Trung Quốc và các nước Trung Á thống nhất tăng cường quan hệ hợp tác
(CLO) Ngày 17/6, tại Hội nghị thượng đỉnh Trung Quốc-Trung Á lần thứ hai diễn ra ở Astana, Kazakhstan, các nhà lãnh đạo từ Trung Quốc, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan đã thống nhất tăng cường kết nối giao thông và trao đổi song phương.
Theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào ngày 18/6, các bên cam kết cải thiện cơ sở hạ tầng đường bộ và đường sắt, đồng thời nghiên cứu mở thêm các chuyến bay trực tiếp giữa Trung Quốc và các nước Trung Á.
Trung Quốc cũng dự kiến đơn giản hóa thủ tục visa với năm quốc gia này, đồng thời xem xét khả năng mở các văn phòng lãnh sự để hỗ trợ giao lưu. Ngoài ra, Trung Quốc, cùng với Kazakhstan, Kyrgyzstan và Tajikistan, sẽ đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa các cơ sở cảng hiện có và đánh giá nhu cầu xây dựng các cảng mới, nhằm tăng cường hiệu quả vận chuyển hàng hóa.
Trong khuôn khổ hội nghị, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã ký một hiệp ước nhằm nâng cấp quan hệ với các quốc gia Trung Á, tập trung vào hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, năng lượng và cơ sở hạ tầng.
Hội nghị Thượng đỉnh Trung Quốc-Trung Á lần thứ hai là sự kiện tiếp nối hội nghị đầu tiên tại Tây An, Trung Quốc, vào tháng 5/2023. Hội nghị này nằm trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI), được Chủ tịch Tập Cận Bình đề xuất tại Kazakhstan vào năm 2013, nhằm thúc đẩy kết nối kinh tế và cơ sở hạ tầng giữa châu Á, châu Âu và châu Phi.
Một trong những dự án nổi bật là đường sắt Trung Quốc-Kyrgyzstan-Uzbekistan (CKU), dự kiến khởi công vào tháng 7/2025, giúp rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa và giảm sự phụ còn lại vào các tuyến đường qua Nga.
Theo số liệu từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc, thương mại giữa Trung Quốc và Trung Á đạt 674,15 tỷ nhân dân tệ (khoảng 94,8 tỷ USD) trong năm 2024, tăng 116% so với năm 2013. Các dự án như đường ống dẫn dầu thô Trung Quốc-Kazakhstan, đường ống khí đốt Trung Quốc-Trung Á và các tuyến đường cao tốc đã nâng cao khả năng kết nối khu vực.
Ngoài ra, các sáng kiến văn hóa, như tuyến tàu du lịch giữa Tây An và Almaty hay các chương trình miễn visa với Kazakhstan và Uzbekistan, cũng góp phần thúc đẩy giao lưu nhân dân.
Hội nghị diễn ra trong bối cảnh Trung Á trở thành tâm điểm cạnh tranh địa chính trị giữa các cường quốc. Hội nghị không chỉ tập trung vào kinh tế mà còn thảo luận các vấn đề an ninh, đặc biệt liên quan đến xung đột Israel-Iran, có thể ảnh hưởng đến các tuyến năng lượng toàn cầu.