Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu xác định rõ trách nhiệm, siết chặt chất lượng nhà ở xã hội

Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh và Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng đã trình bày Báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết.

Qua thảo luận, các Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất với đề xuất của Chính phủ, đồng thuận cao với phương án chỉnh lý dự thảo Nghị quyết, đặc biệt tại các điều 8, 9, 10, 11. Theo đó, dự thảo được điều chỉnh theo hướng không quy định việc Nhà nước hoàn trả tiền cho chủ đầu tư có quyền sử dụng đất hoặc đã thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất, mà cho phép chủ đầu tư được tính khoản này vào chi phí đầu tư dự án.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện các nội dung theo hướng cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho địa phương, tạo điều kiện thuận lợi trong tổ chức thực hiện; đồng thời tăng cường chính sách hỗ trợ nhà ở cho người dân, nhất là các đối tượng chịu ảnh hưởng bởi việc sắp xếp đơn vị hành chính.

Một nội dung quan trọng được các đại biểu thống nhất là hoàn thiện mô hình hoạt động của Quỹ Nhà ở quốc gia. Theo đó, đây sẽ là Quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, được thành lập ở cả Trung ương và địa phương, với chức năng chủ yếu là tạo lập quỹ nhà để cho thuê.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu bổ sung trách nhiệm của Chính phủ trong việc phòng ngừa sơ hở, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, trục lợi chính sách và bảo đảm chất lượng công trình nhà ở xã hội. Đồng thời, Chính phủ phải có phương án bố trí và hướng dẫn nguồn vốn phù hợp; nếu vượt thẩm quyền, phải báo cáo Quốc hội hoặc, trong trường hợp Quốc hội không họp, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định.

Liên quan đến cơ chế xử lý quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại có kết hợp nhà ở xã hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu bổ sung quy định chuyển giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh, căn cứ điều kiện thực tế và đề xuất của chủ đầu tư, quyết định phương án xử lý để tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm tổ chức thực hiện hiệu quả, chặt chẽ.

Để bảo đảm các chính sách của Nghị quyết sớm đi vào thực tiễn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương khẩn trương ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành theo thẩm quyền. Các văn bản này phải thể hiện tinh thần cải cách hành chính, rút ngắn thời gian xử lý, đồng thời bảo đảm bố trí đủ nguồn lực để thực hiện hiệu quả.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh yêu cầu phải đơn giản hóa mạnh mẽ thủ tục hành chính trong lĩnh vực nhà ở xã hội, nhất là thủ tục cấp phép dự án, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân.

Về chất lượng công trình, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu làm rõ giải pháp kiểm tra, đánh giá, kiểm định chất lượng nhà ở xã hội sau khi hoàn thành. Cần xác định rõ cơ quan chịu trách nhiệm kiểm soát chất lượng: Bộ Xây dựng hay UBND cấp tỉnh, thành phố? “Vấn đề này phải được làm rõ, không thể để xảy ra tình trạng khi có sự cố thì lại đổ thừa do luật chưa quy định cụ thể, không ai chịu trách nhiệm”, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

Ông cũng cảnh báo về nguy cơ trục lợi, buông lỏng quản lý, dẫn đến chất lượng công trình thấp kém như đã từng xảy ra ở các lĩnh vực khác với hàng giả, hàng lậu, hàng kém chất lượng tràn lan mà không có cơ quan nào nhận trách nhiệm chính.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị nghiêm túc tiếp thu đầy đủ các ý kiến đóng góp của đại biểu Quốc hội, tránh tình trạng các nội dung hợp lý, sát thực tiễn nhưng bị bỏ qua. Mục tiêu là khi Quốc hội biểu quyết thông qua Nghị quyết, sẽ đạt được sự đồng thuận cao. Đặc biệt, cần tháo gỡ triệt để những điểm nghẽn đã phát sinh trong thực tiễn, chú trọng bảo đảm công tác phòng cháy, chữa cháy, an toàn cho cư dân sinh sống tại các khu nhà ở xã hội.