Trung Quốc trồng sầu riêng ở Hải Nam: Giấc mơ nội địa hóa trái cây ‘vua’
(CLO) Hơn 10.000 cây sầu riêng được trồng tại Hải Nam, Trung Quốc đẩy mạnh nội địa hóa để đáp ứng 85% nhu cầu tiêu thụ.
Trung Quốc hiện tiêu thụ khoảng 85% sản lượng sầu riêng toàn cầu mỗi năm, chủ yếu nhập khẩu từ các quốc gia Đông Nam Á.
Nhằm giảm sự phụ thuộc vào nguồn cung bên ngoài, những nỗ lực trồng loại trái cây được mệnh danh là “vua” này đang được triển khai mạnh mẽ tại Hải Nam, tỉnh cực nam mang khí hậu nhiệt đới của nước này.
Từ sáng sớm đến tận nửa đêm, anh Huang Qijun miệt mài chăm sóc 10.056 cây sầu riêng tại một vườn cây rộng gần 40 hecta ở Hải Nam. Điều đặc biệt là khu vườn rộng lớn này chủ yếu do chỉ một người quản lý, với sự hỗ trợ đắc lực từ công nghệ hiện đại.
Mỗi cây sầu riêng được gắn cảm biến để theo dõi nhiệt độ và độ ẩm. Khi cây cần nước, anh Huang sẽ nhận thông báo trực tiếp qua điện thoại thông minh. Chỉ với một thao tác đơn giản trên ứng dụng, hệ thống tưới nước tự động lập tức khởi động, đảm bảo cây luôn trong điều kiện tối ưu.
Nằm ở trung tâm ngành công nghiệp sầu riêng nội địa của Trung Quốc, những cây sầu riêng trong vườn của anh Huang đều dưới 5 năm tuổi. So với các trang trại lâu đời hàng thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ ở Đông Nam Á, đồn điền này còn rất non trẻ nhưng đầy tiềm năng.
Ông Du Baizhong, Tổng Giám đốc Công ty Nông nghiệp Hainan Youqi, chia sẻ: “Với sầu riêng Trung Quốc, chúng tôi chỉ có một hướng đi duy nhất, đó là tập trung sản xuất sản phẩm chất lượng cao”.
Ông Baizhong nhấn mạnh rằng Hải Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ Nhật Bản, quốc gia sở hữu diện tích đất hạn chế nhưng luôn đặt chất lượng nông sản lên hàng đầu.
Theo ông Du, bí quyết để tạo ra sầu riêng thượng hạng nằm ở việc để trái chín tự nhiên trên cây. Khi chín hoàn toàn, sầu riêng sẽ tự rụng, giữ được hương vị đậm đà nhất.
Nhờ không phải qua các thủ tục hải quan phức tạp, sầu riêng Hải Nam có thể đến tay người tiêu dùng trên khắp cả nước trong vòng 48 giờ bằng đường hàng không.
Tuy nhiên, ông lưu ý rằng hương vị đỉnh cao của trái cây chỉ duy trì trong 3-4 ngày sau thu hoạch, và chất lượng sẽ giảm rõ rệt nếu để lâu hơn.
Trong khi đó, phần lớn sầu riêng nhập khẩu từ Đông Nam Á, đặc biệt là Thái Lan, thường được thu hoạch khi mới chín khoảng 60-70%, sau đó làm chín nhân tạo bằng hóa chất. Dù cách làm này kéo dài thời gian bảo quản, nó lại ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng.
Ông Du giải thích rằng quá trình này khiến thịt sầu riêng có kết cấu không đồng đều và làm mùi hương trở nên nồng nặc hơn, khác xa mùi thơm tự nhiên vốn có. “Đó không phải mùi thật của sầu riêng, mà là sản phẩm phụ từ ethylene”, ông khẳng định.
Thách thức trong hành trình nội địa hóa
Trung Quốc hiện là thị trường tiêu thụ hơn 85% sản lượng sầu riêng toàn cầu mỗi năm.
Dù vậy, tại Hải Nam, lâu nay vẫn tồn tại quan niệm rằng vùng đất nhiệt đới duy nhất của nước này không phù hợp để trồng loại cây khó tính này, bất chấp vị trí địa lý có vĩ độ tương đồng với Đông Nam Á.
Những nỗ lực trồng trọt quy mô lớn trước đây đều gặp thất bại, dù một số cây do các hộ gia đình tự trồng trong sân nhà vẫn ra quả.
Nguyên nhân chính nằm ở ảnh hưởng của gió mùa, khiến thời tiết trên đảo biến đổi khó lường. Nhiệt độ và lượng mưa thay đổi thất thường, lúc nắng gắt, lúc giông bão, tạo ra môi trường không lý tưởng cho cây sầu riêng - vốn cần khí hậu ổn định để phát triển tốt nhất.
Đây là bài toán lớn mà ngành nông nghiệp Hải Nam cần giải quyết để hiện thực hóa giấc mơ tự chủ nguồn cung trái cây “vua”.