Vì sao xe bạn rung ‘bần bật’ khi dừng chờ?
(CLO) Xe rung bần bật khi chờ đèn đỏ có thể do bugi cũ, giá đỡ động cơ hỏng hoặc hệ thống nhiên liệu gặp lỗi nghiêm trọng.
Bất kỳ ai từng sử dụng ô tô trong thời gian dài đều có thể đã gặp phải một vài sự cố hoặc trục trặc nhỏ.
Dù ô tô được thiết kế với độ bền cao và khả năng vận hành đáng tin cậy qua nhiều năm, chúng không phải là bất khả xâm phạm. Theo thời gian, sự hao mòn là điều không thể tránh khỏi.
Việc bảo dưỡng định kỳ và chăm sóc xe đúng cách là những biện pháp hiệu quả để duy trì hiệu suất lâu dài, nhưng tuổi thọ cùng quãng đường di chuyển vẫn sẽ để lại tác động.
Không có gì đảm bảo rằng chiếc xe của bạn sẽ hoàn toàn tránh khỏi những vấn đề nhỏ tại một thời điểm nào đó.
Khi sự cố xảy ra, điều quan trọng là người lái xe cần nhận diện được các dấu hiệu và xử lý kịp thời trước khi tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Hầu hết tài xế đều quen thuộc với việc ô tô có thể phát ra những âm thanh lạ khi gặp trục trặc.
Tuy nhiên, âm thanh không phải là dấu hiệu duy nhất cho thấy xe đang có vấn đề về cơ khí. Một biểu hiện khác thường gặp là hiện tượng rung lắc hoặc rung động, có thể xuất hiện bất cứ lúc nào khi động cơ hoạt động. Đặc biệt, nếu xe rung lắc khi ở chế độ không tải, nguyên nhân thường xuất phát từ một số vấn đề cụ thể.
Dựa trên kinh nghiệm của một cựu thợ cơ khí chuyên nghiệp, bài viết này sẽ phân tích sáu nguyên nhân phổ biến khiến ô tô rung lắc khi không tải, đồng thời đưa ra các giải pháp tiềm năng và những bước cần thực hiện để xử lý tình trạng này.
Từ bộ lọc không khí động cơ bị bẩn, rò rỉ hệ thống chân không cho đến dây đai serpentine hỏng, đây là những yếu tố mà người lái xe cần chú ý.
Động cơ ô tô là một khối kim loại nặng. Ngay cả những động cơ 4 hoặc 6 xy-lanh nhỏ cũng có thể nặng từ 90 đến 200 kg, trong khi các động cơ V8 hoặc động cơ diesel lớn hơn có thể lên tới 320 kg.
Trọng lượng này dao động đáng kể trong quá trình vận hành thông thường và cần một hệ thống hỗ trợ chắc chắn để giữ ổn định. Giá đỡ động cơ, với các ống lót cao su dày, đóng vai trò nâng đỡ động cơ, đồng thời cho phép nó di chuyển linh hoạt khi xe vượt qua ổ gà hoặc địa hình gồ ghề.
Thông thường, các xe hiện đại được trang bị từ 2 đến 4 giá đỡ động cơ. Tuy nhiên, nếu chỉ một giá đỡ bị hỏng, xe có thể gặp phải những vấn đề nghiêm trọng, bao gồm rung lắc đáng kể khi ở chế độ không tải.
Khi giá đỡ động cơ xuống cấp, xe không chỉ rung động mạnh lúc không tải mà còn có thể giật cục khi di chuyển, kèm theo tiếng kêu lạch cạch.
Để kiểm tra, người lái xe nên quan sát trực tiếp các giá đỡ, thường nằm ở hai bên và phía sau động cơ, tìm kiếm dấu hiệu ăn mòn trên khung kim loại hoặc nứt gãy trên ống lót cao su.
Một cách khác là dùng thanh cạy đặt giữa ống lót và giá đỡ, áp dụng lực nhẹ để xem giá đỡ có di chuyển quá mức hay không.
Ngoài ra, có thể thực hiện phương pháp “phanh điện” bằng cách nhờ một người giữ phanh và nhấn ga nhẹ. Nếu động cơ giật mạnh, rất có thể một hoặc nhiều giá đỡ cần được thay thế.
Bugi hoặc linh kiện hệ thống đánh lửa hỏng
Hệ thống đánh lửa là một trong những bộ phận quan trọng nhất của xe chạy xăng, bao gồm bugi, cuộn dây đánh lửa và công tắc đánh lửa. Dù được thiết kế để hoạt động bền bỉ qua hàng nghìn km, hệ thống này không tránh khỏi hao mòn hoặc hư hỏng theo thời gian.
Khi bugi, dây bugi hoặc cuộn dây đánh lửa gặp sự cố, xe có thể xuất hiện nhiều triệu chứng khó chịu, trong đó có hiện tượng không tải không ổn định.
Bugi đảm nhận nhiệm vụ kích hoạt quá trình đốt cháy hỗn hợp nhiên liệu và không khí trong buồng đốt. Chúng hoạt động nhờ tín hiệu điện từ dây và cuộn dây đánh lửa.
Nếu một trong các bộ phận này trục trặc, bugi sẽ không thể hoạt động hiệu quả, dẫn đến cháy không hoàn toàn hoặc động cơ bị hụt hơi. Hậu quả là xe rung lắc khi không tải và có thể gây hư hại nghiêm trọng nếu không được khắc phục kịp thời.
Với xe hiện đại, bugi thường được thay thế sau mỗi 160.000 km, trong khi xe cũ hơn cần thay sau 48.000 đến 64.000 km. Dù vậy, các linh kiện này có thể hỏng bất cứ lúc nào.
Vì vậy, kiểm tra định kỳ là cần thiết, và nếu phát hiện dấu hiệu như động cơ hụt hơi hoặc rung lắc, người lái xe nên đưa xe đến thợ sửa chữa chuyên nghiệp càng sớm càng tốt.
Hệ thống nhiên liệu đóng vai trò quan trọng trong việc đưa xăng hoặc diesel từ bình chứa đến động cơ để đốt cháy. Bộ phận này bao gồm bình nhiên liệu, bộ lọc, kim phun nhiên liệu, bơm nhiên liệu và nhiều linh kiện khác.
Khi hệ thống gặp trục trặc như tắc nghẽn hoặc rò rỉ, lượng nhiên liệu cung cấp cho động cơ có thể không đủ hoặc dư thừa, gây ra nhiều vấn đề, bao gồm rung lắc khi không tải.
Nếu động cơ nhận quá nhiều nhiên liệu, tình trạng “giàu nhiên liệu” xảy ra, khiến động cơ hoạt động không ổn định, tương tự cảm giác bồn chồn khi uống quá nhiều cà phê. Người lái xe có thể nhận thấy vòng tua máy dao động thất thường trên bảng đồng hồ.
Ngược lại, khi nhiên liệu quá ít, gọi là “nghèo nhiên liệu”, động cơ sẽ khó đốt cháy hiệu quả, dẫn đến rung lắc hoặc ngập ngừng. Nguyên nhân có thể đến từ kim phun bị tắc, bơm nhiên liệu yếu hoặc bộ lọc hỏng.
Các dấu hiệu khác bao gồm hiệu suất giảm, mùi xăng bất thường và đèn báo kiểm tra động cơ sáng. Khi gặp những triệu chứng này, việc đưa xe đến gara là lựa chọn khôn ngoan.
Dây đai serpentine hoặc puli phụ kiện hỏng
Ngoài các hệ thống chính, xe còn phụ thuộc vào các phụ kiện động cơ như máy nén điều hòa, bơm trợ lực lái và máy phát điện.
Những bộ phận này được kết nối với dây đai serpentine, truyền năng lượng quay từ trục khuỷu. Tuy nhiên, nếu dây đai bị hỏng hoặc xuống cấp, nó có thể trượt hoặc làm hỏng puli, gây ra tiếng ồn lạ và rung lắc khi không tải.
Dây đai serpentine thường có tuổi thọ từ 96.000 đến 160.000 km, nhưng có thể hỏng sớm nếu không được thay thế định kỳ. Khi đó, dây đai xuất hiện các vết nứt, mòn hoặc trượt khỏi puli, ảnh hưởng đến hoạt động của phụ kiện động cơ.
Puli bị hỏng sẽ quay không đều, tạo rung động rõ rệt, đặc biệt khi xe không tải. Ngoài ra, tiếng rít từ dây đai cũng là dấu hiệu cảnh báo. Nếu phát hiện những vấn đề này, việc thay dây đai là cần thiết.
Với xe chạy xăng, hệ thống chân không hỗ trợ tạo sức mạnh cho động cơ, được hình thành từ các piston, van nạp và thân bướm ga. Hệ thống này bao gồm nhiều ống cao su, dễ bị rò rỉ do hao mòn.
Khi rò rỉ xảy ra, xe có thể rung lắc khi không tải do tỷ lệ không khí và nhiên liệu trong buồng đốt bị rối loạn, tương tự trường hợp bugi hỏng.
Các triệu chứng khác bao gồm tiếng rít lớn, khả năng tăng tốc giảm, tiêu hao nhiên liệu tăng và đèn báo kiểm tra động cơ sáng.
Để chẩn đoán, cần kiểm tra chuyên sâu, thường sử dụng máy tạo khói hoặc thử áp suất. Đây là công việc đòi hỏi thiết bị chuyên dụng, vì vậy người lái xe nên tìm đến sự hỗ trợ từ thợ cơ khí.
Bộ lọc không khí động cơ bẩn
Hệ thống nạp khí đảm nhận việc đưa oxy vào buồng đốt, và bộ lọc không khí là bộ phận quan trọng trong đó. Bộ lọc cần được thay thế định kỳ, thường sau 24.000 đến 48.000 km, tùy vào tình trạng thực tế.
Nếu bộ lọc bị bẩn hoặc tắc, lượng oxy vào động cơ giảm, gây tình trạng giàu nhiên liệu, dẫn đến rung lắc khi không tải và có thể làm sáng đèn báo kiểm tra động cơ. May mắn thay, việc kiểm tra và thay bộ lọc là công việc đơn giản mà người dùng có thể tự thực hiện.
Phải làm gì khi xe rung lắc lúc không tải?
Khi nhận thấy xe rung lắc bất thường ở chế độ không tải, người lái xe nên kiểm tra từng bước. Đầu tiên, hãy xem xét bộ lọc không khí động cơ, một công việc dễ dàng và phù hợp cho người mới bắt đầu.
Nếu bộ lọc vẫn tốt, tiếp tục kiểm tra dây đai serpentine, tìm các dấu hiệu nứt, mòn hoặc trượt. Quan sát dây đai và puli khi động cơ chạy cũng giúp phát hiện vấn đề. Sau đó, kiểm tra giá đỡ động cơ theo cách đã nêu ở trên.
Nếu các bộ phận này không có vấn đề, người lái xe có thể tự kiểm tra thêm hoặc đưa xe đến thợ chuyên nghiệp. Việc kiểm tra hệ thống nhiên liệu, bugi hoặc hệ thống chân không đòi hỏi dụng cụ như ổ cắm bugi, đồng hồ vạn năng hoặc máy thử áp suất.
Với người không có kinh nghiệm, việc tìm đến gara chuyên nghiệp sẽ đảm bảo chẩn đoán chính xác và nhanh chóng, tránh những rủi ro không đáng có.