Thương hiệu xe gây nhiễu loạn nhất mọi thời đại ?
(CLO) Từng đổi chủ 6 lần, bị khai tử 3 lần, Talbot là thương hiệu ô tô duy nhất khiến cả Anh lẫn Pháp cùng nhận nhầm.
Khi bàn đến thương hiệu ô tô gây nhiễu loạn nhất trong lịch sử, cái tên Talbot nổi lên như một ứng cử viên sáng giá.
Hành trình của Talbot là một câu chuyện dài đầy biến động với những thay đổi liên tục về quyền sở hữu, tái định vị thương hiệu và sự tồn tại song song ở nhiều thị trường, khiến người ta khó lòng xác định rõ ràng Talbot thực sự đại diện cho điều gì trong thế giới xe hơi.
Câu chuyện bắt đầu từ năm 1888, khi Charles Chetwynd-Talbot, Bá tước thứ 20 của Shrewsbury, thành lập một công ty taxi tại London. Điểm nổi bật của công ty này là việc sử dụng lốp hơi - một công nghệ tiên tiến vào thời điểm đó.
Đến năm 1896, ông hợp tác với Adolphe Clément, một doanh nhân Pháp thành công với phát minh lốp hơi, để kinh doanh lốp, xe đạp và ô tô tại London.
Năm 1902, cả hai quyết định nâng tầm quan hệ hợp tác, đổi tên dòng xe thành Clément-Talbot. Tuy nhiên, chỉ một năm sau, họ tách đôi hoạt động kinh doanh: Talbot được bán tại Anh dưới thương hiệu của Bá tước, còn Clément-Bayard xuất hiện tại Pháp.
Động thái này được quảng bá là nhằm "tránh gây nhầm lẫn cho công chúng", nhưng thực tế lại dường như mở đầu cho một chuỗi rối rắm kéo dài.
Đến năm 1906, nhà máy tại London bắt đầu tự sản xuất xe theo thiết kế riêng, càng làm rõ rệt sự phân tách giữa hai công ty.
Talbot nhanh chóng tạo dựng danh tiếng nhờ độ tin cậy và hiệu suất, đặc biệt trong các cuộc đua và thử nghiệm.
Đỉnh cao là vào năm 1913, khi Percy Lambert trở thành người đầu tiên lái xe đạt quãng đường 100 dặm trong một giờ tại đường đua Brooklands trên một chiếc Talbot 25 mã lực đặc biệt, bất chấp tầm nhìn bị hạn chế bởi sương mù dày đặc. Danh hiệu "Talbot bất bại" từ đó gắn liền với thương hiệu này.
Tuy nhiên, Thế chiến thứ nhất đã giáng một đòn mạnh vào cả hai nhánh công ty. Nhà máy tại London gặp khó khăn, trong khi cơ sở tại Paris gần như bị tàn phá hoàn toàn.
Sau chiến tranh, cả hai đều không thể phục hồi như trước. Năm 1919, Bá tước bán phần của mình cho Darracq – một hãng xe Pháp thuộc sở hữu của Anh.
Đến năm 1921, Clément cũng chuyển nhượng nhà máy của mình cho André Citroën - một cái tên đang lên tại Pháp. Chủ sở hữu mới giữ thương hiệu Talbot cho các xe sản xuất tại London, đồng thời dùng Talbot-Darracq cho xe sản xuất tại Paris.
Không lâu sau, họ mua lại Sunbeam tại Wolverhampton và gom tất cả dưới cái ô STD Motors - một cái tên có phần kém may mắn.
Thập niên 1930 đánh dấu giai đoạn sôi động của Talbot tại giải đua 24 Hours of Le Mans. Dù Bentley dẫn đầu với động cơ 6.6 lít mạnh mẽ, Talbot với dòng xe 2.3 lít 90 đã vượt qua các tên tuổi lớn như Bugatti, Alfa Romeo, Mercedes-Benz và MG.
Thành tích này được lặp lại trong những năm sau với phiên bản cải tiến 105, khẳng định vị thế của Talbot trên đường đua. Nhưng niềm vui không kéo dài khi khủng hoảng kinh tế toàn cầu ập đến.
Sunbeam, một thành viên của STD Motors, liên tục gặp khó khăn và cuối cùng kéo cả tập đoàn đi xuống. Rootes, công ty sở hữu Hillman và Humber, xuất hiện như "vị cứu tinh" cho Sunbeam và Talbot, mang đến hy vọng mới cho thương hiệu này.
Trong khi đó, nhánh Talbot-Darracq tưởng chừng sẽ biến mất, nhưng Antonio Lago - giám đốc điều hành gốc Ý đầy quyết đoán – đã mua lại và tạo ra một hướng đi riêng.
Từ đây, hai công ty cùng mang tên Talbot tồn tại song song. Để tránh nhầm lẫn, xe của Lago tại Anh thường được gọi là Darracq hoặc Talbot-Lago.
Talbot tại Anh tập trung vào các mẫu xe Hillman cải tiến đơn giản, trong khi Talbot-Lago hướng đến phân khúc cao cấp với những chiếc xe sang trọng, khung gầm dành cho các mẫu xe tùy chỉnh và tham gia các giải đua Grand Prix.
Năm 1938, Rootes quyết định hợp nhất Talbot và Sunbeam, tạo ra Sunbeam-Talbot – thêm một cái tên mới vào dòng chảy hỗn loạn của thương hiệu này.
Thập niên 1950 là thời kỳ thành công của cả hai nhánh. Talbot-Lago giành chiến thắng tại Grand Prix và Le Mans với dòng T26, đồng thời sản xuất những mẫu xe đường phố sang trọng và thể thao đầy cuốn hút.
Sunbeam-Talbot cũng gây chú ý với các mẫu sedan và mui trần, trong đó một chiếc từng giúp tay đua Stirling Moss vô địch Coupes des Alpes.
Tuy nhiên, sự nhầm lẫn về thương hiệu vẫn không dứt. Đến năm 1954, Rootes quyết định rút gọn Sunbeam-Talbot thành Sunbeam. Năm năm sau, Talbot-Lago không thể vượt qua khó khăn từ suy thoái sau chiến tranh và thuế nặng áp lên xe sang, dẫn đến việc bị Simca thâu tóm.
Câu chuyện tưởng chừng kết thúc, nhưng Talbot lại được hồi sinh một lần nữa. Simca và Rootes sau đó trở thành một phần của Chrysler Europe.
Khi tập đoàn này rơi vào khủng hoảng và được PSA (Peugeot-Citroën) tiếp quản vào năm 1979, Talbot được chọn để tái khởi động nhờ hình ảnh mạnh mẽ tại cả Anh và Pháp.
François Perrin-Pelletier, chủ tịch PSA khi đó, giải thích rằng 80% người Anh xem Talbot là thương hiệu Anh, trong khi 80% người Pháp coi nó là thương hiệu Pháp.
Dẫu vậy, sự trở lại này không kéo dài. Các mẫu xe Talbot hoặc trùng lặp với sản phẩm khác của PSA, hoặc không đạt được thành công như kỳ vọng. Đến năm 1994, thương hiệu này chính thức chấm dứt với mẫu xe van Express.
Vậy điều gì khiến Talbot trở thành thương hiệu xe "gây lú" nhất mọi thời đại? Đó là lịch sử phức tạp với vô số lần đổi chủ, tái định vị thương hiệu và sự tồn tại đồng thời ở nhiều quốc gia.
Từ taxi, xe đua, xe sang cho đến xe phổ thông, Talbot dường như không có một bản sắc cố định. Chính sự rối rắm này đã khiến Talbot trở thành cái tên khó hiểu nhất trong ngành công nghiệp ô tô.