Tiêu chuẩn khí thải mới, ô tô cũ sẽ đi về đâu?

Tuy nhiên, nỗi lo dường như đang xuất phát từ cách hiểu sai về các quy định mới đang được hoàn thiện và dự kiến ban hành trong năm 2025.

Cụ thể, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang hoàn thiện dự thảo Quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải ôtô lưu hành ở Việt Nam. Trong đó, Hà Nội và TP.HCM sẽ áp dụng các quy chuẩn khắt khe sớm hơn so với các tỉnh, thành phố khác.

Theo đề xuất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, quy định về tiêu chuẩn khí thải vẫn được chia ra thành 5 mức, tương đương với các tiêu chuẩn Euro, trong đó mức 5 là khắt khe nhất.

Chi tiết hơn, những ô tô có năm sản xuất từ 2022 sẽ bắt đầu áp dụng mức 4 từ năm 2026. Riêng xe đăng ký biển số tại Hà Nội và TP.HCM áp dụng mức 5 từ năm 2027, các địa phương còn lại áp dụng mức 5 từ năm 2028.

Đối với ô tô sản xuất từ năm 2017 sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 tại Hà Nội và TP.HCM từ năm 2026 trong khi cùng thời gian này, các tỉnh thành khác áp dụng tiêu chuẩn khi thải mức 3.

Như vậy, ô tô đăng ký lưu hành tại Hà Nội và TP.HCM sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải khắt khe hơn và sớm hơn so với các địa phương khác. Đồng thời, xe sản xuất từ năm 2022 tại các địa phương ngoài Hà Nội và TP.HCM có thể chỉ phải đáp ứng tiêu chuẩn mức 4 trong khoảng thời gian 2 năm 2026-2027 trước khi đáp ứng mức 5 từ năm 2028.

Dự thảo quy định do Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng cũng nêu rõ các quy định đối với ô tô có các năm sản xuất từ trước năm 1999 và từ năm 1999 đến trước 2017. Tiêu chuẩn khí thải của xe có năm sản xuất ở khoảng thời gian này thấp hơn, từ mức 1 đến mức 2.

Đáng chú ý là hiện nay, không ít người dân đang có cách hiểu sai về quy định mới đang được Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất. Trong đó, nhiều người tỏ ra lo lắng về những chiếc xe “đời cũ” của mình sẽ xử lý thế nào.

Điểm dễ nhận thấy là nhiều người dân đang quan tâm nhiều đến năm sản xuất của xe, cho rằng cứ xe “đời sâu” là không được sử dụng, trong khi yếu tốt then chốt là tiêu chuẩn khí thải.

Trên thực tế, đa số các quy định tại dự thảo Quy định lộ trình áp dụng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải ôtô lưu hành ở Việt Nam do Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất là không mới, chỉ quy định chi tiết hơn và mở rộng các tiêu chuẩn và phạm vi điều chỉnh so với quy định đang được áp dụng về khí thải tại Quyết định số 16/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng.

Bên cạnh đó, hầu hết các loại ô tô có các năm sản xuất nêu trên cũng đều đã đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải Euro tương ứng với các tiêu chuẩn nêu trong quy định.

Đặc biệt là tại Quyết định số 49/2011 QĐ-TTg của Thủ tướng ngày 1/9/2011 cũng đã quy định rõ, các loại ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước và ô tô nhập khẩu mới bán ra thị trường từ năm 2022 đã phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 5.

Như vậy, yếu tố then chốt mà người tiêu dùng ô tô cần quan tâm là đối chiếu năm sản xuất của xe với các tiêu chuẩn khí thải, qua đó cần đảm bảo mỗi chiếc xe luôn duy trì được tiêu chuẩn khí thải để có thể được đăng kiểm.

Theo các chuyên gia ô tô, có thể coi là toàn bộ các loại xe du lịch hiện đều đã đáp ứng được hoặc thậm chí có tiêu chuẩn khí thải Euro ở mức cao hơn quy định. Nhiều loại xe sản xuất tại châu Âu hiện đã đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 6.

Do đó, điều người dùng ô tô phải quan tâm là thường xuyên kiểm tra, chăm sóc, bảo dưỡng, đặc biệt liên quan đến hệ thống truyền động, để chiếc xe luôn duy trì được chất lượng, qua đó đảm bảo các tiêu chuẩn khí thải.