Trung Quốc cho các trường đại học Mỹ mượn đá Mặt trăng

Hai trường đại học Mỹ nhận tài trợ từ NASA, Đại học Brown và Đại học Tiểu bang New York tại Stony Brook, nằm trong số 7 tổ chức quốc tế được phép tiếp cận các mẫu đá Mặt trăng mà Trung Quốc thu thập được vào năm 2020.

Thông báo của Bắc Kinh khẳng định rằng dù Mỹ và Trung Quốc vẫn căng thẳng về các vấn đề địa chính trị và thuế quan, hợp tác trong lĩnh vực không gian vẫn tiếp tục.

Đây là động thái mới nhất của Trung Quốc nhằm tăng cường ảnh hưởng quốc tế trong lĩnh vực thám hiểm không gian, đặc biệt là chương trình khám phá Mặt trăng của nước này.

Ngoài Mỹ, các tổ chức nhận mẫu vật còn có các đối tác từ Nhật Bản, Pháp, Đức, Anh và Pakistan. Đây là một phần trong kế hoạch của Trung Quốc nhằm thúc đẩy hợp tác quốc tế và xây dựng mối quan hệ chính trị chặt chẽ hơn với các quốc gia khác.

Trung Quốc đã trở thành quốc gia thứ ba, sau Liên Xô và Mỹ, thu thập đá Mặt trăng nhờ sứ mệnh không người lái Hằng Nga-5 vào năm 2020. Sau đó, sứ mệnh Hằng Nga-6 vào năm 2021 đã đưa Trung Quốc trở thành quốc gia đầu tiên mang về đá từ phần Mặt trăng hướng ra xa Trái đất.

Mặc dù hợp tác trong không gian giữa Mỹ và Trung Quốc từ lâu đã bị cản trở bởi một đạo luật của Mỹ vào năm 2011, quy định rằng NASA không được hợp tác trực tiếp với Trung Quốc để bảo vệ công nghệ quốc phòng, các cuộc đàm phán về việc cho phép Mỹ nghiên cứu các mẫu đá Mặt trăng vẫn được tiếp tục.

Tháng 10 năm ngoái, Giám đốc NASA Bill Nelson cho biết NASA và CNSA đang thảo luận về các điều khoản của thỏa thuận này, đồng thời khẳng định rằng việc này sẽ không ảnh hưởng đến an ninh quốc gia của Mỹ.

Theo ông Nelson, 4 trường đại học Mỹ đã nộp đơn xin tiếp cận các mẫu đá từ Hằng Nga-5. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng các thủ tục an ninh quốc gia sẽ cần được hoàn tất trước khi mẫu đá có thể được chuyển giao cho các trường đại học này.

Bắc Kinh hy vọng rằng thông qua các sứ mệnh không gian, họ có thể xây dựng mối quan hệ chính trị mạnh mẽ hơn với các đối tác và đồng minh quốc tế.

Wu Weiren, nhà thiết kế chính của chương trình thám hiểm Mặt trăng của Trung Quốc, đã chia sẻ rằng Trung Quốc hiện đang mở cửa hợp tác trong khi Mỹ lại có xu hướng khép kín hơn. Wu cho rằng "chủ nghĩa cô lập" của Mỹ sẽ không giúp ích cho tham vọng không gian của nước này.

Một quan chức CNSA cũng cho biết rằng các sứ mệnh Hằng Nga-4 và Hằng Nga-6 đã bao gồm 4 tải trọng quốc tế, trong khi Hằng Nga-7 vào năm tới sẽ có 6 tải trọng quốc tế và sứ mệnh Hằng Nga-8 sẽ hợp tác với 10 quốc gia. Trung Quốc cũng hy vọng rằng các sứ mệnh này sẽ cung cấp thông tin quan trọng để xây dựng một căn cứ có người lái trên Mặt trăng vào năm 2035.