Thuế bất động sản phải trúng đối tượng đầu cơ, không tràn lan

Ngày 26/6, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp trực tiếp kết hợp trực tuyến với 28 tỉnh, thành phố về sơ kết tình hình 3 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW về "Tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất, tạo động lực đưa nước ta trở thành nước phát triển có thu nhập cao", 1 năm thi hành Luật Đất đai và nhiệm vụ, giải pháp, sửa đổi Luật Đất đai 2024.

Phát biểu chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nêu rõ, từ thực tiễn triển khai, các báo cáo sơ kết việc thực hiện Nghị quyết 18-NQ/TW và Luật Đất đai 2024 cần tập trung vào ba nội dung: Cập nhật các quan điểm, chủ trương đã được triển khai; làm rõ những chính sách đang thực hiện; và bổ sung những chủ trương, chính sách còn thiếu phù hợp với bối cảnh mới.

Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần tiếp tục phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, chuyên gia… để tiếp tục hoàn thiện, làm rõ trong dự thảo báo cáo sơ kết Nghị quyết 18-NQ/TW một số nội dung quan trọng.

Trong đó cần cập nhật, làm rõ các quan điểm, chủ trương về nguyên tắc thị trường đất đai; chỉ tiêu đất lúa để bảo đảm an ninh lương thực; sử dụng hiệu quả đất đai; xác định đất đai là tài sản đặc biệt, tư liệu sản xuất, hàng hóa đặc biệt; xác định rõ thẩm quyền của từng cấp chính quyền trong thực hiện quyền sở hữu toàn dân về đất đai; tích hợp quy hoạch sử dụng đất với quy hoạch xây dựng, phát triển đô thị; cân bằng giữa giá trị thị trường và các mục tiêu an sinh, phát triển bền vững.

Cho ý kiến về một số nội dung cụ thể cần xem xét, sửa đổi trong Luật Đất đai 2024, Phó Thủ tướng yêu cầu cần phân biệt rõ các trường hợp được thỏa thuận và trường hợp Nhà nước bắt buộc thu hồi. Việc đấu giá, đấu thầu cũng cần xác định rành mạch: đất có hạ tầng, quy hoạch cụ thể thì đấu giá; còn đất cho các mục tiêu xã hội, như phát triển đô thị, nhà ở xã hội, giáo dục, y tế... thì nên áp dụng đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư có hiệu quả xã hội cao nhất.

Chính sách cho thuê đất cần điều chỉnh lại tư duy, "không thể chỉ nhìn vào nguồn thu trước mắt, mà phải tính đến giá trị gia tăng và lợi ích lâu dài của dự án".

Luật cũng cần làm rõ trường hợp nào được thuê đất, trường hợp nào phải định giá, đấu giá, và trường hợp nào cần ưu tiên vì lợi ích xã hội. "Cần rà soát chính sách thuế, đặc biệt với đất bỏ hoang, sử dụng không hiệu quả để áp dụng thuế lũy tiến, tuy nhiên, cần tránh mâu thuẫn với chủ trương tích tụ ruộng đất trong nông nghiệp. Thuế phải đánh trúng đối tượng đầu cơ bất động sản, không áp dụng tràn lan", Phó Thủ tướng nêu rõ.

Về định giá đất, Phó Thủ tướng đánh giá vẫn còn nhiều vướng mắc do cơ sở dữ liệu chưa đồng bộ, không thống nhất giữa các địa phương, chưa rõ cơ chế vận hành bảng giá đất. "Nghị quyết 18-NQ/TW đã nêu rõ nhiệm vụ này nhưng chưa có giải pháp triển khai thực sự đột phá. Đề nghị cần có cơ chế mạnh, lựa chọn nhà đầu tư dữ liệu, phần mềm thống nhất, có cơ chế tài chính cụ thể để thực hiện đồng bộ trên toàn quốc".

Liên quan đến chính sách tiếp cận đất đai của người nước ngoài, Phó Thủ tướng lưu ý, các kiến nghị sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 18-NQ/TW, Luật Đất đai 2024 phải bảo đảm hài hòa, tương thích với các nghị quyết nông nghiệp, nông dân, nông thôn, thể chế hóa "bộ tứ trụ cột" (Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân),… "Có người mang đến hàng triệu USD, bố trí hàng trăm việc làm, mà đến nhà ở cũng không yên tâm, thì làm sao khuyến khích được?", Phó Thủ tướng nói.

Đối với lĩnh vực quản lý thị trường đất đai, Phó Thủ tướng cho rằng cần phân định rõ thị trường sơ cấp và thị trường thứ cấp. Theo đó, thị trường đất đai sơ cấp là nơi Nhà nước thực hiện quản lý điều tiết bằng công cụ chính sách và pháp luật thông qua các hình thức giao đất, cho thuê đất, đấu giá hoặc thu hồi để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích công. Ngược lại, khi đất đai đã chuyển sang lưu thông trên thị trường, tức thị trường thứ cấp, thì nên để vận hành theo cơ chế thị trường, và quản lý bằng quy hoạch về mục tiêu sử dụng đất, định hướng phát triển không gian và hạ tầng.