Tổng Bí thư Tô Lâm: Chuyển mạnh tư duy quản lý thị trường vàng từ 'siết để kiểm soát' sang 'mở để quản trị'

Tại buổi làm việc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang trình bày báo cáo đánh giá tình hình và đề xuất các cơ chế, chính sách quản lý hiệu quả thị trường vàng. Theo đó, việc quản lý thị trường vàng cần chuyển hướng sang nguyên tắc thị trường có sự quản lý phù hợp của Nhà nước, xóa bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, đồng thời bảo đảm quyền sở hữu, quyền tài sản, quyền tự do kinh doanh và tính minh bạch của thị trường.

Báo cáo nêu rõ hai nhóm giải pháp gồm các chính sách cần ưu tiên thực hiện ngay và những giải pháp cần nghiên cứu, thí điểm. Mục tiêu là củng cố niềm tin vào hệ thống tài chính, từ đó huy động nguồn lực vàng trong dân phục vụ phát triển kinh tế.

Các đại biểu tham dự đã thảo luận sôi nổi, đưa ra nhiều ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện cơ chế, chính sách, nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển thị trường vàng trong thời gian tới.

Phát biểu kết luận, Tổng Bí thư Tô Lâm cơ bản nhất trí với các nội dung báo cáo và đánh giá cao ý kiến tâm huyết, sâu sắc của các đại biểu. Tổng Bí thư nhấn mạnh, dù chính sách quản lý thị trường vàng đã có những điều chỉnh tích cực, nhưng nhìn thẳng thực tế cho thấy cơ chế vẫn còn chậm đổi mới, thiếu linh hoạt, chưa theo kịp sự biến động của thị trường thế giới và yêu cầu phát triển kinh tế trong nước.

Tổng Bí thư chỉ rõ, thị trường vàng trong nước hiện còn nhiều bất cập: tình trạng độc quyền chưa được khắc phục; cung – cầu không phản ánh đúng thị trường; hoạt động buôn lậu, đầu cơ vẫn diễn ra; vàng nhàn rỗi trong dân chưa được huy động hiệu quả; phương thức quản lý còn nặng tính hành chính, chậm hiện đại hóa.

Từ đó, Tổng Bí thư yêu cầu chuyển mạnh từ tư duy hành chính sang tư duy thị trường có kỷ cương, từ “siết để kiểm soát” sang “mở để quản trị”, tuyệt đối xóa bỏ tư duy “không quản được thì cấm”. Chính sách phải vận động theo quy luật thị trường có sự điều tiết hợp lý của Nhà nước, đồng thời tôn trọng quyền sở hữu và đầu tư hợp pháp của người dân. Việc người dân tích trữ vàng cần được nhìn nhận như một hình thức tiết kiệm, đầu tư hợp pháp và phải có chính sách phù hợp để quản lý.

Về các nhiệm vụ cụ thể, Tổng Bí thư yêu cầu sớm sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP theo hướng thị trường hóa có kiểm soát. Việc xóa bỏ thế độc quyền vàng miếng phải được thực hiện có lộ trình, trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng, song có thể cấp phép cho nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia, nhằm thúc đẩy cạnh tranh, ổn định giá và tăng nguồn cung.

Tổng Bí thư cũng đề nghị mở rộng quyền nhập khẩu vàng có kiểm soát, từng bước giảm chênh lệch giá trong nước – thế giới, hạn chế buôn lậu; phát triển thị trường vàng trang sức để chuyển hóa vàng tích trữ thành sản phẩm có giá trị gia tăng, hướng tới xây dựng Việt Nam thành trung tâm chế tác, xuất khẩu vàng chất lượng cao.

Đồng thời, cần phát triển các kênh đầu tư thay thế, nâng cao hiệu quả quản lý liên ngành, nhất là trong phòng chống buôn lậu vàng; phát huy vai trò cầu nối của Hiệp hội kinh doanh vàng với cơ quan quản lý; duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và niềm tin vào đồng tiền Việt Nam – coi đây là nền tảng căn bản để chuyển hóa nguồn lực vàng vào kinh tế thực.

Tổng Bí thư nhấn mạnh việc khẩn trương xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu và thông tin về thị trường vàng, bảo đảm minh bạch, hỗ trợ cơ quan quản lý trong công tác đánh giá tác động tới tỷ giá, ngoại hối và các kênh đầu tư liên quan.

Đáng chú ý, Tổng Bí thư chỉ đạo nghiên cứu, tham khảo kinh nghiệm quốc tế để sớm triển khai mô hình Sở giao dịch vàng quốc gia, hoặc đưa vàng vào giao dịch tại Sở giao dịch hàng hóa, hoặc thiết lập sàn giao dịch vàng trong Trung tâm tài chính quốc tế tại Việt Nam. Cùng với đó là việc áp dụng thuế giao dịch vàng nhằm nâng cao tính minh bạch, khả năng kiểm soát thị trường và hạn chế đầu cơ; nghiên cứu xóa bỏ thuế xuất khẩu vàng trang sức để thúc đẩy sản xuất và xuất khẩu nhóm hàng này.

Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước được giao chủ trì, phối hợp với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương và các cơ quan liên quan để cụ thể hóa các nội dung nêu trên, báo cáo trình cấp có thẩm quyền.

Kết thúc buổi làm việc, Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương Trần Lưu Quang trân trọng cảm ơn ý kiến chỉ đạo cụ thể, sâu sắc của Tổng Bí thư và cam kết nghiêm túc tiếp thu, tổ chức thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao.