Trung Quốc giảm nhập than do dư cung
(CLO) Trung Quốc xuất khẩu 2,5 triệu tấn than trong 5 tháng, giảm nhập 8% nhờ sản lượng nội địa vượt 5 tỷ tấn.
Theo Bloomberg, Trung Quốc đang chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong ngành than khi nước này giảm nhập khẩu và đẩy mạnh xuất khẩu nhờ nguồn cung trong nước dồi dào.

Cụ thể, lượng than xuất khẩu của Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm nay đã tăng 13% so với cùng kỳ năm trước, cho thấy xu hướng tận dụng nguồn tài nguyên sẵn có để đáp ứng nhu cầu quốc tế.
Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 5, Trung Quốc đã xuất khẩu tổng cộng 2,5 triệu tấn than, chủ yếu sang các thị trường lớn như Nhật Bản, Indonesia và Hàn Quốc.
Trong khi đó, sản lượng than nội địa đạt con số ấn tượng 5 tỷ tấn. Ngược lại, lượng than nhập khẩu lại giảm 8% so với cùng kỳ năm ngoái, phản ánh sự phụ thuộc ngày càng ít hơn vào nguồn than từ nước ngoài.
Sản lượng kỷ lục và nhu cầu nội địa yếu đi
Sự gia tăng sản lượng than trong nước lên mức cao kỷ lục, kết hợp với nhu cầu phát điện từ than giảm sút, đã khiến Trung Quốc không còn cấp thiết phải nhập khẩu than nhiệt như trước đây.
Xu hướng này bắt đầu rõ nét từ đầu năm 2024, sau khi lượng than nhập khẩu vượt mốc 500 triệu tấn. Để đảm bảo nguồn cung ổn định, chính phủ Trung Quốc đã yêu cầu các nhà máy điện tăng dự trữ than thêm 10%, một động thái nhằm củng cố an ninh năng lượng quốc gia.
Các yếu tố như giá than nội địa ở mức thấp, nhu cầu tiêu thụ không cao và lượng than tồn kho tại các cảng dồi dào đã khiến việc giảm nhập khẩu than không nằm ngoài dự đoán.
Từ đầu năm, các nhà phân tích đã nhận định rằng xu hướng này có thể kéo dài thêm vài tháng nữa, và thực tế đang chứng minh điều đó.
Dư cung có thể kéo dài đến cuối năm
Hiệp hội Than Trung Quốc dự báo sản lượng than trong năm 2025 sẽ tiếp tục tăng nhanh hơn mức tiêu thụ, báo hiệu tình trạng dư cung có khả năng duy trì đến cuối năm nay.
Điều này diễn ra bất chấp mùa hè – thời điểm nhu cầu năng lượng thường đạt đỉnh do sử dụng điều hòa và các thiết bị làm mát tăng cao.
Năng lượng tái tạo lên ngôi, nhưng than vẫn giữ vị trí quan trọng
Sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng gió và mặt trời tại Trung Quốc đang dần làm lu mờ nhu cầu phát điện từ than. Các nhà phân tích chỉ ra rằng sự gia tăng công suất từ các nguồn năng lượng tái tạo đã góp phần giảm sức hút của than nhiệt.
Tuy nhiên, dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc cho thấy sản lượng điện từ than trong năm qua vẫn lập kỷ lục mới, đạt 6,34 nghìn tỷ kilowatt-giờ. Con số này ghi nhận ngay cả khi các dự án lắp đặt điện gió và mặt trời liên tục phá vỡ kỷ lục của chính mình.
Dù vậy, tốc độ tăng trưởng của phát điện nhiệt trong năm vừa qua lại ở mức thấp nhất trong gần một thập kỷ, ngoại trừ giai đoạn 2020-2022 khi Trung Quốc áp dụng các biện pháp phong tỏa nghiêm ngặt để kiểm soát đại dịch.
Điều này cho thấy sự chuyển dịch dần dần trong cơ cấu năng lượng của quốc gia này, khi năng lượng tái tạo ngày càng chiếm ưu thế, nhưng than vẫn đóng vai trò không thể thay thế trong ngắn hạn.
Tình trạng dư cung than tại Trung Quốc không chỉ phản ánh sự tự chủ trong sản xuất năng lượng mà còn cho thấy những thay đổi lớn trong chiến lược năng lượng quốc gia.
Với sản lượng cao kỷ lục, nhu cầu nội địa suy yếu và sự vươn lên của năng lượng tái tạo, Trung Quốc đang định hình lại thị trường than toàn cầu, vừa giảm phụ thuộc vào nhập khẩu, vừa tăng cường xuất khẩu để tận dụng lợi thế sẵn có.