Tuần lễ đầy hy vọng tại Đông Á: Từ Công ước Hà Nội, Hội nghị Cấp cao ASEAN đến APEC 2025

Chỉ trong khoảng thời gian kéo dài khoảng một tuần từ 25/10 đến 1/11, khu vực Đông Á đã chứng kiến một loạt dấu mốc có sức lan tỏa toàn cầu: Lễ mở ký Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng tại Hà Nội, Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 ở Malaysia và Tuần lễ cấp cao APEC 2025 tại Hàn Quốc (26/10 - 1/11), nơi kỳ vọng sẽ tạo ra bước ngoặt hóa giải cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung.

Hàng loạt hành động hợp tác và hòa bình

Như đã biết vào ngày 25 và 26/10, Công ước Liên hợp quốc về chống tội phạm mạng đã được ký tại Hà Nội với sự góp mặt của hơn 100 quốc gia cùng 100 tổ chức quốc tế. Đây không chỉ là văn bản pháp lý đầu tiên trên thế giới chống lại tội phạm trong không gian số, mà còn là minh chứng rằng niềm tin và đồng thuận toàn cầu vẫn có thể được kiến tạo, ngay cả trong lĩnh vực vốn đầy nhạy cảm và mâu thuẫn lợi ích như an ninh mạng.

Đáng chú ý, 72 quốc gia đã ký tham gia ngay trong ngày đầu tiên - một con số ấn tượng trong bối cảnh chủ nghĩa đơn phương và cạnh tranh công nghệ đang gia tăng. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres gọi đây là “một cột mốc của chủ nghĩa đa phương”.

Trong khi đó, trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 tại Malaysia, hai nước láng giềng Campuchia và Thái Lan đã chính thức đặt bút ký vào Tuyên bố hòa bình, chấm dứt nhiều năm căng thẳng biên giới. Sự kiện này không chỉ khép lại một chương xung đột khu vực, mà còn gửi đi thông điệp biểu tượng của tinh thần đoàn kết Đông Nam Á: nơi các quốc gia, dù nhỏ hay lớn, đều có tiếng nói trong việc định hình hòa bình khu vực.

Ngoài ra, một loạt các thỏa thuận hợp tác song phương và đa phương đã được ký kết chỉ trong vòng 3 ngày tại Hội nghị. Trước hết, phải kể tới việc kết nạp Timor-Leste là thành viên chính thức thứ 11 của ASEAN - sự kiện được kỳ vọng sẽ tiếp tục tạo động lực mới cho tiến trình phát triển trong khu vực Đông Nam Á.

Cũng tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 2025, nhân dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ đối thoại, các nhà lãnh đạo đã công bố thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ASEAN - New Zealand và nâng cấp Nghị định thư Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc 3.0 (ACFTA 3.0), nhằm tạo nền tảng thúc đẩy liên kết kinh tế, thương mại, đầu tư chất lượng cao khu vực.

Những giá trị cần trân trọng và giữ gìn

Vai trò hình mẫu của chủ nghĩa đa phương và sự đồng thuận quốc tế của Đông Á được kỳ vọng sẽ còn trở nên nổi bật hơn trong Tuần lễ Cấp cao APEC đang diễn ra ở Hàn Quốc, với sự tham dự của các nhà lãnh đạo đến từ 21 nền kinh tế APEC, cùng hàng trăm quan chức cấp cao từ các quốc gia khác. Chủ đề “Xây dựng một Ngày mai Bền vững: Kết nối, Đổi mới, Thịnh vượng” đã cho thấy ngay tinh thần đa phương và hợp tác quốc tế tại Hội nghị.

Trọng tâm của Hội nghị không chỉ nằm ở tăng trưởng xanh hay chuyển đổi số, mà còn ở hy vọng hóa giải căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, cuộc đối đầu đã khiến kinh tế toàn cầu chao đảo những tháng gần đây khi hai bên liên tục có những biện pháp bảo hộ thương mại với nhau. Giới quan sát cho rằng nếu cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (dự kiến vào ngày 30/10) diễn ra suôn sẻ, APEC 2025 có thể sẽ tạo ra bước ngoặt lịch sử.

Vấn đề Bán đảo Triều Tiên cũng sẽ nằm trong chương trình nghị sự của APEC 2025. Và những diễn biến trước thềm Hội nghị cho thấy, các bên đều rất mong muốn làm hạ nhiệt điểm nóng nhất trong khu vực này. Theo đó, Bộ trưởng Thống nhất Hàn Quốc, Chung Dong‑young, đã kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong Un “không bỏ lỡ cơ hội” bên lề APEC để mở đàm phán về hòa bình trên Bán đảo Triều Tiên.

Những thỏa thuận hòa bình, các công ước quốc tế và hiệp định đa phương đã đạt được trong tuần qua đã phản ánh rằng Đông Á nói chung, Đông Nam Á nói riêng đang là hình mẫu của chủ nghĩa đa phương thực chất và sự đồng thuận quốc tế. Đó là điều mà các quốc gia trong khu vực cần trân trọng và giữ gìn vì một tương lai hòa bình, phát triển và bền vững.