằng việc thiếu định hướng khiến nghiên cứu dễ dàn trải, manh mún, thiếu tính gắn kết giữa lý luận và thực tiễn. Theo ông, xây dựng định hướng nghiên cứu không chỉ là yêu cầu quản lý mà còn là nhiệm vụ chính trị, đảm bảo tính chiến lược, đồng bộ và đổi mới.

Trong giai đoạn tới, ông Sỹ đề xuất tập trung vào các nghiên cứu về vai trò của Mặt trận trong hệ thống chính trị, đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động trong điều kiện tinh gọn bộ máy, ứng dụng khoa học công nghệ số, dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo trong nắm bắt dư luận xã hội, giám sát và phản biện; đồng thời nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, phát triển nguồn nhân lực nghiên cứu và phân tích chính sách.

TS. Nguyễn Văn Pha, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, đề xuất bảy nhóm giải pháp trọng tâm cho giai đoạn 2026–2030, trong đó chú trọng nghiên cứu cơ chế thực hiện dân chủ cơ sở, đổi mới đối thoại, nâng cao hiệu quả tiếp công dân, giám sát an sinh xã hội, ứng dụng công nghệ số trong phản biện, cùng với các đề tài về đổi mới tổ chức, huy động nguồn lực xã hội hóa cho công tác an sinh và đối ngoại nhân dân.

Tiếp thu các ý kiến, Phó Chủ tịch Hà Thị Nga khẳng định, định hướng nghiên cứu khoa học phải lựa chọn những vấn đề mới, trọng tâm, có tác động trực tiếp đến khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đảm bảo tính chủ động, bài bản, phát huy sức mạnh của đội ngũ công chức và chuyên gia trong hệ thống Mặt trận. Đây cũng là kênh quan trọng để cụ thể hóa chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước trong công tác Mặt trận.

Bà Hà Thị Nga lưu ý, các nhiệm vụ nghiên cứu cần tiếp tục tập trung vào vấn đề đại đoàn kết dân tộc, đổi mới nội dung và hình thức hoạt động, nâng cao hiệu quả giám sát, phản biện xã hội, phát huy vai trò của Mặt trận trong xây dựng Đảng và chính quyền, nhân rộng các mô hình tự quản, sáng kiến tiêu biểu trong nhân dân. Đặc biệt, việc xây dựng định hướng nghiên cứu phải đảm bảo “6 rõ” theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, phát huy sự tham gia của giới khoa học, chuyên gia, và bảo đảm tính ứng dụng cao trong toàn hệ thống.

“Với các định hướng nghiên cứu cụ thể, toàn diện và mang tầm chiến lược, công tác nghiên cứu khoa học của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ ngày càng tập trung, hiệu quả, góp phần nâng cao vai trò to lớn của Mặt trận trong triển khai nhiệm vụ chính trị, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc”, bà Hà Thị Nga nhấn mạnh.