Ngày 21/7, Tổng giám đốc Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) Ngozi Okonjo-Iweala đã có bài phát biểu về việc mở rộng sản xuất vaccine COVID-19 nhằm thúc đẩy tiếp cận công bằng, trong đó nhấn mạnh đến việc triển khai vaccine tuy được đẩy nhanh song tình trạng bất bình đẳng về vaccine vẫn còn nhiều thách thức.

Trong tháng Sáu, 1,1 tỷ liều vaccine đã được sử dụng trên toàn thế giới, nhiều hơn 45% so với tháng Năm và hơn gấp đôi tổng số cho tháng Tư. Chương trình COVAX hiện đã cung cấp hơn 134 triệu liều cho 136 nền kinh tế. Việc sản xuất vaccine cũng đang tăng lên. Theo công ty nghiên cứu Airfinity, hơn 1 tỷ liều vaccine nữa đã được sản xuất vào tháng 6/2021, nâng tổng sản lượng toàn cầu vào giữa tháng Bảy lên 3,8 tỷ liều.

Trong số 1,1 tỷ liều vaccine được sử dụng vào tháng Sáu, chỉ 1,4% đến tay người dân châu Phi, chiếm 17% dân số toàn cầu. Chỉ 0,24% thuộc về những người ở các nước có thu nhập thấp. Ở các nước phát triển, 94 liều đã được tiêm cho mỗi 100 người dân. Trong khi châu Phi, tỷ lệ này là 4,5, còn ở các nước thu nhập thấp con số là 1,6. Thống kê cũng cho thấy, ở châu Phi, chỉ có 20 triệu người, tương đương 1,5% dân số được tiêm chủng đầy đủ, so với 42% người dân ở các nước phát triển.

Tiếp cận không bình đẳng với vaccine là lý do chính cho sự phục hồi nền kinh tế toàn cầu hình chữ K, trong đó các nền kinh tế tiên tiến và một số nền kinh tế khác đang vượt lên phía trước, còn phần còn lại tụt hậu trong bối cảnh nghèo đói và thất nghiệp gia tăng.

Hồi tháng Năm, bà Okonjo-Iweala và Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus đã cùng với các đối tác từ Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) kêu gọi 50 tỷ USD đầu tư trước vào việc tăng cường tiêm chủng trên khắp thế giới nhằm cứu được nhiều mạng sống và thúc đẩy nền kinh tế thế giới.

Trước đó, hồi tháng 4/2021, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ông Tedros Adhanom Ghebreysus cũng đã lên tiếng về tình trạng "mất cân bằng đáng báo động" trong việc tiêm chủng COVID-19 trên toàn cầu.

Trong khi đó, Giám đốc điều hành của Liên minh Gavi, ông Seth Berkley cũng nhấn mạnh rằng, có tới 60 quốc gia, bao gồm một số quốc gia nghèo nhất thế giới bị ảnh hưởng bởi sự chậm trễ và bất bình đẳng về vaccine.

"Thách thức lớn hiện nay là sự bất bình đẳng về tiếp cận vaccine giữa những nước phát triển với những nước đang phát triển. Chúng ta chỉ an toàn nếu mọi người đều an toàn và điều này càng trở nên rõ ràng khi ngày càng có nhiều biến thể mới xuất hiện. Nếu chúng ta có một quần thể lớn không được tiêm chủng thì nguy cơ cao chúng ta sẽ chứng kiến các biến thể mới xuất hiện và tiếp tục lây lan trên toàn thế giới", ông Berkley cảnh báo.

Thế Vũ