Vì sao Bộ GD&ĐT lấy ý kiến giới hạn nguyện vọng xét tuyển đại học, cao đẳng?
(CLO) Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho rằng, việc “mở cửa” quá rộng nguyện vọng chưa chắc đã đem lại nhiều cơ hội, mà ngược lại có thể khiến thí sinh rơi vào tình trạng “tẩu hỏa nhập ma”, rối bời, hoang mang khi lựa chọn.
Theo thống kê, hơn 20% thí sinh năm 2025 đăng ký từ 10 nguyện vọng trở lên, song phần lớn không sử dụng đến những nguyện vọng cuối cùng.
GS.TS Nguyễn Tiến Thảo, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) cho rằng nhiều em chỉ “đăng ký cho vui”, để cảm thấy an toàn hoặc khẳng định “mình có đỗ đại học”.
Tuy nhiên, những nguyện vọng này hiếm khi mang lại kết quả nhập học thực chất. Thậm chí, không ít thí sinh sau khi đỗ lại không nhập học vì đã có dự định khác như đi du học.
“Điều này gây lãng phí nguồn lực xã hội, từ lệ phí xét tuyển đến vận hành hệ thống, đồng thời ảnh hưởng tới các trường đại học”, ông Thảo nhấn mạnh.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho rằng, việc giới hạn số lượng nguyện vọng sẽ giúp thí sinh tập trung hơn vào mục tiêu, có động lực phấn đấu thay vì đăng ký tràn lan.
Đây cũng là lý do Bộ GD&ĐT vừa gửi phiếu khảo sát tới các cơ sở giáo dục đại học, xin ý kiến về ba phương án: giới hạn 5 nguyện vọng, 10 nguyện vọng hoặc tiếp tục giữ nguyên “không giới hạn”.
PGS.TS Nguyễn Thanh Chương, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Giao thông vận tải bổ sung, thí sinh nên được tự chủ lựa chọn tổ hợp xét tuyển thay vì để hệ thống tự động quyết định, nhằm tránh tình trạng nhập học mà không rõ mình trúng tuyển theo phương thức nào.
Bên cạnh việc lấy ý kiến giới hạn nguyện vọng, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng thông tin: tuyển sinh năm 2026 cơ bản giữ ổn định, nhưng từ năm 2027 kỳ thi tốt nghiệp THPT dự kiến sẽ có phần thi trên máy tính.
Bộ GD&ĐT sẽ phối hợp với các đơn vị tổ chức thi đánh giá năng lực để xây dựng tiêu chí thống nhất, đảm bảo chất lượng và công bằng cho người học.
Việc giới hạn nguyện vọng nếu được áp dụng sẽ là bước điều chỉnh quan trọng nhằm tạo sự minh bạch, trách nhiệm và định hướng rõ ràng hơn cho thí sinh trong hành trình vào đại học.
Em Nguyễn Vũ Cẩm Tú (học sinh lớp 12, Trường THPT Hiệp Hòa số 3, tỉnh Bắc Ninh) chia sẻ: “Năm ngoái em đăng ký tới 12 nguyện vọng, nhưng cuối cùng chỉ quan tâm 2 trường mình thực sự muốn học. Nếu Bộ GD&ĐT giới hạn còn 5–7 nguyện vọng thì cũng hợp lý, bọn em sẽ đỡ phải suy nghĩ lan man".
Chị Phạm Thu Hương (phụ huynh tại Hà Nội) bày tỏ: “Tôi lo con đăng ký ít nguyện vọng sẽ mất cơ hội. Tuy nhiên, nếu các trường tư vấn rõ ràng, thí sinh được định hướng tốt, thì giới hạn số nguyện vọng cũng không ảnh hưởng nhiều".
Thầy Trần Đức An (giáo viên tư vấn hướng nghiệp ở Gia Lai) mong rằng: “Quan trọng là học sinh phải xác định sớm mục tiêu ngành nghề. Nếu không có định hướng, kể cả có 20 nguyện vọng thì cũng chỉ đăng ký theo phong trào".