Theo dõi báo trên:
Nhân sự kiện lịch sử này, PV Nhà báo & Công luận đã có cuộc trò chuyện cùng TS. Nguyễn Nhã - một nhà nghiên cứu nổi tiếng với những công trình nghiên cứu, và những hoạt động không biết mệt mỏi nhằm đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo quê hương.
Một buổi sáng đầu tháng tư, tôi gọi cho TS. Nguyễn Nhã ngỏ ý muốn viết bài về chân dung ông. Thật bất ngờ, người cầm máy có giọng nói nhỏ nhẹ nhưng ấm áp và đầy nội lực, khiến tôi không nghĩ đó là TS. Nguyễn Nhã - một người đã hơn 80 tuổi. Sau khi nghe tôi trình bày, ông đồng ý và ân cần gợi mở một vài vấn đề cần cho bài viết. Cách nói dung dị, giọng nói của ông khiến người nghe cảm nhận được một năng lượng tích cực, nội dung ông đưa ra rất cụ thể, khúc chiết.
TS. Nguyễn Nhã tại sự kiện ra mắt tập 3 tuyển tập “Việt Nam huyết lệ thi thư”.
TS. Nguyễn Nhã sinh năm 1939 tại Ninh Bình, ông được coi là một chuyên gia, một người đã dành cả cuộc đời để theo đuổi, nghiên cứu và đấu tranh bảo vệ chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Là một trí thức yêu nước, hồi trước năm 1975, ông rất tích cực tham gia các phong trào, hoạt động trong “Nhóm sinh viên Đại học Sư phạm Sài Gòn”. Năm 1966, ông là người sáng lập, làm chủ nhiệm kiêm chủ bút Tập san Sử - Địa, một ấn phẩm về khoa học xã hội uy tín nhất tại Sài Gòn.
Tình yêu quê hương, đất nước của ông càng thêm sâu sắc từ khi xảy ra sự kiện Hoàng Sa năm 1974. TS. Nguyễn Nhã nhớ lại, ngày mồng 3 Tết 1974, nghe trên đài phát thanh thông tin Hoàng Sa bị đánh chiếm, cảm giác lúc ấy là phẫn uất vô cùng. “Phải làm ngay một số đặc khảo về Hoàng Sa - Trường Sa” ý nghĩ hiện ngay trong ông khi đó. Ngay hôm sau, Nguyễn Nhã tập hợp nhóm anh em của Tập san Sử Địa, bàn việc xuất bản số đặc khảo. Mọi người đồng tình rất cao, ai nấy đều hăng hái vào cuộc.
Sau gần một năm chuẩn bị, Tập san đặc khảo về Hoàng Sa và Trường Sa đã hoàn thành (số 29, tháng 1-3/1975) dày 350 trang. “Ngày ra mắt cuốn sách, sau khi tôi đọc lời giới thiệu, tất cả những người tham gia buổi lễ rất xúc động, ai nấy đều rưng rưng nước mắt...”, ông kể. Cũng trong thời gian làm số đặc khảo này, TS. Nguyễn Nhã đã sưu tập được tài liệu rất quý là tấm An Nam Đại Quốc họa đồ, vốn lưu ở Nha Địa dư quốc gia Sài Gòn.
Sau năm 1975, TS. Nguyễn Nhã vẫn không ngừng tìm tòi nghiên cứu về Hoàng Sa - Trường Sa. Lặn lội theo dấu tích của những gì liên quan còn sót lại, ông đã đi qua nhiều vùng đất như: Quảng Ngãi, Quảng Nam, Khánh Hòa, Kiên Giang; ra đến tận đảo Lý Sơn, cù lao Ré… để tìm dấu vết khẳng định chủ quyền hai quần đảo của Việt Nam. Sự kiên trì của ông được bạn bè, đồng nghiệp nể phục. Họ cho rằng, phải có lòng yêu nước mãnh liệt, sự tâm huyết hiếm thấy và ý chí kiên định rất cao mới có thể làm được những điều này.
Từ những nghiên cứu của mình, ở tuổi 64, Nguyễn Nhã đã đúc kết thành luận án tiến sĩ “Quá trình xác lập chủ quyền của Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa’’. Luận án của ông đã được hội đồng khoa học đánh giá cao khi công trình không chỉ có tính thời sự mà còn là những chứng cứ lịch sử góp phần vào việc bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ quốc gia.
Những năm sau đó, mặc dù tuổi đã cao, TS. Nguyễn Nhã vẫn thường xuyên bay ra nước ngoài tham gia các hội thảo, tọa đàm hay thuyết trình về chủ quyền của Việt Nam tại Biển Đông. Ông còn lặn lội tới Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế của Hoa Kỳ, các Trung tâm nghiên cứu chiến lược của Bộ Quốc phòng Pháp, hay Viện Nghiên cứu chính trị kinh tế của Chính phủ Nhật ở Tokyo… để đưa ra những hồ sơ, tài liệu chứng minh chủ quyền của Việt Nam bằng tiếng Anh.
“Năm 2004, tôi bắt đầu qua Mỹ. Nhờ duyên may có hơn 14 ngàn học trò trong và ngoài nước mà tôi có dịp nói chuyện với sinh viên ở các trường đại học trên thế giới như Harvard, Temple ở Mỹ, tham dự nhiều hội thảo và thuyết trình ở những trung tâm ngoại giao chính trị của Mỹ, Pháp, Anh… để họ hiểu thêm chủ quyền của Việt Nam ở Biển Đông. Ở bất cứ đâu, tôi nói người ta cũng đều lắng nghe”, ông kể.
Vợ chồng TS. Nguyễn Nhã và gia đình người con nuôi.
Cho đến nay, TS. sử học Nguyễn Nhã đã có nhiều công trình nghiên cứu, xuất bản nhiều cuốn sách về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam. Khi Trung Quốc công bố “đường lưỡi bò” phi pháp, bản thân ông cũng có nhiều bài viết phản bác các luận điểm này.
Hơn 40 năm theo đuổi nghiên cứu lịch sử chủ quyền Hoàng Sa - Trường Sa, đối với TS. Nguyễn Nhã, phần lãnh thổ này đã là một phần máu thịt của mình. Ông luôn mong muốn phổ biến rộng rãi những nghiên cứu này đến người dân trong nước và bạn bè quốc tế, nhất là cho giới trẻ để mọi người ý thức hơn về nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Tổ quốc.
“Tôi đã từng đề nghị cần phải vinh danh những ai hy sinh trong sự nghiệp bảo vệ Hoàng Sa, Trường Sa. Bản thân tôi sẽ mãi mãi dõi theo Hoàng Sa. Hoàng Sa là một yết hầu, hệ trọng rất lớn đối với Việt Nam. Hoàng Sa giống như chất men khơi lên lòng yêu nước”, TS. Nguyễn Nhã xúc động nói.
Nổi tiếng với những công trình nghiên cứu về Hoàng Sa - Trường Sa, ít người biết TS. Nguyễn Nhã còn là một nhà giáo dục, một nhà văn hóa. Nhà riêng của TS. Nguyễn Nhã ở TP.HCM như một bảo tàng mini với cơ man nào là sách vở, tài liệu, có cả mô hình thu nhỏ cột mốc chủ quyền hay ghe bầu của Đội dân binh Hoàng Sa kiêm quản Bắc Hải năm xưa.
Thậm chí, ông còn dành một khoảnh chiếu với nhiều nhạc cụ để nếu muốn, khách có thể ngồi đàn hát những làn điệu âm nhạc dân tộc. Trong vườn, ông trưng bày những bức phù điêu tạc hình những người mà ông quý trọng như nhạc sĩ Văn Cao, GSTS Trần Văn Khê hay nhạc sĩ Phạm Duy…
“Tay phải của tôi thuận về giáo dục, tay trái về văn hóa. Người ta chỉ biết tôi với các vấn đề về Hoàng Sa - Trường Sa, tuy nhiên, đó chỉ là một hoạt động bên cạnh hoạt động khác”, ông nói.
TS. Nguyễn Nhã còn được biết đến là người sáng lập và quản lý Quỹ Văn hóa Giáo dục Hãn Nguyên Nguyễn Nhã. Cổng thông tin hannguyennguyennha.com là một “kho tư liệu quý hiếm về lịch sử văn hóa độc đáo của Việt Nam, hiện có hàng trăm tư liệu quý chưa công bố” như ông giới thiệu. Từ năm 2009 đến nay, TS. Nguyễn Nhã cũng là Trưởng Đề án Bếp Việt; chủ biên bộ sách Ẩm thực Việt Nam.
TS. Nguyễn Nhã (bên phải) tặng bản đồ An Nam Đại quốc họa đồ cho một số tộc họ ở Lý Sơn năm 2014.
TS. Nguyễn Nhã cho biết thêm, Quỹ hiện đang thúc đẩy năm chương trình “cùng nhau”, gồm: Quảng bá về chủ quyền biển đảo; Đưa ẩm thực Việt ra thế giới; Đem hát thơ (âm nhạc dân tộc) vào trường học, vận động giới trẻ tích cực giữ hồn văn hóa Việt; Cùng nhau khởi xướng chương trình Ngàn thanh niên thế kỷ XXI và Cùng nhau xây dựng chương trình bản sắc Việt trong giáo dục. “Quỹ Văn hóa Giáo dục Hãn Nguyên Nguyễn Nhã tôi chỉ là người khởi xướng, còn hoạt động chính là do các học trò, các bạn trẻ”, TS. Nguyễn Nhã chia sẻ.
Là người tâm huyết với mỗi việc mình làm, cho đến bây giờ, TS. Nguyễn Nhã vẫn bỏ tiền túi để làm các dự án về giáo dục và văn hóa, cũng như việc ông thường bỏ tiền riêng mua vé máy bay ra nước ngoài nói chuyện, thuyết trình hay tham dự các hội thảo, tọa đàm về Hoàng Sa - Trường Sa.
Đau đáu vì những vấn đề của đất nước, TS. Nguyễn Nhã cho biết, sau gần nửa thế kỷ đi vào học thuật và tham gia công tác nghiên cứu giảng dạy, nhất là nghiên cứu, phát huy truyền thống Việt Nam, hơn bao giờ hết, ông thấy cần cho giới trẻ Việt Nam nhận thức rõ giá trị quý giá của lịch sử văn hóa đáng tự hào của mình để nỗ lực góp phần xây dựng nội lực đất nước, từ đó bảo vệ được vũng chắc chủ quyền biển đảo.
“Tôi có người bạn đầu bếp người Nhật là Onuki Hiroo. Ông ấy đã có nhiều lần đến Việt Nam, nhưng hiện nay ông ấy cảm thấy thất vọng vì thấy giới trẻ Việt Nam cứ chăm chăm kiếm tiền mà không biết chính giá trị văn hóa lịch sử của đất nước mới sản sinh ra rất nhiều tiền. Tôi khởi xướng chương trình Ngàn thanh niên thế kỷ XXI với mong muốn mỗi người muốn giữ Trường Sa và lấy lại Hoàng Sa thì phải có cho mình một kế hoạch nhỏ, xây dựng đất nước giàu mạnh. Chỉ khi nào Việt Nam trở nên hùng cường mới không sợ và không phụ thuộc đến ai”, TS. Nguyễn Nhã đúc kết lại.
T.Toàn
Thích
(CLO) Tối ngày 21/11, đội tuyển futsal nữ Việt Nam đánh bại tuyển futsal nữ Thái Lan với tỉ số 2-1 để lên ngôi vô địch giải futsal nữ Đông Nam Á 2024.
(CLO) Chiều 21/11, tại trụ sở Quốc hội Campuchia ở thủ đô Phnom Penh, ngay sau lễ đón, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và Chủ tịch Quốc hội Campuchia Samdech Khuon Sudary đã dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao hai nước tiến hành hội đàm.
(CLO) Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia, chiều 21/11, tại trụ sở Quốc hội Campuchia ở thủ đô Phnom Penh, thay mặt Nhà nước Campuchia, Chủ tịch Quốc hội Samdech Khuon Sudary đã trao tặng Huân chương Công trạng hạng Đại Thập tự của Nhà nước Campuchia cho Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn.
(CLO) Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và bằng chứng lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển được xác lập phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982).
(CLO) Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đề nghị các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Hàn Quốc coi Việt Nam là điểm đến chiến lược cho xây dựng các trung tâm nghiên cứu và phát triển, ứng dụng công nghệ cao.
(CLO) Công an TX Việt Yên (Bắc Giang) đã điều tra làm rõ, khởi tố 01 bị can về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên”.
(CLO) Theo PGS.TS.BS Trịnh Thị Diệu Thường, trong bối cảnh y học hiện đại phát triển vượt bậc, xu hướng kết hợp giữa y học cổ truyền và y học hiện đại ngày càng được quan tâm, mở ra hướng đi mới trong việc nâng cao hiệu quả điều trị và giảm thiểu tác dụng phụ.
(CLO) Ngày 21/11, Tổ Công tác triển khai Đề án 06 của Chính phủ và Ban Chỉ đạo cải cách hành chính, chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị Giao ban thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm Đề án 06 của Chính phủ trên địa bàn Thành phố.
(CLO) Chiều 21/11, tại trụ sở Nghị viện Malaysia, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc hội kiến với Chủ tịch Hạ viện Malaysia Tan Sri Dato’ Johari Bin Abdul.
(CLO) Hồi 00h15' ngày 21/11/2024, tại vũ trường New MDM ở địa chỉ Lô 26D, phường Đông Khê, quận Ngô Quyền, thành phố Hải Phòng, phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy - Công an thành phố chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng Công an thành phố tiến hành kiểm tra vũ trường New MDM.
(CLO) Việt Nam và Mông Cổ cam kết đẩy mạnh hợp tác kinh tế, đặc biệt trong nông nghiệp với mục tiêu nâng kim ngạch song phương lên 500 triệu USD.
(CLO) Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn, ngày 22/11, Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An đêm có mưa vài nơi, ngày nắng. Khu vực từ Hà Tĩnh và Quảng Bình mưa rào, cục bộ có nơi mưa to. Khu vực từ Quảng Trị đến Bình Định có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to và dông. Các khu vực khác có mưa rào và dông.
(CLO) Ngày 21/11, Hội Nông dân tỉnh Lạng Sơn đã tổ chức hội nghị Chủ tịch UBND tỉnh đối thoại với nông dân năm 2024 với chủ đề “Khơi dậy khát vọng làm giàu để phát triển đất nước phồn vinh hạnh phúc, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”.
(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 20 năm khu Phố cổ Hà Nội đón nhận Bằng Di tích lịch sử Quốc gia, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức 20 hoạt động trưng bày, triển lãm và biểu diễn nghệ thuật đặc sắc để tôn vinh những giá trị di sản của mảnh đất Thăng Long xưa.
(CLO) Honda Vision, mẫu xe tay ga bán chạy nhất Việt Nam được làm mới ở thiết kế, gia tăng tiện ích trong khi giá bán giữ nguyên như phiên bản tiền nhiệm.
(CLO) Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký ban hành Chỉ thị số 12 về việc thực hiện các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường cuối năm 2024 và dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.
(CLO) Liên hoan Múa Châu Á năm 2024 diễn ra tại Hà Nội quy tụ 5 quốc gia Việt Nam, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản và Mông Cổ.
(CLO) Trưng bày “Câu chuyện từ những huy hiệu phản chiến” mang đến cho công chúng cái nhìn chân thực về “cuộc chiến” trong lòng nước Mỹ để phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam.
(CLO) Nhân dịp kỷ niệm 20 năm khu Phố cổ Hà Nội đón nhận Bằng Di tích lịch sử Quốc gia, Ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội tổ chức 20 hoạt động trưng bày, triển lãm và biểu diễn nghệ thuật đặc sắc để tôn vinh những giá trị di sản của mảnh đất Thăng Long xưa.
(CLO) Tỉnh Quảng Nam vừa thống nhất chủ trương tổ chức Festival mỳ Quảng trong năm 2025 để tăng cường thu hút du khách.
(CLO) Hai tượng sư tử đá thành Đồ Bàn (Bình Định) có niên đại cuối thế kỷ 11 đến đầu thế kỷ 12 làm bằng đá sa thạch, vừa được công nhận là bảo vật quốc gia.
(CLO) Chợ Bến Thành, Đền thờ Đức thánh Trần Hưng Đạo vừa được được công nhận Di tích kiến trúc nghệ thuật của Thành phố.
(NB&CL) Trong những năm qua, dù đã đạt một số kết quả nhưng phát triển công nghiệp văn hóa ở nước ta vẫn còn nhiều điểm nghẽn, rào cản cần tháo gỡ. Trong đó, vấn đề di sản phái sinh với những vướng mắc về bản quyền, về sở hữu trí tuệ cần được lưu tâm, giải quyết triệt để mới có thể khích lệ nguồn lực tham gia nghiên cứu, sáng tạo, phát triển văn hóa truyền thống.
(CLO) Bức tranh Đế chế ánh sáng của danh họa René Magritte vừa được bán với giá hơn 121 triệu USD (3.075 tỷ đồng) tại cuộc đấu giá của Christie ở New York, phá vỡ kỷ lục đấu giá cho tác phẩm theo trường phái siêu thực.
(CLO) Tối 20/11, tại Nhà hát Phạm Thị Trân (TP Ninh Bình), Liên hoan Âm nhạc toàn quốc năm 2024 khép lại với một lễ bế mạc tràn đầy cảm xúc.
(CLO) Triển lãm thị giác "Tây Park - Ngàn" sẽ được tổ chức tại Không gian nghệ thuật Area 75 Art & Aution (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) vào ngày 26/11 tới. Sự kiện trưng bày 100 bức chân dung chủ yếu là phụ nữ vùng cao của 6 tỉnh Tây Bắc được nhiếp ảnh gia Nguyễn Thanh Tuấn chụp lại sau quá trình 10 năm đi và trải nghiệm thực tế.
