Tổng thống tạm quyền Hàn Quốc cam kết giữ ổn định đến ngày bầu cử 3/6

Ông Lee Ju-ho, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Giáo dục, đảm nhận vai trò tổng thống tạm quyền sau khi Thủ tướng Han Duck-soo từ chức hôm 1/5 và Bộ trưởng Tài chính Choi Sang-mok bất ngờ rút lui ngay trước nửa đêm cùng ngày.

Ông Lee cam kết hợp tác chặt chẽ với nội các và quốc hội do phe đối lập kiểm soát để ổn định đất nước. “Tôi sẽ nỗ lực hết sức để đảm bảo chính phủ hoạt động ổn định”, ông nói với báo giới.

Ông Lee cũng chủ trì một cuộc họp Hội đồng An ninh Quốc gia khẩn cấp, kêu gọi duy trì “tư thế sẵn sàng kiên định”. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Hàn Quốc đối mặt với bất ổn chính trị kể từ khi cựu Tổng thống Yoon Suk Yeol bị quốc hội luận tội vào tháng 12/2024 vì nỗ lực áp đặt thiết quân luật, dẫn đến việc ông bị Tòa Hiến pháp phế truất vào tháng 4/2025.

Sự từ chức của ông Han và sự rút lui của ông Choi gây thêm lo ngại về kinh tế. Đồng won Hàn Quốc giảm 0,8% xuống 1.438,5 won đổi 1 USD, mức giảm mạnh nhất kể từ ngày 19/3, trong khi chỉ số chứng khoán KOSPI giảm 0,3% trong phiên giao dịch sáng 2/5. Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc cảnh báo các mức thuế mới của Mỹ làm gia tăng bất ổn về lạm phát, vốn được dự báo duy trì quanh 2%.

Ông Choi, người đóng vai trò quan trọng trong đàm phán thương mại với Mỹ về thuế quan, xin lỗi vì không thể tiếp tục nhiệm vụ giữa lúc Hàn Quốc đối mặt với khó khăn kinh tế trong và ngoài nước.

Trong khi đó, ông Han Duck-soo, người từng là tổng thống tạm quyền trước khi từ chức, tuyên bố ra tranh cử tổng thống vào ngày 2/5, hy vọng tận dụng danh tiếng từ vai trò lãnh đạo tạm thời. Tuy nhiên, động thái này có thể làm chia rẽ lá phiếu của Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) bảo thủ, vốn đang gặp khó khăn trong việc chọn ứng viên thống nhất.

Cuộc bầu cử ngày 3/6 càng thêm phức tạp khi Tòa án Tối cao Hàn Quốc ngày 1/5 lật lại phán quyết từng tuyên trắng án cho ứng viên dẫn đầu Lee Jae-myung, thuộc Đảng Dân chủ đối lập. Tòa xác định ông Lee vi phạm luật bầu cử vì đưa ra “tuyên bố sai sự thật” trong chiến dịch tranh cử năm 2022, và yêu cầu tòa phúc thẩm đưa ra phán quyết mới.

Nếu bị phạt hơn 1 triệu won (khoảng 683 USD), ông Lee có thể bị cấm tranh cử trong năm năm, làm lung lay vị trí dẫn đầu của ông. Theo khảo sát Gallup Korea ngày 25/4, ông Lee được 38% ủng hộ, vượt xa ông Han Dong-hoon (8%) của PPP và ông Han Duck-soo (6%).

Hàn Quốc đang trải qua giai đoạn bất ổn chưa từng có kể từ nỗ lực thiết quân luật của ông Yoon vào tháng 12/2024. Sự kiện này không chỉ dẫn đến luận tội và phế truất ông Yoon, mà còn gây ra khủng hoảng lãnh đạo với ba tổng thống tạm quyền liên tiếp: Han Duck-soo, Choi Sang-mok, và nay là Lee Ju-ho.

Quốc hội, do Đảng Dân chủ kiểm soát, đóng vai trò lớn trong việc luận tội và định hình chính sách, nhưng sự chia rẽ chính trị sâu sắc khiến việc hợp tác gặp nhiều thách thức.