Các số liệu thống kê do tổ chức có trụ sở tại Washington theo dõi cho thấy tỷ trọng của đồng bạc xanh trong dự trữ chính thức đã giảm 0,85% từ tháng 7 đến tháng 9 năm nay và hiện ở mức 57,4% - mức thấp nhất kể từ năm 1995. IMF không cung cấp số liệu thống kê cho những năm trước đó.

IMF đã cảnh báo xu hướng này vào tháng 6, khi ghi chú trong một blog chính thức rằng sự suy giảm của đồng đô la diễn ra trong bối cảnh các quốc gia trên thế giới đang nỗ lực đa dạng hóa. Ví dụ, trong khi dữ liệu cho thấy tỷ trọng của đồng bạc xanh đã giảm đều đặn trong ba quý vừa qua, thì tỷ trọng của các loại tiền tệ "phi truyền thống" lại đang tăng lên.

Đồng bạc xanh cũng đã nhường chỗ cho đồng euro. Trong quý 3, tỷ trọng của đồng bạc xanh đã tăng vọt lên 20,02% so với 19,75% trong quý 2. Đầu tư toàn cầu vào đồng yên Nhật đã tăng vọt trong sáu quý vừa qua, với thị phần trong quý 3 lên tới 5,82%.

Dữ liệu cũng cho thấy sự dừng lại trong sự suy giảm thị phần của đồng nhân dân tệ Trung Quốc trong lượng nắm giữ ngoại hối toàn cầu, kéo dài trong chín quý. Trong quý 3, thị phần của đồng nhân dân tệ đã tăng lên 2,17%.

Bất chấp xu hướng giảm, đồng USD cho đến nay vẫn là đồng tiền dự trữ hàng đầu, theo số liệu thống kê của IMF, trong khi đồng euro đứng vững ở vị trí thứ hai.

Vị thế lâu đời của đồng bạc xanh là đồng tiền thống trị thế giới đã bị đe dọa trong những năm gần đây trong bối cảnh lo ngại về nợ công tăng vọt của Hoa Kỳ và các lệnh trừng phạt mà Washington áp đặt lên các đối thủ của mình, bao gồm cả Nga.

Là một phần của các lệnh trừng phạt chống lại Nga sau khi xung đột Ukraine leo thang vào tháng 2 năm 2022, Hoa Kỳ đã cắt đứt ngân hàng trung ương của nước này khỏi các giao dịch bằng USD. Sau đó, Hoa Kỳ đã cấm xuất khẩu tiền giấy đô la sang nước này và đi đầu trong nỗ lực đóng băng tài sản của Nga ở nước ngoài.

Tạp chí Foreign Affairs đã viết vào tháng 6 rằng các lệnh trừng phạt đối với Nga "chắc chắn đã khiến các ngân hàng trung ương khác tự hỏi liệu các quỹ dự phòng bằng đô la của họ có bị khóa lại nếu chính phủ của họ bất hòa với Washington hay không".

Trong khi đó, các lệnh trừng phạt đã buộc Nga phải phi đô la hóa. Theo dữ liệu tháng 9, Moscow và các đối tác của mình trong khối kinh tế BRICS hiện đang sử dụng tiền tệ quốc gia trong 65% các giao dịch thương mại song phương.

Trong bài phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Kazan vào tháng 10, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo rằng việc Washington biến đồng đô la thành vũ khí thông qua các lệnh trừng phạt và từ chối các quốc gia tiếp cận hệ thống tài chính phương Tây là một "sai lầm lớn" sẽ buộc họ "phải tìm kiếm các giải pháp thay thế khác, đó là những gì đang xảy ra".

Lê Na (Theo RT)