(NB&CL) Câu hỏi “Đào tạo các ngành đặc thù: Cần kinh nghiệm hay học vị cao, lý thuyết hay thực hành?” một lần nữa lại “nóng” lên khi trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội đưa ra đề xuất, giảng viên có danh hiệu NSƯT được tính học hàm tương đương thạc sĩ; giảng viên có danh hiệu NSND tương đương tiến sĩ.
Không thể quy đổi được
Đó là khẳng định được đưa ra trong phản hồi ngay lập tức sau đó từ Bộ GD-ĐT. TS. Phạm Như Nghệ - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, tiêu chí đào tạo trình độ Thạc sĩ, Tiến sĩ so với tiêu chí đánh giá Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ sĩ Nhân dân khác nhau hoàn toàn, không thể quy đổi được.
Nghệ sĩ Nhân dân là danh hiệu được trao tặng cho những diễn viên, ca sĩ, nhạc sĩ... có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển nghệ thuật và xã hội. Còn Tiến sĩ là bằng cấp được các trường đại học cấp sau khi nghiên cứu sinh hoàn thành chương trình học, nghiên cứu trong thời gian dài mới đạt được. Cũng theo ông Nghệ, hiện trong Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học đều chưa có quy định về quy đổi tương đương giữa trình độ Tiến sĩ và Nghệ sĩ Nhân dân. Do vậy, đề xuất đó không thể xảy ra. “Nếu Nghệ sĩ Nhân dân được công nhận tương đương trình độ Tiến sĩ thì Tiến sĩ cũng sẽ được công nhận tương đương Nghệ sĩ Nhân dân. Chắc chắn là không thể được”, ông Nghệ nói.
Về phần trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Đình Thi - Hiệu trưởng nhà trường cho hay, đề xuất này xuất phát từ thực tế trong việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh của trường. Quy định của Bộ GD&ĐT mỗi ngành học phải có ít nhất 5 tiến sĩ, trong khi nhóm ngành nghệ thuật lại đặc thù, rất khó đáp ứng. Do vậy, Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội đề xuất công nhận tương đương không phải để giảng viên hưởng chế độ hay đào tạo sau Đại học mà chỉ để có cơ sở xác định chỉ tiêu tuyển sinh hằng năm và mở ngành đào tạo. Việc này hoàn toàn không có ý định hạ thấp học vị Tiến sĩ và không đánh đồng học vị Tiến sĩ với danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Theo ông Thi, số giảng viên cơ hữu ở các trường văn hóa nghệ thuật hiện rất ít, do cắt giảm biên chế. Các trường phải mở rộng mời giảng viên thỉnh giảng ở bên ngoài. Bên cạnh đó, theo ông Thi, việc Nghệ sĩ Nhân dân tham gia giảng dạy trong lĩnh vực nghệ thuật nói chung và Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội nói riêng là cần thiết. Họ là những người nhiều kinh nghiệm thực tiễn để hướng dẫn cho sinh viên làm nghề.
Hiệu trưởng trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội cũng cho biết đề xuất này không mới, đã được đưa ra từ hơn một năm nay, khi nhà trường và Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch xây dựng dự thảo nghị định quy định về công tác đào tạo chuyên sâu đặc thù, để áp dụng cho những khối văn hóa nghệ thuật nói chung, trong đó có Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội. Tuy nhiên nghị định đó chưa được phê duyệt.
Nhiều nút thắt trong đào tạo cần được tháo gỡ
Đề xuất của trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Hà Nội đang tạo nên làn sóng tranh cãi, bàn luận sôi nổi. Nhiều ý kiến thậm chí còn cho rằng quá lạ lùng, tuy nhiên, nhiều ý kiến lại cho rằng chính từ sự việc đầy tranh cãi này lại một lần nữa hé lộ những nút thắt cần được nhanh chóng tháo gỡ trong công tác đào tạo tại một số trường mang tính đặc thù các trường đào tạo nghệ thuật, vận động viên… trong đó nút thắt lớn nhất chính quy định liên quan tới học hàm học vị trên đầu giảng viên, việc “mỗi ngành học phải có ít nhất 5 Tiến sĩ” - như chia sẻ của ông Nguyễn Đình Thi.
Bộ GĐ&ĐT đã ban hành Thông tư 02/2022/TT-BGDĐT quy định điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành đào tạo, đình chỉ hoạt động của ngành đào tạo trình độ Cử nhân, Thạc sĩ, Tiến sĩ và Thông tư 03/2022/TT-BGDĐT quy định về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh Đại học, Cao học, Nghiên cứu sinh và chỉ tiêu tuyển sinh Cao đẳng ngành Giáo dục mầm non.
Theo đó, Điều 3 của Thông tư 02 đã quy định: “Giảng viên có danh hiệu là Nghệ sĩ Nhân dân, hoặc Nghệ nhân Nhân dân, hoặc Nhà giáo Nhân dân do Nhà nước trao tặng, đồng thời có bằng Thạc sĩ phù hợp với ngành đào tạo dự kiến mở có thể thay cho giảng viên có bằng Tiến sĩ và không phải là giảng viên chủ trì xây dựng, tổ chức thực hiện giảng dạy chương trình đào tạo (đối với mở ngành đào tạo trình độ đại học); hoặc đồng thời có bằng Tiến sĩ ngành phù hợp với ngành đào tạo dự kiến mở có thể thay cho giảng viên có chức danh Phó Giáo sư và không phải là giảng viên chủ trì xây dựng, tổ chức thực hiện giảng dạy chương trình đào tạo”.
Điều 5 của Thông tư 03 quy định giảng viên đào tạo đặc thù thuộc lĩnh vực nghệ thuật: a) Giảng viên trợ giảng là Nghệ sĩ Ưu tú, Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ nhân Ưu tú, Nghệ nhân Nhân dân, Nhà giáo Ưu tú, Nhà giáo Nhân dân, đồng thời có bằng tốt nghiệp trình độ đại học cùng ngành hoặc cùng nhóm ngành với ngành tham gia đào tạo được tính hệ số để xác định chỉ tiêu tương ứng hệ số tính chỉ tiêu của giảng viên có trình độ thạc sĩ…; b) Giảng viên là Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ nhân Nhân dân, Nhà giáo Nhân dân được Nhà nước công nhận, trao tặng, đồng thời có bằng tốt nghiệp trình độ Thạc sĩ cùng ngành hoặc cùng nhóm ngành với ngành tham gia đào tạo được tính hệ số để xác định chỉ tiêu tương ứng hệ số tính chỉ tiêu của giảng viên có trình độ Tiến sĩ, được tính để xác định chỉ tiêu tương ứng với giảng viên có trình độ Tiến sĩ...
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, trong bối cảnh đội ngũ cán bộ giảng dạy nghệ thuật hiện nay ngày càng thiếu thì quy định trên nhiều năm qua vẫn là bài toán nan giải đối với các khối trường nghệ thuật. Vấn đề này đã từng nóng hồi năm 2024 trước việc nhiều ngành học ở các cơ sở đào tạo nghệ thuật đã phải dừng tuyển sinh do không đáp ứng được các điều kiện về đội ngũ.
Cũng trong năm 2014, sau khi cho phép một số ngành được tuyển sinh trở lại, Bộ Giáo dục và Đào tạo đồng ý áp dụng một số biện pháp đặc thù, không hạ thấp tiêu chuẩn điều kiện về đội ngũ. Cụ thể, các biện pháp có tính đặc thù khi xem xét là tính giảng viên cơ hữu đối với giảng viên có trình độ thạc sỹ, tiến sỹ, phó giáo sư đã nghỉ hưu (ký hợp đồng dài hạn với một trường duy nhất). Các thạc sỹ, tiến sỹ, phó giáo sư, giáo sư đang làm việc tại các cơ quan chuyên môn khác có hợp đồng làm giảng viên tại trường (ký với một trường duy nhất), tỷ lệ được tính tối đa bằng 50% giảng viên cơ hữu, tuỳ theo thời gian cho phép tham gia giảng dạy của thủ trưởng cơ quan đang làm việc. Các giảng viên có chuyên môn gần với ngành đào tạo và phải có ít nhất 2 công trình nghiên cứu thuộc ngành đào tạo (chỉ được tính là giảng viên cơ hữu trong một ngành đào tạo). Tuy nhiên, các điều kiện đặc thù này chỉ áp dụng trong thời gian quá độ (đến năm 2017). Sau thời gian quá độ, nếu không đáp ứng được điều kiện chung vẫn bị xử lý dừng tuyển sinh theo đúng quy định.
Trở lại câu chuyện từ đề xuất của trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội. “Đề xuất này cũng là tín hiệu báo động về đội ngũ giảng viên Tiến sĩ cho các ngành nghệ thuật và cần có những giải pháp phù hợp hơn để lĩnh vực này cập nhật hơn với mặt bằng chung, đáp ứng với sự phát triển đất nước và tầm quan trọng của nghệ thuật”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhận định.
Vậy, thế nào là một giải pháp phù hợp? Vấn đề này theo nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu và các nghệ sĩ thì rõ ràng phải bắt đầu từ cơ sở là tính đặc thù của nghệ thuật cũng như đào tạo nghệ thuật. Thực tế cho thấy, nghệ thuật là một ngành đặc thù chú trọng nhiều đến năng lực sáng tạo thực tiễn, cái danh, cái tài của một người nghệ sĩ cũng thường được khẳng định qua các tác phẩm, vai diễn mà họ sáng tạo, thể hiện vì thế phần lớn sinh viên các trường nghệ thuật sau khi ra trường đều lao vào hoạt động sáng tạo nghề nghiệp, rất ít người ở lại trường học lên thạc sĩ hay tiến sĩ, nhất là khi chế độ đãi ngộ dành cho giảng viên hiện nay còn chưa thỏa đáng. Quá chú trọng bằng cấp hơn thực lực liệu có thỏa đáng hay không nhất là đó lại là những lĩnh vực đòi hỏi phần lớn ở sự sáng tạo, thực tế hoạt động như lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn?
Câu hỏi này có lẽ xin được nhường lại cho những người làm luật. Và chia sẻ của NSND Lan Hương, người vẫn được được trường Sân khấu - Điện ảnh mời giảng dạy có lẽ là một chia sẻ đáng để những người có trách nhiệm lưu tâm. “Cũng phải khẳng định, giới nghệ sĩ chưa bao giờ nghĩ cần phải tính Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú tương đương với Tiến sĩ, Thạc sĩ. Bởi hai khái niệm này khác biệt nhau. Một bên là danh hiệu thể hiện sự gắn bó, cống hiến của người tham gia nghệ thuật biểu diễn; một bên là học vị được công nhận khi hoàn thành quá trình học tập và nghiên cứu theo quy định. Dẫu vậy, cũng cần phải giúp các trường tháo gỡ những nút thắt và cái khó trong việc quy hoạch cán bộ, giảng viên tham gia đào tạo các ngành nghề đặc thù trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật hiện nay”.
(CLO) Chiều ngày 22/11, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức Hội nghị phổ biến chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về Hội và nâng cao chất lượng tham mưu trong công tác văn phòng của Hội Nhà báo khu vực phía Bắc.
(CLO) Hàng trăm tài liệu, cổ vật có niên đại cách ngày nay hơn 2.000 năm, phản ánh sự hình thành và phát triển của nền văn hóa Đông Sơn trên đất Vĩnh Phúc.
(CLO) Ngày 22/11, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có Quyết định xử phạt Công ty cổ phần chứng khoán SmartInvest gần 1,4 tỷ đồng vì hàng loạt vi phạm.
(CLO) Bất chấp những thách thức từ cuộc chiến tranh xâm lược của Nga, kinh tế Ukraine đã tăng trưởng 4.2% trong 10 tháng đầu năm 2024 so với cùng kỳ năm ngoái, theo thông báo của Bộ Kinh tế Ukraine vào ngày 18 tháng 11.
(CLO) Triều Tiên và Nga vừa ký kết một thỏa thuận mới nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế sau các cuộc hội đàm tại Bình Nhưỡng trong tuần này, theo Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên (KCNA).
(CLO) Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa phối hợp với Bệnh viện Tâm thần Trung ương 1 thực hiện điều tra, phỏng vấn sâu người dân vùng lũ lịch sử gây chết và mất tích nhiều người ở xã Phúc Khánh.
(CLO) Trong những tuần gần đây, các hãng sản xuất ô tô lớn trên thế giới đã liên tiếp công bố kế hoạch cắt giảm nhân sự và đóng cửa nhà máy khi họ chật vật tìm kiếm lợi nhuận từ các dòng xe điện (EV) và đối mặt với làn sóng cạnh tranh từ những sản phẩm giá rẻ hơn.
(CLO) Chính quyền Tổng thống Joe Biden vừa thông báo với Quốc hội kế hoạch xóa 4,65 tỷ USD khoản nợ mà Ukraine đang gánh chịu, theo một bức thư do Bloomberg News thu thập được.
(CLO) Ngày 22/11, Toà án nhân dân tỉnh Hà Tĩnh mở phiên toà sơ thẩm xét xử các bị cáo: Xeng và Sisavanh Yongyaerlor (cùng SN 1988, trú huyện Khăm Cợt, tỉnh Bolikhămxay, Lào) về tội “Vận chuyển trái phép chất ma túy”.
(CLO) Ngày 22/11, tại Nhà Thái Học thuộc Văn Miếu - Quốc Tử Giám (Hà Nội) đã diễn ra Vòng Chung kết Giải thưởng Hành động vì Cộng đồng - Human Act Prize 2024 với chủ đề “Cộng đồng kiến tạo”.
(CLO) Ngày 22/11, Hội môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đã công bố Bộ Quy tắc đạo đức, ứng xử nghề nghiệp mới nhằm nâng cao uy tín, chất lượng và trách nhiệm của môi giới.
(CLO) Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành Quyết định số 6068/QĐ-UBND ngày 22/11/2024 về việc công bố tình huống khẩn cấp các sạt lở trên các tuyến đê hữu Bùi, Bùi 2, Gò Khoăm, sạt lở bờ sông Bùi trên địa bàn huyện Chương Mỹ.
(CLO) Tỉnh Lai Châu cam kết tạo mọi thuận lợi để hỗ trợ các doanh nghiệp khai thác du lịch với mục tiêu "doanh nghiệp phát tài - Lai Châu phát triển''.
(CLO) Ngày 22/11, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Trọng Đông và lãnh đạo các sở, ngành thành phố đi kiểm tra tiến độ thi công và thực hiện Dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá.
(NB&CL) Với tổng chiều dài chính tuyến dự kiến khoảng 1.541km, tổng mức đầu tư khoảng 33 tỷ USD sở hữu quy mô chưa từng có tại Việt Nam, dự án Đường sắt tốc độ cao (ĐSTĐC) trên trục Bắc – Nam được chính các doanh nghiệp Việt thừa nhận là “cơ hội trăm năm”. Tuy nhiên, để chớp được cơ hội này, lại là thách thức đòi hỏi doanh nghiệp Việt cần phải rất bền gan vững chí để vượt qua.
(NB&CL) Với nhiều cố gắng luật hóa các quy định cơ bản về nhà giáo, dự án Luật Nhà giáo dự kiến trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 này, đang nhận được sự quan tâm rất lớn từ dư luận, được kỳ vọng sẽ khắc phục được những bất cập và kiến tạo hành lang pháp lý đột phá để phát triển đội ngũ nhà giáo trong thời gian tới. Theo các chuyên gia, nhà khoa học, nếu Luật Nhà giáo có chất lượng tốt, tính khả thi cao sẽ là động lực lớn để đưa sự nghiệp giáo dục Việt Nam lên tầm cao mới.
(NB&CL) Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đang được các Đại biểu quan tâm bàn thảo trong chương trình Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Việc cơ quan quản lý đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo đem đến nhiều kỳ vọng, nhất là khi không ít quy định nhằm ngăn chặn quảng cáo sai sự thật trên không gian mạng đã được đề xuất. Trong đó, dư luận đặc biệt quan tâm tới 2 nội dung quy định về: quảng cáo trên không gian mạng; quyền cũng như nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo. Tuy nhiên, không ít ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật (sửa đổi) còn một số quy định chưa thể giải quyết được thực tế vi phạm phát sinh hiện nay của hoạt động quảng cáo trên không gian mạng.
(NB&CL) Giai đoạn 2015-2021, biên chế trong đơn vị sự nghiệp công lập giảm hơn 236.000 người. Kết quả tinh giản biên chế tuy đạt mục tiêu song chưa thực sự hiệu quả. Việc tinh giản biên chế còn mang tính cơ học. Các chuyên gia cho rằng, sắp xếp, tinh giản bộ máy có vai trò quan trọng trong việc giảm sự tốn kém về tiền lương và tạo ra một hệ thống trả lương hiệu quả. Tranh luận tại nghị trường, nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng khó khăn về nguồn nhân lực hiện nay là hết sức to lớn, nên đột phá chính từ khâu này thì mới có thể gỡ được những điểm nghẽn đang cản trở sự phát triển của đất nước.
(NB&CL) Theo Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), Việt Nam là một trong các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới. Cho dù già hóa dân số là hệ quả tất yếu của việc mức sinh ngày càng thấp, tuổi thọ ngày càng cao, tuy nhiên, nếu không có ngay những chính sách thích ứng hiệu quả mang tầm quốc gia, thì những hệ luỵ của việc già hoá dân số là không thể lường hết được. Trên Diễn đàn Kỳ họp Quốc hội thứ 8, khoá XV vừa qua, đã có ý kiến về việc từ năm 2025 phải xây dựng khung chính sách quốc gia về phòng, chống già hóa dân số và điều chỉnh tỷ suất sinh thay thế, xem đây là vấn đề mang tính chất chiến lược.
(NB&CL) Temu là nền tảng bán lẻ trực tuyến xuyên biên giới của PDD Holdings (Trung Quốc), tập đoàn sở hữu trang thương mại điện tử Pinduoduo chuyên hàng giá rẻ. Nền tảng này ra mắt lần đầu tại Mỹ vào tháng 9/2022 và hiện bán hàng trực tiếp đến 82 quốc gia, vùng lãnh thổ. Nhiều đại biểu Quốc hội lo ngại tình trạng hàng hóa giá rẻ trên các sàn thương mại điện tử quốc tế như Temu sẽ tràn vào Việt Nam, gây ra tác động tiêu cực cho thị trường hàng hóa và ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp sản xuất trong nước. Cơn lốc Temu đang phơi bày rõ thế khó trập trùng của hàng Việt, nhưng đây cũng là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại và tìm ra hướng đi mới cho sản xuất nội địa.
(NB&CL) Các cơ quan báo chí hiện nay đang phải đối diện với việc sụt giảm doanh thu mạnh mẽ, trong bối cảnh các nền tảng mạng xã hội đã lấy đi phần lớn doanh thu quảng cáo. Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) chính thức được trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 này. Hiện nay nhiều ý kiến đưa ra đề xuất nên giảm thuế thu nhập doanh nghiệp cho báo chí.
(NB&CL) Trong bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, nền nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước nhiều cơ hội để nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững sản phẩm nông sản. Theo các chuyên gia, doanh nghiệp phải hợp tác để sản xuất quy mô lớn, đồng bộ và có sự liên kết từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu thụ giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp. Việc liên kết chặt chẽ giữa các tác nhân trong chuỗi giá trị nông sản từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả và đảm bảo tính bền vững.
(NB&CL) Chuyển đổi số từ lâu đã được xem là chìa khoá mở ra cơ hội xây dựng mô hình nông nghiệp thông minh, bền vững và hiệu quả hơn, đảm bảo vị thế của nông nghiệp Việt Nam trên bản đồ thế giới. Trong đó, số hoá việc sản xuất lúa gạo là hướng đi cần được tăng tốc, đẩy mạnh, để chiếm lĩnh xa lộ nông nghiệp toàn cầu. Như nhắc nhở mới đây của Thủ tướng Phạm Minh Chính: “Phải thổi hồn vào cây lúa bằng công nghệ số, bằng phát triển xanh, bằng kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, bằng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo”.
(NB&CL) Sau 20 năm kể từ khi có Ngày Doanh nhân Việt Nam, cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã có sự phát triển mạnh mẽ; số doanh nghiệp thành lập mới không ngừng gia tăng, là một điểm sáng của nền kinh tế, phản ánh nhu cầu và nỗ lực phát triển trong bối cảnh đất nước còn đối diện rất nhiều khó khăn, thách thức. Kinh tế tư nhân ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong công cuộc phát triển kinh tế đất nước, góp phần nâng tầm vị thế đất nước bằng những “cuộc chơi” đẳng cấp quốc tế.