Những người đi bộ ở khu vực Dotonbori của Osaka xem một cuộc họp báo được truyền hình phát sóng trong đó Thủ tướng Shinzo Abe tuyên bố ý định từ chức vào thứ Sáu. Ảnh: KYODO
“Triều Tiên có thể vui mừng khi biết rằng Abe sẽ từ chức vì ông ấy có quan điểm cứng rắn” chống lại Bình Nhưỡng kể từ khi ông trở thành thủ tướng vào tháng 12/2012 sau một năm giữ chức vụ đầu tiên từ năm 2006 đến năm 2007, một trong những nhà ngoại giao cho Nikkei biết .
Abe, người đã trở thành thủ tướng tại nhiệm lâu nhất của Nhật Bản trong những ngày liên tiếp trong tuần này, đã gọi việc giải quyết vấn đề công dân Nhật Bản bị Triều Tiên bắt cóc trong những năm 1970 và 1980 là “công việc để đời của ông”.
Sau khi 5 người bị bắt cóc trở về Nhật Bản vào năm 2002, Nhật Bản đã tìm cách đưa trở về 12 người khác đã được chính thức công nhận là đã bị bắt cóc bởi các đặc vụ Triều Tiên. Tokyo cũng nghi ngờ Triều Tiên có liên quan đến các vụ mất tích của các công dân Nhật Bản khác.
Nhưng Triều Tiên tuyên bố rằng vấn đề bắt cóc đã được giải quyết, nói rằng 8 người trong số họ - bao gồm cả Megumi Yokota, người bị bắt cóc nổi tiếng - đã chết và bốn người còn lại chưa bao giờ nhập cảnh.
Nhà ngoại giao giấu tên cho biết nhà lãnh đạo Kim Jong Un có thể “quan tâm đến việc liệu thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản có dính vào vấn đề như Abe hay không”.
Mối quan hệ của gia đình Abe với vấn đề bắt cóc đã có từ nhiều thập kỷ trước. Năm 1988, khi cha mẹ của một sinh viên đại học mất tích ở châu Âu và được cho là đã bị Bình Nhưỡng bắt cóc đến thăm văn phòng của cha Abe, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Shintaro Abe.
Sau khi cha qua đời vào năm 1991, Abe được bầu vào hạ viện vào năm 1993.
Vào tháng 9 năm 2002, Abe tháp tùng Thủ tướng Junichiro Koizumi tới Triều Tiên với tư cách là Phó Chánh văn phòng Nội các và với lập trường cứng rắn, nhà lãnh đạo khi đó của Triều Tiên là Kim Jong Il đã phải đưa ra lời xin lỗi.
Ông Abe gần đây đã lên tiếng sẵn sàng tổ chức hội nghị thượng đỉnh với Kim Jong Un "mà không có điều kiện" - một sự thay đổi so với quan điểm trước đây của ông rằng bất kỳ cuộc họp nào cũng phải mang lại tiến bộ về vấn đề bắt cóc, vốn luôn được Nhật Bản coi trọng.
Ông Abe cũng tìm kiếm sự hợp tác từ Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong việc giải quyết vấn đề lâu dài, đồng thời vun đắp mối quan hệ cá nhân với ông Trump. Nhưng hội nghị thượng đỉnh Abe-Kim đã không thành hiện thực.
Một nguồn tin chính phủ Nhật Bản cho biết ông Kim dường như không muốn gặp Abe trong khi các cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa giữa Triều Tiên và Hoa Kỳ đang bị đình trệ vì các biện pháp trừng phạt.
Mai Bùi
