Tự kê khai thuế: Hướng tới sự minh bạch và phát triển bền vững cho hộ kinh doanh

Kê khai thuế – gỡ bỏ rào cản, thúc đẩy sự minh bạch

Hiện nay, hộ và cá nhân kinh doanh đang thực hiện nghĩa vụ thuế theo ba phương pháp: khoán, kê khai và từng lần phát sinh. Trong đó, phương pháp khoán là hình thức tính thuế dựa trên doanh thu ước tính do cơ quan thuế xác định, áp dụng cho các trường hợp không đủ điều kiện kê khai hoặc không phát sinh doanh thu thường xuyên.

Ngược lại, phương pháp kê khai thuế yêu cầu người nộp thuế tự xác định doanh thu thực tế phát sinh theo kỳ (tháng hoặc quý) để tính và nộp thuế. Phương pháp này đòi hỏi tính chủ động, trung thực và minh bạch, nhưng đồng thời tạo ra sự công bằng và sát thực tế hơn trong nghĩa vụ thuế.

Thuế khoán – mô hình đã bộc lộ nhiều bất cập

Trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển, phương thức quản lý thuế dựa trên cơ chế tự khai, tự nộp đang được khuyến khích triển khai rộng rãi. Chính sách thuế khoán dần bộc lộ những hạn chế như thiếu công bằng, tiềm ẩn nguy cơ thất thu ngân sách nhà nước, không thúc đẩy tính minh bạch và không còn phù hợp với xu thế chuyển đổi số, mô hình kinh doanh bài bản hiện nay.

Trên cơ sở đó, ngành Thuế đang từng bước triển khai Đề án hoàn thiện chính sách thuế đối với hộ kinh doanh, xóa bỏ hình thức thuế khoán theo tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Theo Cục trưởng Cục Thuế Mai Xuân Thành, việc xóa bỏ thuế khoán không chỉ là một bước chuyển về kỹ thuật quản lý, mà còn thể hiện quyết tâm của ngành Thuế trong hiện đại hóa, xây dựng môi trường thuế công bằng, minh bạch, tạo động lực thúc đẩy khu vực kinh tế cá thể phát triển chính quy và bền vững.

Việc ban hành các chính sách thuế rõ ràng, nhất quán, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin trong kê khai, nộp thuế, tra cứu nghĩa vụ thuế đang giúp tháo gỡ rào cản về thủ tục và tâm lý e ngại cho hộ kinh doanh. Mỗi bước cải cách của ngành Thuế đều hướng tới mục tiêu phục vụ người nộp thuế tốt hơn, tạo điều kiện để hộ kinh doanh chủ động tuân thủ, tự giác kê khai và yên tâm mở rộng hoạt động.

Hoàn thiện chính sách – hướng tới thay thế hoàn toàn thuế khoán

Theo đại diện Ban Nghiệp vụ thuế (Cục Thuế), Đề án cải cách chính sách thuế lần này tập trung vào 5 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm thay thế hoàn toàn phương pháp khoán bằng cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế theo doanh thu thực tế: Rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến hộ kinh doanh. Xây dựng phương pháp quản lý thuế hiện đại, thay thế thuế khoán bằng hình thức tự khai, tự nộp. Tăng cường ứng dụng công nghệ số, hóa đơn điện tử và phát triển nền tảng số dùng chung. Hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi mô hình phù hợp, phát triển bài bản.Nâng cao năng lực tổ chức thực hiện của cơ quan thuế, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương.

Cục trưởng Mai Xuân Thành cho biết, ngành Thuế sẽ không chỉ làm nhiệm vụ giám sát mà còn đồng hành, hỗ trợ hộ kinh doanh trong quá trình chuyển đổi. Tất cả chính sách cải cách phải xuất phát từ lợi ích của người nộp thuế, góp phần tạo động lực phát triển kinh tế tư nhân, tăng thu ngân sách và lan tỏa tinh thần tuân thủ pháp luật trong toàn xã hội.

“Ngành Thuế luôn đồng hành, hỗ trợ hộ kinh doanh để từng bước khuyến khích chuyển đổi thành doanh nghiệp vừa và nhỏ nhằm tiếp cận đầy đủ các chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Việc khai thuế, nộp thuế điện tử, bỏ hình thức thuế khoán chính là nền tảng minh bạch giúp hộ kinh doanh phát triển lớn mạnh, từng bước hội nhập sâu hơn vào chuỗi cung ứng và nền kinh tế số", Cục trưởng Mai Xuân Thành nhấn mạnh,