Từ năm 2027, bác sĩ mới tốt nghiệp phải thi đánh giá năng lực trước khi được hành nghề
(CLO) Từ ngày 1/1/2027, bác sĩ đa khoa mới tốt nghiệp tại Việt Nam sẽ bắt buộc phải vượt qua kỳ thi đánh giá năng lực hành nghề do Hội đồng Y khoa Quốc gia tổ chức mới đủ điều kiện được cấp giấy phép hành nghề khám, chữa bệnh.
Đây là một quy định đột phá trong Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi, thể hiện bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa và nâng cao chất lượng đội ngũ y tế.
Theo lộ trình của Bộ Y tế, bác sĩ là chức danh đầu tiên áp dụng quy định này từ năm 2027. Tiếp đến, từ ngày 1/1/2028, các chức danh y sĩ, điều dưỡng, hộ sinh cũng sẽ phải trải qua kỳ kiểm tra năng lực tương tự. Các chức danh kỹ thuật y, dinh dưỡng lâm sàng, cấp cứu viên ngoại viện và tâm lý lâm sàng sẽ được áp dụng quy định này từ ngày 1/1/2029. Như vậy, toàn bộ các chức danh hành nghề y tế tại Việt Nam sẽ phải tham gia kỳ thi đánh giá năng lực trước khi hành nghề.
Việc tổ chức kỳ thi quốc gia đánh giá năng lực hành nghề y được xem là bước tiến bắt buộc, nhằm tiệm cận với chuẩn mực khu vực và quốc tế. Nhiều quốc gia trong khu vực ASEAN như Singapore, Thái Lan, Campuchia, Lào… đã áp dụng hình thức này từ nhiều năm nay. Trong khi đó, việc Việt Nam chưa có kỳ thi đánh giá năng lực khiến việc công nhận văn bằng y tế giữa các quốc gia gặp khó khăn, đồng thời hạn chế khả năng hành nghề quốc tế của đội ngũ bác sĩ Việt.
Hội đồng Y khoa Quốc gia là cơ quan chủ trì tổ chức kỳ thi đã chính thức được thành lập với 37 thành viên, gồm Chủ tịch là Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn, 3 Phó Chủ tịch và 33 ủy viên là các chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực y tế, giáo dục, kiểm định chất lượng. Hội đồng có nhiệm vụ xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hoá, tổ chức thi theo hình thức số hóa hiện đại nhằm đảm bảo tính công bằng, minh bạch và chính xác.
Theo GS.TS Nguyễn Viết Tiến, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Y khoa Quốc gia, các kỳ thi sẽ được tổ chức tập trung, sử dụng công nghệ kỹ thuật số với đề thi cá nhân hóa cho từng thí sinh, ngăn chặn tình trạng sao chép, gian lận. Ngoài kiến thức chuyên ngành, bài thi sẽ đánh giá cả kỹ năng thực hành, tư duy lâm sàng, quản lý, đạo đức nghề nghiệp và năng lực nghiên cứu – đào tạo, phù hợp với yêu cầu toàn diện của bác sĩ thế kỷ 21.
Điểm đặc biệt của kỳ thi này là không chỉ đánh giá cá nhân thí sinh, mà còn phản ánh chất lượng đào tạo của từng cơ sở giáo dục. Những trường có tỷ lệ sinh viên không vượt qua kỳ đánh giá năng lực cao sẽ bị kiểm tra, rà soát lại chương trình và chất lượng đào tạo, từ đó đưa ra giải pháp cải tiến phù hợp.
Theo Bộ Y tế, hiện cả nước có 214 cơ sở đào tạo nhân lực y tế, trong đó có 66 trường đại học, với khoảng 12.000 bác sĩ tốt nghiệp mỗi năm. Tuy nhiên, việc chưa có một “hàng rào kỹ thuật” chuẩn mực về năng lực hành nghề khiến chất lượng đầu ra vẫn còn chưa đồng đều, nhất là trong bối cảnh nhiều trường mở ngành đào tạo y nhưng thiếu đội ngũ giảng viên thực hành, bệnh viện thực tập không đủ quy mô…
Việc tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực hành nghề được kỳ vọng sẽ là “bộ lọc” hiệu quả, không chỉ siết chặt đầu vào đội ngũ bác sĩ, mà còn tạo động lực nâng cao chất lượng đào tạo trong toàn hệ thống, hướng tới xây dựng nền y tế an toàn, chuyên nghiệp và hội nhập quốc tế. Đây là bước tiến quan trọng, thể hiện quyết tâm cải cách toàn diện ngành y tế của Việt Nam trong giai đoạn mới.