Trung Quốc áp đặt hạn chế lên 18 công ty Mỹ vì thuế quan của ông Trump

Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức áp dụng mức thuế bổ sung 50% lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, Bộ Thương mại Trung Quốc đã nhanh chóng đưa ra các biện pháp đáp trả vào hôm thứ Tư.

Động thái này đánh dấu một bước leo thang mới trong cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, với các hạn chế chủ yếu nhắm vào các công ty Mỹ cung cấp sản phẩm cho Lầu Năm Góc và các cơ quan chính phủ liên bang.

Cụ thể, Bắc Kinh đã đưa 12 công ty quốc phòng Mỹ vào danh sách kiểm soát, qua đó cấm xuất khẩu các mặt hàng đa dụng có thể sử dụng cho cả mục đích dân sự lẫn quân sự.

Đồng thời, 6 công ty khác bị liệt vào danh sách "thực thể không đáng tin cậy", cho phép chính phủ Trung Quốc áp dụng các biện pháp trừng phạt như cấm tham gia hoạt động xuất nhập khẩu liên quan đến Trung Quốc và đầu tư vào thị trường này. Các công ty bị ảnh hưởng bao gồm những cái tên nổi bật như Shield AI và Sierra Nevada Corporation.

Ngoài ra, Trung Quốc cũng tuyên bố tăng thuế lên hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ thêm 50%, cộng với mức tăng 34% đã công bố trước đó. Với tổng mức thuế bổ sung lên đến 84%, chính sách này sẽ chính thức có hiệu lực từ thứ Năm, trùng thời điểm các biện pháp hạn chế thương mại được triển khai. Động thái này cho thấy sự đáp trả mang tính chiến lược của Trung Quốc, tập trung vào các lĩnh vực nhạy cảm như quốc phòng và công nghệ quân sự.

Các công ty bị ảnh hưởng và lý do trừng phạt

Trong số 6 công ty bị đưa vào danh sách "thực thể không đáng tin cậy", Trung Quốc cho biết họ bị trừng phạt do liên quan đến việc bán vũ khí hoặc hợp tác quân sự với Đài Loan – khu vực mà Bắc Kinh coi là một phần lãnh thổ của mình.

Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, những công ty này, bao gồm Shield AI và Sierra Nevada Corporation, đã "nghiêm trọng đe dọa chủ quyền quốc gia, an ninh và lợi ích phát triển" của nước này trong những năm gần đây.

Shield AI, có trụ sở tại California, là một doanh nghiệp nổi tiếng với các sản phẩm máy bay điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là drone quân sự. Trong khi đó, Sierra Nevada Corporation, một nhà thầu lâu năm của Lầu Năm Góc và NASA, từng được Quân đội Mỹ chọn để nâng cấp một đội máy bay thương mại thành máy bay do thám tiên tiến vào năm ngoái.

Dù các công ty này hầu như không có hoạt động kinh doanh trực tiếp tại Trung Quốc, theo đánh giá từ Reuters dựa trên hồ sơ doanh nghiệp, các biện pháp hạn chế mới vẫn có thể gây gián đoạn chuỗi cung ứng của họ.

Một ví dụ điển hình là trường hợp của Skydio, nhà sản xuất drone Mỹ bị Trung Quốc trừng phạt vào tháng 10 năm ngoái do bán vũ khí cho Đài Loan, dẫn đến việc bị cắt nguồn cung pin ngay sau đó, theo Financial Times.

Tác động và thông điệp từ Trung Quốc

Dù áp dụng các biện pháp đáp trả mạnh mẽ, Trung Quốc vẫn cố gắng gửi tín hiệu trấn an đến các doanh nghiệp nước ngoài đang hoạt động hoặc có ý định đầu tư tại thị trường này. Trong tuyên bố liên quan đến danh sách "thực thể không đáng tin cậy", Bộ Thương mại Trung Quốc nhấn mạnh rằng các hạn chế chỉ áp dụng cho "một số rất ít" công ty và khẳng định "các thực thể nước ngoài trung thực, tuân thủ pháp luật không có gì phải lo lắng".

Điều này cho thấy Bắc Kinh đang nỗ lực cân bằng giữa việc phản ứng với chính sách của Mỹ và duy trì hình ảnh một điểm đến đầu tư hấp dẫn.

Bối cảnh leo thang thương mại

Các biện pháp hạn chế mới của Trung Quốc được đưa ra sau khi Tổng thống Trump thực hiện lời cam kết áp thuế bổ sung 50% lên hàng hóa Trung Quốc.

Trước đó, Trung Quốc đã lên kế hoạch tăng thuế 34% lên hàng hóa Mỹ, và với mức tăng mới, tổng thuế bổ sung đạt 84%. Đây là một phần trong chuỗi hành động tit-for-tat giữa hai bên, làm gia tăng căng thẳng thương mại vốn đã kéo dài nhiều năm.

Nhìn nhận tổng quan

Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung tiếp tục leo thang với các biện pháp đáp trả qua lại từ cả hai phía. Trong khi Mỹ gia tăng áp lực kinh tế thông qua thuế quan, Trung Quốc chọn cách nhắm mục tiêu vào các công ty quốc phòng và công nghệ quân sự của Mỹ, đồng thời cố gắng giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường đầu tư chung.

Diễn biến này không chỉ ảnh hưởng đến các doanh nghiệp bị trừng phạt mà còn đặt ra những thách thức mới cho chuỗi cung ứng toàn cầu trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị ngày càng gay gắt.

Dũng Phan (Theo The Hindu Business Line)