Thực hư thông tin: Tăng 1°C, nguy cơ đột quỵ tăng 10%

BSCKII. Nguyễn Tiến Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, không có bất kỳ tài liệu chính thống nào từ Tổ chức Đột quỵ Thế giới (WSO), Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hay các hiệp hội y khoa uy tín đưa ra một tỷ lệ đơn giản hóa như vậy để mô tả mối liên hệ giữa nhiệt độ và đột quỵ.

“Nguy cơ đột quỵ là một vấn đề phức tạp, chịu ảnh hưởng bởi hàng loạt yếu tố như bệnh lý nền, độ tuổi, tình trạng sức khỏe, mất nước, mức độ tiếp xúc với nhiệt độ cao, ô nhiễm không khí… chứ không thể quy về một công thức kiểu ‘1 độ C = 10% nguy cơ’”, bác sĩ Dũng nhấn mạnh.

Các nghiên cứu y khoa chỉ ra mối liên hệ gián tiếp giữa đột quỵ và các đợt nắng nóng cực đoan, chứ không có tỷ lệ phần trăm cụ thể cố định cho mỗi mức tăng nhiệt độ. Việc lan truyền những con số "giật gân" gây hoang mang không cần thiết, đặc biệt với người cao tuổi, người có bệnh lý nền.

Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo người dân nên chọn lọc thông tin, chỉ tin tưởng vào các nguồn chính thống như: Trang web Bộ Y tế, WHO, WSO, các bệnh viện lớn và hiệp hội y khoa uy tín.

Nhiệt độ cao gây áp lực lớn lên cơ thể, đặc biệt với những người có sẵn bệnh lý nền. Bác sĩ nêu những lý do chính nắng nóng gây nguy hiểm:

Mất nước nghiêm trọng: Nắng nóng làm cơ thể mất nước và điện giải nhanh chóng. Mất nước khiến máu cô đặc, tăng độ nhớt, khiến tim phải làm việc vất vả hơn để bơm máu. Điều này làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, một trong những nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ.

Quá tải hệ tim mạch: Để làm mát, cơ thể phải đổ mồ hôi và giãn nở các mạch máu ngoại vi, tạo áp lực lớn lên hệ tim mạch. Đối với người có tiền sử đột quỵ hoặc mắc bệnh nền, điều này có thể dẫn đến các cơn đau tim, suy tim hoặc tăng huyết áp đột ngột, làm tăng nguy cơ đột quỵ tái phát.

Rối loạn điều hòa thân nhiệt: Người cao tuổi và người bị tổn thương hệ thần kinh sau đột quỵ thường gặp khó khăn trong việc điều chỉnh thân nhiệt. Điều này khiến họ dễ bị kiệt sức vì nóng hoặc sốc nhiệt, một tình trạng cấp cứu nguy hiểm.

Tương tác với thuốc: Một số loại thuốc điều trị bệnh tim mạch hoặc sau đột quỵ, như thuốc lợi tiểu, có thể khiến tình trạng mất nước tồi tệ hơn trong thời tiết nắng nóng, ảnh hưởng đến khả năng thích nghi của cơ thể với nhiệt độ cao.

Gia tăng tình trạng viêm: Nhiệt độ cao có thể kích hoạt các quá trình viêm và stress oxy hóa trong cơ thể, vốn là yếu tố liên quan đến tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ đột quỵ.

Thay vì lo lắng trước những thông tin chưa kiểm chứng, bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng (Bệnh viện Bạch Mai) khuyến nghị người dân nên chủ động phòng ngừa đột quỵ bằng các biện pháp thiết thực sau:

Uống đủ nước - Duy trì nước lọc hoặc nước điện giải, hạn chế cà phê, rượu, nước ngọt.

Tránh nắng gắt - Ở nơi mát, hạn chế ra ngoài từ 10h đến 16h, mặc đồ thoáng, đội mũ, đeo kính.

Làm mát cơ thể và nhà cửa - Dùng quạt, điều hòa, tắm mát, đặt chậu nước tăng độ ẩm, đóng rèm che nắng.

Ăn uống hợp lý - Ăn nhẹ, nhiều rau củ, trái cây mọng nước; tránh đồ chiên rán, nhiều đường.

Theo dõi sức khỏe - Đo huyết áp định kỳ, dùng thuốc đúng chỉ định, không tự ý thay đổi đơn thuốc.

Nhận biết đột quỵ sớm - Ghi nhớ quy tắc F.A.S.T: Méo mặt, yếu tay, nói ngọng, gọi cấp cứu ngay.

Giữ liên lạc - Nhờ người thân/hàng xóm thăm hỏi thường xuyên nếu sống một mình.

Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng nhấn mạnh, nguy cơ đột quỵ phụ thuộc vào nhiều yếu tố phức tạp, không thể quy về một con số đơn giản. Do đó, người dân cần tỉnh táo, tìm kiếm thông tin từ các nguồn chính thống như Bộ Y tế hoặc các bệnh viện uy tín để có cách phòng ngừa hiệu quả và khoa học.